Ulga na powrót – kto i jak może skorzystać

Ulga na powrót została wprowadzona w ustawie Polski Ład i obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. Oznacza to, że po raz pierwszy można z niej skorzystać w rozliczeniu za 2022 rok. Regulacje na temat zasad stosowania ulgi zostały zamieszczone w ustawie o podatku dochodowym (PIT). Dodatkowo Ministerstwo Finansów wydało broszurę, w której znalazły się informacje na temat rozliczania ulgi. W dzisiejszej publikacji opiszemy, kto i na jakich zasadach może skorzystać z ulgi na powrót.

Kto może skorzystać z ulgi na powrót?

Prawo do ulgi na powrót mają osoby, które muszą spełnić szereg warunków ustawowych:

Jak widać w ustawie PIT zostało zapisanych szereg warunków, które należy spełnić, żeby nabyć prawo do ulgi na powrót.

Do jakich przychodów można stosować ulgę na powrót?

Z ulgi na powrót mogą skorzystać wszyscy, zarówno ci którzy są zatrudnieni, jak i ci którzy prowadzą działalność gospodarczą, ulga obejmuje następujące kategorie przychodów:

Jakie przychody nie są objęte ulgą na powrót?

Jest również pewna kategoria przychodów, które nie skorzystają z ulgi na powrót, znajdą się tutaj m.in.:

Kiedy można skorzystać z ulgi?

Jeżeli spełniamy warunki do skorzystania z ulgi na powrót, to można nie płacić podatku już w trakcie roku podatkowego, a ostatecznego rozliczenia dokonuje się w składanym zeznaniu rocznym. Osoby zatrudnione, jeżeli chcą skorzystać z ulgi w trakcie roku, powinny złożyć swojemu pracodawcy stosowne oświadczenie, którego wzór można znaleźć w broszurze informacyjnej MF. Takie oświadczenie składa się pod groźbą odpowiedzialności karnej za podanie nieprawdziwych danych. Osoby zatrudnione mogą wnioskować o niepobieranie podatku z tytułu ulgi na powrót również poprzez złożenie PIT-2 do swojego pracodawcy. Nowe oświadczenie zostało rozbudowane od 2023 r. m.in. o taką informację. Przedsiębiorca ma także możliwość skorzystania z ulgi na powrót już w trakcie roku podatkowego. Będzie to oznaczało, że do kwoty przychodów 85.528 zł nie będzie naliczał i płacił zaliczek na podatek dochodowy.

Czy mogą być problemy z rozliczaniem ulgi na powrót?

Jak można przeczytać w niektórych publikacjach rozliczanie ulgi na powrót nie zawsze może być bezproblemowe. Taka ocena dokonana została w oparciu o dotychczas wydawane interpretacje w zakresie rezydencji podatkowej. W jednej z nich z dnia 4 listopada 2022 r. nr 0115-KDIT2.4011.455.2022.2.ENB zadano pytanie odnośnie rezydencji podatkowej. Osoba zwróciła się z zapytaniem dotyczącym ustalenia rezydencji podatkowej w związku z opodatkowaniem dochodów uzyskiwanych w Wielkiej Brytanii. W ocenie wnioskodawcy nie podlega on pod nieograniczony obowiązek w Polsce, ponieważ przez większą część roku (powyżej 183 dni w roku) przebywa w Wielkiej Brytanii, tam pracuje i mieszka, ma status rezydenta tego kraju. Jednak w ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej i tak obywatel Polski posiada centrum interesów życiowych w Polsce, ponieważ tutaj mieszka żona z dziećmi, a małżonkowie nie mają rozdzielności majątkowej. Rodzą się więc również wątpliwości, co do zasad ustalania rezydencji podatkowej w kontekście ulgi na powrót. W innej interpretacji z dnia 1 września 2022 r. nr 0115-KDIT3.4011.454.2022.5.PS zadano pytanie wprost dotyczące ulgi na powrót. Pytanie we wniosku dotyczyło ustalenia rezydencji i prawa do skorzystania z ulgi na powrót. Okazało się, że osoba nie spełniła jednego z warunków, mianowicie w okresie od początku roku, w którym zmieniła miejsce zamieszkania na terytorium Polski, do dnia poprzedzającego ten dzień, w którym zmienił to miejsce zamieszkania mieszkała również w Polsce. Oznacza to, że nie został spełniony jeden z ustawowych warunków (art. 21 ust. 43 pkt 2 lit. b ustawy o PIT). Na tej podstawie można wnioskować, że ulga na powrót może w wielu przypadkach przysporzyć problemów z jej rozliczaniem.

Ulga na powrót – podsumowanie

Biorąc pod uwagę różnorodność sytuacji, z którymi można mieć do czynienia w związku z rozliczanie ulgi na powrót, na pewno trudno będzie uniknąć pytań i wątpliwości w związku z jej stosowaniem. Wydaje się, że najbardziej kłopotliwe będzie ustalenie rezydencji i prawa do ulgi na podstawie miejsc zamieszkania w różnych okresach. W ustawie nie ma żadnych regulacji, w jaki sposób powinno być udokumentowane miejsce zamieszkania w innym kraju na potrzeby skorzystania z ulgi. W związku z powyższym, jako dowód powinno się dopuścić wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy a nie jest sprzeczne z prawem, tak mówią przepisy Ordynacji podatkowej. Jednak każda osoba powinna sobie zdawać sprawę, że i tak ciężar udowodnienia będzie leżał po jej stronie. Trudno również przewidzieć, jakie wymagania w tym zakresie będą miały organy podatkowe. Ostatecznie ulga na powrót będzie rozliczana w składanym zeznaniu rocznym, chociaż nie ma przeciwwskazań, żeby w trakcie roku złożyć oświadczenie do płatnika o nie pobieranie zaliczek na podatek dochodowy. Limit odliczenia 85.528 zł jest wspólny dla kilku ulg, więc trzeba o tym pamiętać.