Działania CSR oraz zielony controlling – elementy zrównoważonego biznesu

Jednocześnie, bardziej świadomi konsumenci, przywiązują większą uwagę również do samych okołobiznesowych aspektów, takich jak wpływ działalności przedsiębiorstw na środowisko czy społeczeństwo, odsuwając się od ofert, które, oprócz realnego produktu, nie są w stanie w pełni odpowiedzialnie funkcjonować w świecie biznesu. Dlatego też obecnie koncepcja CSR stała się niezbędnym elementem stabilizującym rynek, który za sprawą przemyślanych działań może zapewnić harmonię pomiędzy przedsiębiorstwami, społeczeństwem oraz środowiskiem.

CSR, czyli krok w stronę zrównoważonego biznesu

Skrót CSR (Corporate Social Responsibility) w dokładnym tłumaczeniu oznacza społeczną odpowiedzialność biznesu. Warto jednak podkreślić, że niemożliwe jest, by tak rozległe zagadnienie jednoznacznie zdefiniować. Istnieje wiele definicji CSR, które z większym lub mniejszym poziomem szczegółowości oddają istotę tej koncepcji.

Poszukując odpowiedzi na pytanie, czym jest Corporate Social Responsibility, można dopatrzeć się silnych powiązań z rozmaitymi praktykami racjonalnego zarządzania przedsiębiorstwem, zapewniającymi realny zwrot w stronę zrównoważonego biznesu, którego celem jest nie tylko generowanie zysków i korzyści, ale również branie odpowiedzialności za sprawy związane ze środowiskiem oraz społeczeństwem.

W rezultacie działanie CSR włącza do procesu zarządzania firmą także takie aspekty jak etyka zawodowa, interesy poszczególnych grup społecznych, w tym mniejszości, zanieczyszczenia środowiska, zmiany klimatyczne, relacje z interesariuszami oraz otoczeniem firmy, inwestowanie w zasoby ludzkie, szeroko rozumianą ochronę środowiska czy dbanie o transparentność własnych praktyk.

Jedną z najważniejszych cech społecznej odpowiedzialności biznesu jest jej długotrwałość i bezterminowość. CSR nie może przybierać formy jednorazowej akcji, która, bardziej niż wzmocnić symbiozę pomiędzy firmą a jej otoczeniem, ma za zadanie przyciągnąć nowych klientów. Tylko autentyczna troska o środowisko, społeczeństwo, jego potrzeby oraz problemy, przejawiająca się odpowiedzialną strategią wdrażanią na różnych szczeblach zarządzania, jest w stanie przynieść autentyczne korzyści ekologiczne, społeczne, a także te biznesowe wynikające ze znacznego wzrostu przywiązania klientów do marki, która świadomie i przejrzyście funkcjonuje na rynku.

Społeczna odpowiedzialność biznesu – podstawowe narzędzia

Mnogość celów wynikających z podążania za ideą CSR sprawia, że obecnie można wyróżnić rozmaite narzędzia ułatwiające rozpoczęcie odpowiedzialnych działań w poszczególnych obszarach. Poniżej przedstawiamy kilka najpopularniejszych z nich:

• Działania ekologiczne – wszelkie akcje, inwestycje minimalizujące negatywne skutki prowadzenia firm, które niekorzystnie oddziałują na środowisko. Dążenie do minimalizacji prawdopodobieństwa zaistnienia takich sytuacji najczęściej wiąże się z promowaniem edukacji ekologicznej pracowników oraz klientów, odpowiedzialnym zarządzaniem surowcami, segregowaniem odpadów czy poszukiwaniem korzystnych dla środowiska innowacji.
• Programy dla pracowników oraz wolontariat pracowniczy – podejmowanie różnego rodzaju inicjatyw prowadzących do rozwoju pracowników oraz ich poszczególnych kompetencji zawodowych, jak na przykład organizowanie szkoleń czy programów integracyjnych. Jednocześnie angażowanie pracowników w rozmaite formy wolontariatu umożliwia wzmocnienie ich przywiązania do firmy, realizując bardziej prospołeczne cele.
• Kampanie społeczne oraz wydarzenia charytatywne – jeden z łatwiejszych sposobów, by wpływać na postawy i zachowania grup odbiorców, uświadamiając ich, jak można obracać się na rynku w zrównoważonym stylu. Tworzenie przez przedsiębiorstwa specjalnych budżetów na ten cel, często w połączeniu z posiadaną dotychczas pozycją rynkową oraz medialną, daje dodatkowo szansę na wzmocnienie wizerunku samej marki.

CSR w praktyce – przykłady

Działanie CSR wciąż zyskuje popularność. Obecnie wiele zarówno małych, jak i większych przedsiębiorstw z różnorodnych branż dostrzega potencjał zwrotu w stronę bardziej zrównoważonych działań, które, wpływając na korzyść otoczenia firmy, są w stanie przynieść realne korzyści jej samej. Przedstawiamy znane marki, które w ostatnim czasie szczególnie zbliżyły się do koncepcji CSR.

