Świadczenie gwarancyjne może być kosztem – wyrok NSA

Przedsiębiorcy mają często wątpliwości, co do możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodów niektórych wydatków. W ocenie osoby prowadzącej firmę kosztem jest wszystko co ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale czy zawsze tak jest? Otóż ustawodawca przygotował katalog wyłączeń z kosztów podatkowych i nie wolno o nim zapominać. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tym czy wypłatę świadczenia gwarancyjnego można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Gwarancja – czym jest?

Każdy sprzedawca musi znać swoje obowiązki. Nie chodzi tutaj tylko o przedsiębiorców, którzy dokonują dostawy towarów, ale również o tych, którzy świadczą usługi. Jedni i drudzy mają określone obowiązki wobec swoich nabywców. Czym jest gwarancja zostało to zdefiniowanie w ustawie Kodeks cywilny.

Sprzedawca jest zobowiązany do dostarczenia towaru lub wykonania usługi wolnych od wad, w okresie, na który jest udzielana gwarancja. Jeżeli nie podano innego terminu okres gwarancji wynosi 2 lata, licząc od dnia, w którym dana rzecz/usługa została wydana kupującemu.

Dlaczego jest problem z rozliczaniem napraw gwarancyjnych w kosztach?

Jeżeli chodzi o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to znajdziemy w nich zapis, w którym jest mowa o tym, że niektóre koszty związane z dostawą towarów lub usług nie mogą się znaleźć w kosztach podatkowych.

Już na pierwszy rzut oka widać, że kara umowna czy odszkodowanie to nie to samo co naprawa pogwarancyjna, jednak jak się okazuje nie zawsze to jest takie oczywiste i organy podatkowe prezentują różne podejście do tej kwestii. Nic więc dziwnego, że mamy sporo wydanych interpretacji podatkowych, w których ten temat jest podnoszony.

Naprawy gwarancyjne w interpretacjach podatkowych

W jednej z takich interpretacji nr 0114-KDIP2-1.4010.259.2020.2.JF z dnia 30.09.2020 r. firma zadała m.in. pytanie dotyczące kosztów napraw gwarancyjnych. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że koszty w związku ze zwolnieniem z wykonywania napraw pogwarancyjnych nie mogą się znaleźć w kosztach uzyskania przychodów. W uzasadnieniu napisał m.in., że pojęcie “wadliwości” odnosi się do każdego przypadku nienależytego wykonania obowiązków sprzedawcy, niezależnie od charakteru i zakresu tej odpowiedzialności oraz formy jej poniesienia. Zdaniem Dyrektora KIS zapłacona kwota stanowi rekompensatę/odszkodowanie za wadliwe wykonane roboty/usługi, a więc znajduje się w katalogu kosztów wyłączonych z kosztów podatkowych. W innej interpretacji nr 0111-KDIB1-1.4010.468.2019.2.AB z dnia 02.01.2020 r. w przedstawionym stanie faktycznym Dyrektor KIS uznał, że obsługa gwarancyjna nie znajduje się w zakresie wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów. Wydatki reklamacyjne poniesione np. w związku z wadliwością towaru nie mają charakteru ani kar umownych, ani odszkodowań, co oznacza że mogą się one znaleźć w kosztach uzyskania przychodów.

Świadczenie gwarancyjne może być kosztem – wyrok NSA

W jednym z ostatnio wydanych wyroków sądu NSA sygn. akt II FSK 397/20 z dnia 11.10.2022 r. Sąd NSA uznał, że wypłacone świadczenie pieniężne (zastępcze) może się znaleźć w kosztach uzyskania przychodów. Przedmiotowa sprawa dotyczyła montażu farmy wiatrowej, która został objęta 24 miesięczną gwarancją. Odpowiedzialność gwarancyjna obejmowała naprawę turbin, które ulegną zniszczeniu, na swój koszt i ryzyko oraz wypłatę odszkodowania z tytułu utraconych korzyści w związku z niewytworzeniem przez uszkodzone turbiny określonej ilości energii. W okresie objętym gwarancją jedna z turbin uległa katastrofie budowlanej. Jednak zamiast wykonania odbudowy zniszczonej turbiny, wykonawca usługi zgodził się wypłacić na rzecz nabywcy świadczenie pieniężne (zastępcze), w tym zakresie zawarta została ugoda. Organ podatkowy uznał, że takie świadczenie nie może się znaleźć w kosztach uzyskania przychodów, natomiast Sąd WSA uchylił to rozstrzygnięcie do ponownego rozpoznania, w konsekwencji sprawa trafiła do NSA. WSA w swoim uzasadnieniu wyroku podkreślił m.in., że jeżeli w ocenie fiskusa taka wypłata ma charakter odszkodowania, to stanowisko w tej sprawie powinno być uzasadnione. Czyli przede wszystkim uzasadnienie, że wypłacone świadczenie ma charakter odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy, a nie że dotyczy odpowiedzialności gwarancyjnej. Stanowisko Sądu WSA zostało podtrzymane w wyroku NSA.

Podsumowanie

W naszej publikacji zwróciliśmy uwagę na podejście organów podatkowych, co do zaliczania wydatków związanych z naprawami pogwarancyjnymi do kosztów uzyskania przychodów. Katalog takich kosztów może być bardzo obszerny. Jak nietrudno zauważyć przepis, w którym jest mowa o karach i odszkodowaniach jest przez organy podatkowe interpretowany rozszerzająco, również na koszty związane z dokonywaniem napraw pogwarancyjnych, z czym trudno się zgodzić. Nic więc dziwnego, że sprawy trafiają do sądów, które mają odmienne stanowisko w tym zakresie. Ostatni wyrok Sądu NSA potwierdza, że jednak organy podatkowe powinny bardziej wnikliwie analizować sprawy przed wydaniem interpretacji. Nie rozstrzygniemy dzisiaj, w jaki sposób należy postępować w takich sytuacjach, z których każda może być inna. Najlepiej wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, co uchroni przedsiębiorcę przed sporami z fiskusem. Wynika to z faktu, że trudno tak naprawdę przewidzieć, w jaki sposób organ podatkowy potraktuje tego typu wydatki. Pozostaje mieć jedynie nadzieję, że w najbliżej przyszłości linia interpretacja się zmieni, uwzględniając zapadłe wyroki i podejście sądów.