Joanna Pindelska 
Wybór metody kasowej
Wybór metody kasowej następuje przez złożenie druku rejestrującego lub aktualizacji VAT-R, nie później niż do końca miesiąca poprzedzającego okres, od którego będzie stosowana metoda kasowa (przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej lub przed początkiem kwartału, od którego będzie stosowana jeśli działalność już trwa).Przykład:
- Podatnik VAT prowadzi działalność gospodarczą i będzie stosował metodę kasową od III kwartału 2013. Zawiadomienie powinien złożyć najpóźniej do końca czerwca 2013 roku.
- Podatnik rozpoczyna działalność gospodarczą od 1 sierpnia 2013. Zawiadomienie powinien złożyć najpóźniej z końcem lipca 2013.Metoda kasowa przewiduje wyłącznie rozliczanie podatku VAT w okresach kwartalnych (podatnicy składają druk VAT-7K). Mały podatnik zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług to podatnik:
- u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro (dla 2012 roku to wartość 4 922 000zł),
- prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro (dla 2012 roku to wartość 185 000 zł),
- przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł;
Utrata metody kasowej
Dobrowolna zmiana stosowanej metody kasowej na zasady ogólne (metodę memoriałową) możliwa jest dopiero po upływie 12 miesięcy rozliczania podatku VAT metodą kasową. Przedsiębiorca może również utracić status małego podatnika (przekroczy limit sprzedaży). Tracąc status małego podatnika, traci również prawo do rozliczania podatku metodą kasową. Utrata prawa nastąpi od miesiąca następującego po kwartale, w którym została przekroczona kwota limitu. W obu przypadkach, podatnik zobowiązany jest do złożenia aktualizacji VAT-R.Metoda kasowa od 2013 roku
Nowelizacja przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, która weszła w życie w 2013 znacząco zmieniła dotychczasowe zasady rozliczania podatku VAT metodą kasową. Podatek VAT rozliczany jest co do zasady po otrzymaniu zapłaty za sprzedaż i odliczany po uiszczeniu zapłaty za wydatek w proporcji, w jakiej dokonano zapłaty za daną transakcję. Wyjątek przewidziany jest dla sprzedaży na rzecz osób fizycznych – gdy nie otrzymamy zapłaty za sprzedaż, VAT należy rozliczyć 180 dni po sprzedaży. Zgodnie z nowymi przepisami, może zajść sytuacja, w której sprzedając innemu przedsiębiorcy nie powstanie obowiązek zapłaty podatku w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie otrzyma chociaż częściowo zapłaty za sprzedaż. Nowe zasady obowiązujące od 2013 przewidują:- Zniesiono 90-dniowy termin na rozliczenia podatku VAT w przypadku nieotrzymania zapłaty od innego podatnika; w przypadku sprzedaży na rzecz innego podatnika, sprzedawca stosujący metodę kasową nie rozlicza podatku VAT dopóki nie otrzyma zapłaty części lub całości należności. Podatek VAT jest rozliczany proporcjonalnie do otrzymanej części należności za sprzedaż.
- Wprowadzono możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego po uregulowaniu części zapłaty – proporcjonalnie do opłaconej części faktury (wcześniej możliwość odliczenia zaistniała dopiero w tym kwartale, w którym zapłacono za całość faktury kosztowej kontrahentowi).
- Wprowadzono nowy termin rozliczenia podatku VAT – 180-dniowy dla sprzedaży na rzecz osób fizycznych i innych osób, które nie są czynnymi podatnikami VAT. Termin ten obowiązuje w przypadku, gdy sprzedawca nie otrzyma do tego czasu zapłaty za dostarczone towary i usługi.
Małgorzata Jagusiak
Adam Sawicki