• Empik – organizowanie zbiórek np. popularna akcja “Zakupy od serca” na rzecz potrzebujących, umożliwiając skompletowanie wyprawek szkolnych dla podopiecznych Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce. Dodatkowo sieć księgarni wychodzi z opcją ekodostawy, dzięki której klienci mają szansę zamówić swoje produkty do domu bez zbędnych opakowań, co redukuje zużywanie kartonowych opakowań, docelowo ratując drzewa.
• Burger King – marka stawia na promocję badań profilaktycznych wśród mężczyzn w ramach akcji Movember. Firma podejmuje również świadome kroki w głównym obszarze swojej działalności. W 2021 roku stworzono kampanię Keep It Real Meals , która doprowadziła do usunięcia z dostępnego dla klientów menu 120 sztucznych produktów.
• Shell – od 2020 roku firma dąży do zrównoważenia emisji CO2 poprzez inwestowanie w kredyty węglowe weryfikowane przez certyfikowanych audytorów. Zgodnie z ich programem Accelerate to Zero do 2050 roku Shell ma stać się biznesem o zerowej emisji netto.
• Starbucks – realizowany od 2014 roku program dofinansowania edukacji dla pracowników, który opiera się na opłacaniu studiów na Arizona State University osobom zatrudnionym w kawiarni na co najmniej 20 godzin tygodniowo.
• Rossmann – w 2017 roku marka została sygnatariuszem Kart Różnorodności, zobowiązując się do promocji, zapewniania i tworzenia różnorodności w środowisku pracy. Tym samym kluczowym aspektem stało się skuteczne eliminowanie wszelkiego rodzaju przejawów dyskryminacji czy mobbingu.
• Microsoft – firma nieustannie dąży do podwyższania poziomu bezpieczeństwa swojego oprogramowania, przetwarzając biliony sygnałów bezpieczeństwa. W 2022, dzięki inicjatywie Microsoft około 5 mln osób zostało przeszkolonych w zakresie umiejętności cyfrowych. Dodatkowo firma angażuje się w pomoc społeczności wiejskiej na całym świecie, zapewniając jej swobodny dostęp do internetu.

CSR a zielony controlling

Każdy biznes, w pewnym stopniu, zawdzięcza swoje funkcjonowanie środowisku, z którego czerpie wszelkie niezbędne surowce oraz energię. Dzięki tym zasobom naturalnym firmy dostarczają produkty na rynek, niestety jednak często przy tym generują negatywne efekty w postaci różnego rodzaju zanieczyszczeń czy odpadów. Prowadzi to do niekorzystnych zmian środowiska przyrodniczego, które ostatecznie wpływają także na samego człowieka i jakość jego życia.

Rosnące znaczenie tego problemu sprawiło, że coraz głośniej mówi się o wprowadzaniu zrównoważonych działań zakładających integralność gospodarki, środowiska i społeczeństwa oraz umożliwiających proekologiczne zarządzanie działalnością. Jednym z narzędzi pomagających w minimalizowaniu negatywnych skutków szeroko rozumianej aktywności gospodarczej jest zielony controlling usprawniający reagowanie na niepokojące zmiany środowiskowe poprzez optymalizację sposobu zarządzania kluczowymi procesami.

Do głównych zadań zielonego controllingu zalicza się kreowanie zgodności pomiędzy poszczególnymi relacjami ekonomicznymi a wyznaczonymi wymaganiami środowiskowymi. Podstawą jest więc sumienna koordynacja działań ekologicznych prowadząca do zwiększenia zdolności prawidłowej reakcji na różnego rodzaju zagrożenia ekologiczne. W rezultacie przedsiębiorstwa decydujące się na zastosowanie ekologicznego controllingu zyskują szansę na lepsze przystosowanie się do dynamicznych zmian standardów prowadzenia działalności.

Współczesny rozwój zielonego controllingu można łączyć zarówno z występującym wzrostem kosztów ochrony środowiska, jak i z zaostrzaniem międzynarodowych regulacji w tym zakresie. Dla wielu przedsiębiorstw kluczowe jest obniżanie poziomu zużycia różnego rodzaju zasobów naturalnych, wprowadzanie odnawialnej energii czy minimalizowanie generowanych zanieczyszczeń, co staje się łatwiejsze za sprawą zielonego controllingu.

Zgodnie z głównymi założeniami szeroko rozumianego controllingu, jego bardziej zielona odmiana skupia się również na koordynacji procesów zarządzania w obszarze całego przedsiębiorstwa. Kompleksowa struktura tego narzędzia prowadzi do wyróżnienia takich etapów, jak planowanie, realizacja, monitorowanie, ocena czy korekta mająca na celu wprowadzenie koniecznych zmian, które ostatecznie umożliwią osiągniecie wcześniej wyznaczonych celów.

Wprowadzenie zielonego controllingu wiąże się z trzema grupami korzyści – obniżką kosztów, poprawą relacji z interesariuszami oraz zwiększaniem szans rynkowych. Obserwowany współcześnie wzrost popularności bardziej odpowiedzialnych działań powiązać można z wciąż wzrastającą ogólną świadomością interesariuszy firmy. Sam proces zarządzania przedsiębiorstwem zgodnie z koncepcją zrównoważonego rozwoju wymaga wsparcia ze strony zielonego controlling, który, dążąc do budowania wartości biznesowej, będzie w stanie efektywnie wykorzystać potencjał środowiskowy i społeczny.