Podatek liniowy – kiedy warto rozważyć tę formę opodatkowania?

Podatek liniowy przedsiębiorca opłaca według stałej stawki (19 %), niezależnie od kwoty dochodów. Liniowa metoda rozliczania pozbawia jednak ulg podatkowych oraz możliwości złożenia wspólnego zeznania rocznego z małżonkiem lub dzieckiem (w przypadku samotnych rodziców). Wybierając podatek liniowy podatnik może odliczać od przychodu koszty jego uzyskania, w ten sposób zmniejszając podstawę opodatkowania, co w efekcie pozwala zapłacić niższy podatek dochodowy. Dochód jest dodatkowo pomniejszany o składki na ubezpieczenie społeczne. Od podatku potrącamy większość składki na ubezpieczenie zdrowotne (precyzyjnie mówiąc 7,75 % podstawy wymiaru składki).

Podatek liniowy – dla kogo?

Stawka liniowa jest obecnie dostępna dla szerszego grona samozatrudnionych. Rezygnacja w danym roku z etatu i podjęcie samozatrudnienia przy jednoczesnym świadczeniu (w ramach działalności) tych samych usług dla dotychczasowego pracodawcy, nie pozbawia nas wyboru podatku liniowego już w kolejnym roku.

Zastosowanie 19% stawki podatku dochodowego powinni brać pod uwagę przedsiębiorcy, którzy dobrze zarabiają (osiągają duże dochody). Podatek liniowy nie opłaca się osobom uzyskującym z działalności gospodarczej sumy poniżej pierwszego progu podatkowego. Często wskazywanym progiem opłacalności metody liniowej jest kwota 85 528 zł, czyli dochód po przekroczeniu którego obowiązuje wyższy, 32 % podatek rozliczany według skali podatkowej. Jest to jednak błędne założenie. Wiele zależy tutaj od aktualnej sytuacji finansowej i rodzinnej przedsiębiorcy. Granica opłacalności na korzyść podatku liniowego powinna raczej zostać wyznaczona na poziomie 100 tys. zł. ale tylko przy założeniu, że biznesmen na skali podatkowej nie miałby prawa do ulg i preferencji podatkowych. Na rozliczeniu metodą liniową skorzystają więc osoby niezamężne i bezdzietne.

Podatek liniowy a wspólne rozliczenia

Dla przedsiębiorcy, którego dochody znacznie przekraczają pierwszy próg podatkowy, nie zawsze korzystne jest przejście na stawkę liniową. Możliwość wspólnego opodatkowania zarobków z małżonkiem sprawia bowiem, że skala podatkowa jest dla biznesmena bardziej optymalna niż podatek liniowy. Gdyby przedsiębiorca skorzystał ze wspólnego rozliczenia ze współmałżonkiem nie uzyskującym dochodów lub z ulg podatkowych, próg opłacalności pomiędzy stawką liniową i skalą podatkową przesunąłby się na odpowiednio wyższy niż 100 tys. zł poziom.

Podatek liniowy nie jest więc korzystny dla osób rozliczających się z bezrobotnym małżonkiem, uzyskujących z działalności gospodarczej sumy poniżej podwojonej kwoty pierwszego progu podatkowego. Jeżeli dochód małżeństwa ze wszystkich źródeł, w tym umów o pracę, nie przekracza dwukrotnie pierwszego progu podatkowego (171 056 zł) warto zastosować opodatkowanie na zasadach ogólnych.

Znacznie upraszczając kalkulację można również stwierdzić, że podatek według stałej 19% stawki pozostanie korzystnym wariantem rozliczeń z fiskusem przede wszystkim dla osób, które oprócz znacznych dochodów z działalności gospodarczej, uzyskują także dochody z innych niż działalność źródeł, rozliczane według skali podatkowej.

W sytuacji, gdy przedsiębiorca opodatkowany stawką liniową osiąga również inne dochody np. z tytułu umowy o pracę, ma możliwość uwzględnienia większości ulg podatkowych w zeznaniu rocznym w przypadku dochodu z etatu. Wciąż nie będzie mógł jednak skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub dzieckiem jako samotny rodzic. Te preferencje przysługują tylko podatnikom opłacającym podatek dochodowy według zasad ogólnych.

Prowadząc działalność gospodarczą i jednocześnie pracując na etacie, opodatkowanie stawką liniową przychodów z działalności oznacza obowiązek złożenia dwóch deklaracji rocznych. Kolejną niedogodnością jest również brak kwoty wolnej zmniejszającej zobowiązania podatkowe. Stawka liniowa nie daje możliwości skorzystania z ustawowej kwoty dochodu, wolnego od podatku.

Warto również pamiętać, że sytuacja każdego podatnika jest inna i wymaga indywidualnego podejścia, analizy i kalkulacji korzyści.