Zakup na raty środka trwałego

Kupujący nabywa prawo do własności środka trwałego w chwili zawarcia umowy sprzedaży lub jego wydania. Jednak są sytuacje, gdy spełnione nawet oba te warunki, czyli zawarcie umowy sprzedaży i wydanie towaru nie oznaczają, że kupujący jest ich właścicielem. Dotyczy to środków trwałych zakupionych na podstawie umowy sprzedaży, której warunki przewidują inny moment, niż to wynika z ogólnych zasad, przejścia własności na kupującego.

Własność warunkiem rozpoczęcia amortyzacji

Standardowa umowa sprzedaży ratalnej nie zastrzega szczególnego terminu przejścia własności na kupującego ale zdarzają się umowy, a dotyczy to w szczególności umów z odroczonym terminem płatności lub umów sprzedaży na raty, w której jest paragraf, że prawo własności przechodzi na nabywcę w chwili całkowitej spłaty zakupionego środka trwałego. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają środki trwałe stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie. I nie ma tu znaczenia fakt, czy zostały te środki trwałe nabyte przez kupującego na drodze sprzedaży, zamiany czy darowizny. Podobnie nie ma znaczenia sposób zapłaty za nabyty środek trwały, ponieważ jest to kwestia umowy pomiędzy sprzedawcą a kupującym. Istotny jest tylko zapis, kiedy kupujący staje się właścicielem lub współwłaścicielem. Dopiero po wejściu w posiadanie podatnik ma prawo rozpocząć amortyzację zakupionego na raty ŚT. W sytuacji, gdy umowa odracza przeniesienie własności do czasu spłaty całej wartości skutkiem podatkowym jest brak możliwości zaliczenia ponoszonych wydatków na spłatę rat w koszty prowadzenia działalności.

Amortyzacja jednorazowa

Pochodną wyżej wyrażonych wątpliwości o moment rozpoczęcia amortyzacji jest też pytanie o zastosowaną metodę. Czy środek trwały , którego zakup będzie dopiero przez podatnika spłacany w ratach dale możliwość zastosowania amortyzacji jednorazowej. Tutaj nie ma żadnych wątpliwości, jeżeli podatnik ma prawo do amortyzacji i rodzaj środka trwałego nie ogranicza możliwości wyboru metody (ograniczenie dotyczy nieruchomości i samochodów osobowych) to metoda amortyzacji jednorazowej może być zastosowana.

Leasing

Gdy sprzedawca proponuje umowę ratalną z odroczonym momentem wejścia w posiadania środka trwałego lepszym wyjściem z sytuacji, szczególnie przy drogich środkach trwałych jest nabycie takiego środka trwałego na podstawie umowy leasingu finansowego lub operacyjnego. Umowa leasingu jest zbliżona do popularnego zakupu na raty.

Leasing finansowy

Środek trwały zakupiony na podstawie umowy leasingu finansowego charakteryzuje się tym, że w okresie jej obowiązywania właścicielem przedmiotu leasingu pozostaje finansujący (leasingodawca), jednak ustawa o podatku dochodowym pozwala na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przez korzystającego (leasingobiorcę).

Leasing operacyjny

W leasingu operacyjnym środek trwały pozostaje własnością leasingodawcy i on też dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Dla leasingobiorcy kosztem (najczęściej comiesięcznym) są faktury z tytułu raty leasingowej. Po wykupie środka trwałego po zakończeniu umowy leasingowej amortyzacji podlega wartość środka trwałego określona w umowie sprzedaży.

Podsumowując

Zanim zawrze się umowę sprzedaży na raty lub z odroczonym terminem płatności warto zapoznać się z treścią umowy. Jak w umowie jest określony moment przejścia prawa własności na kupującego, czy ma kupujący prawo własności w momencie wystawienia dokumentu sprzedaży i wydania towaru, czy też po całkowitej spłacie zakupionego towaru.

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

4 lipca 2012 o 11:53

Leszek

Witam. Czy mógłby ktoś podać zapis prawny, mówiący o tym iż kupujący staje się właścicielem środka trwałego dopiero w momencie jego całkowitej zapłaty (jeśli istnieje taka adnotacja na fakturze).

4 lipca 2012 o 14:11

Hanna Liczner

Sprzedawca może zastrzec, że przedmiot sprzedany w systemie ratalnym przejdzie na własność dłużnika dopiero po całkowitej spłacie ceny zakupu,czyli po uiszczeniu wszystkich rat. Taką możliwość dają przepisy art. 589–591 Kodeksu Cywilnego; nazywane jest to zastrzeżeniem prawa własności.