Otrzymanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie PIT i VAT.

Bardzo często zdarza się tak, szczególnie w kręgu najbliższej rodziny, że rodzice przekazują firmy dzieciom. Również takie przekazanie dokonywane jest pomiędzy małżonkami. W tym momencie należy odpowiedzieć sobie na pytanie czy dochodzi do przekazania zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) czy jedynie dotyczy to składników majątku firmy? Właściwa kwalifikacja czynności ma swoje przełożenie na rozliczenia podatkowe na gruncie PIT i VAT. W tym artykule odniesiemy się do sytuacji otrzymania zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Co to jest zorganizowana część przedsiębiorstwa?

Pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, które mogą być wykorzystane do realizacji określonych zadań gospodarczych i jednocześnie będą stanowić odrębne przedsiębiorstwo realizujące te zadania w sposób niezależny po przekazaniu. Tak definiuje to zagadnienie ustawa o PIT. Aby uznać, że doszło do przekazania ZCP powinna być możliwość kontynuacji działalności gospodarczej przy wykorzystaniu otrzymanych składników. Jedyną zmianą będzie zmiana właściciela firmy.

Otrzymanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa a przychód

Omawiamy sytuację, gdy dochodzi do nieodpłatnego przekazania zorganizowanej części przedsiębiorstwa pomiędzy członkami najbliższej rodziny.

Dopiero sprzedaż towarów i materiałów handlowych, wyposażenia, środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wygeneruje taki przychód, od którego trzeba będzie zapłacić podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

Otrzymanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa a koszty uzyskania przychodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera odrębnych uregulowań odnośnie ujmowania otrzymanych w ramach ZCP towarów handlowych. W związku z tym należy zakładać, że te towary nie mogą być ujęte w kosztach uzyskania przychodów, ponieważ koszty nie zostały poniesione przez obecnego ich właściciela. Nie ma też odniesienia w przepisach czy takie towary powinny się znaleźć w remanencie sporządzanym na koniec roku podatkowego? Problematyka ta nie jest do końca uregulowana. Można się spotkać ze stanowiskiem, że towary powinny się znaleźć w remanencie w wartości zakupu albo w wartościach zerowych. Można również spotkać stanowisko, że takie towary nie powinny się w ogóle znaleźć w remanencie na koniec roku. Mając powyższe na uwadze najrozsądniejszym wyjściem byłoby skierowanie zapytania o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, aby uniknąć polemiki z organami podatkowymi. Pamiętajmy, że wartość remanentu na koniec roku ma wpływ na wysokość dochodu w zeznaniu rocznym.

Nieco inaczej wygląda sytuacja odnośnie otrzymanych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Można je amortyzować z uwzględnieniem dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych. Jeżeli były amortyzowane wcześniej istnieje możliwość kontynuowania amortyzacji (art. 22h ust. 3 ustawy PIT) według metody amortyzacji stosowanej przed przekazaniem ZCP. W ewidencji środków trwałych należy podać wartość początkową środka trwałego według kwot ustalonych pierwotnie przez darczyńcę. Trzeba również wskazać kwotę dotychczas dokonanych przez niego odpisów amortyzacyjnych.

Otrzymanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa a VAT

Odnosząc się do przepisów ustawy o VAT to zgodnie z tym co zostało zapisane w art. 6 pkt 1 przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Pod pojęciem “zbycia” należy rozumieć sprzedaż czy też darowiznę. W związku z powyższym otrzymanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Korekta podatku VAT naliczonego

Jeżeli w przypadku otrzymania zorganizowanej części przedsiębiorstwa wystąpią okoliczności wskazane w art. 91 ust. 9 ustawy o VAT dotyczące korekty podatku VAT naliczonego należy pamiętać, że:

“W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1–8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.”