Przekształcenie spółki z o.o. w inną spółkę – wszystko, co musisz wiedzieć! Procedura krok po kroku

Przekształcenie spółki kapitałowej – zasady ogólne

Spółka handlowa może zostać przekształcona w inną spółkę, tj.:

• spółkę jawną,
• spółkę partnerską,
• spółkę komandytową,
• spółkę komandytowo-akcyjną,
• spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością,
• prostą spółkę akcyjną,
• spółkę akcyjną.

Dodatkowo spółka kapitałowa oraz spółka komandytowo-akcyjna mogą być przekształcone w spółkę zagraniczną mającą formę wymienioną w załączniku II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1132 z dnia 14 czerwca 2017 roku w sprawie niektórych aspektów prawa spółek, podlegającą prawu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa-strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i mającą siedzibę statutową, zarząd główny lub główny zakład na terenie Unii Europejskiej lub państwa-strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, z jednoczesnym przeniesieniem co najmniej siedziby statutowej do tego państwa (przekształcenie transgraniczne).

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 roku — Prawo przedsiębiorców (przedsiębiorca przekształcany) może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę przekształconą; przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową).

A jeśli chcesz wiedzieć, jak przekształcić jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, to przeczytaj ten artykuł.

Spółka przekształcana:

• staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia);
• jest wykreślana z urzędu przez sąd rejestrowy.

Spółka przekształcona:

• nie może powstać przez jej zawiązanie przy wykorzystaniu wzorca umowy;
• przejmuje wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej;
• pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.

WAŻNE — wspólnicy spółki przekształcanej stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej.

W przypadku przekształcenia należy pamiętać o obowiązku podawania dawnej firmy spółki, albowiem w przypadku gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej firmy z dodaniem wyrazu “dawniej” przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia.

Nazwa firmy z dodatkowym oznaczeniem jej dawnej firmy ma zasadniczo znaczenie w stosunku do dokumentów, którymi w obrocie gospodarczym posługuje się spółka przekształcona.

Procedura przekształcenia

KROK I — plan przekształcenia spółki

• plan przekształcenia:
  • tworzony jest przez zarząd spółki przekształcanej albo wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształcanej;
  • sporządzany jest w formie pisemnej pod rygorem nieważności;
  • dla spółki jednoosobowej sporządzany jest w formie aktu notarialnego;
• elementy planu przekształcenia:
  • ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia;
  • w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową — określenie wartości godziwej udziałów albo akcji wspólników;
• załączniki do planu przekształcenia:
  • projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
  • projekt umowy albo statutu spółki przekształconej;
  • w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej;
  • sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe;
• poddanie planu przekształcenia badaniu biegłego (dotyczy wyłącznie przekształcenia w spółkę akcyjną):
  • plan przekształcenia w spółkę akcyjną należy poddać badaniu biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności oraz w celu ustalenia, czy wycena składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej jest rzetelna;
  • biegły rewident wyznaczany jest przez sąd rejestrowy na wniosek spółki, a w uzasadnionych przypadkach sąd może wyznaczyć co najmniej dwóch biegłych;
  • biegły rewident sporządza na piśmie szczegółową opinię w terminie określonym przez sąd, nie dłuższym jednak niż dwa miesiące od dnia jego wyznaczenia, i składa ją sądowi rejestrowemu oraz spółce przekształcanej wraz z planem przekształcenia.

KROK II — zawiadomienie wspólników

• obowiązkiem spółki przekształcanej jest dwukrotne zawiadomienie wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej:
  • pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały;
  • drugie zawiadomienie powinno nastąpić w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.;
• zawiadomienie powinno zawierać:
  • istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta z badania planu przekształcenia, jeżeli została ona sporządzona;
  • określenie miejsca oraz terminu, w którym wspólnicy spółki przekształcanej mogą się zapoznać z pełną treścią planu i załączników, a także opinią biegłego rewidenta z badania planu przekształcenia, jeżeli została ona sporządzona, przy czym termin ten nie może być krótszy niż dwa tygodnie przed planowanym dniem podjęcia uchwały o przekształceniu;
  • załączniki w postaci projektu uchwały o przekształceniu oraz projekt umowy albo statutu spółki przekształconej (nie dotyczy to przypadku, w którym zawiadomienie jest ogłaszane).

KROK III — przeglądanie dokumentów przez wspólników

• wspólnicy mają prawo przeglądać w lokalu spółki dokumenty wchodzące w plan przekształcenia spółki i opinię biegłego rewidenta oraz żądać wydania im bezpłatnie odpisów tych dokumentów;
• wspólnicy, którzy wyrazili zgodę na wykorzystanie przez spółkę środków komunikacji elektronicznej w celu przekazywania informacji, mogą otrzymać odpisy tych dokumentów w postaci elektronicznej;
• bezpośrednio przed podjęciem uchwały o przekształceniu spółki wspólnikom należy ustnie przedstawić istotne elementy planu przekształcenia i opinii biegłego rewidenta z badania planu przekształcenia, jeżeli została ona sporządzona.

KROK IV — uchwała o przekształceniu spółki

• przekształcenie spółki wymaga uchwały powziętej, w przypadku przekształcenia spółki osobowej, przez wspólników, a w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej, przez zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie;
• uchwała o przekształceniu powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza;
• uchwała o przekształceniu spółki powinna zawierać co najmniej:
  • formę prawną spółki, w jaką spółka zostaje przekształcona
  • wysokość kapitału zakładowego, w przypadku przekształcenia w spółkę komandytowo-akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością albo w spółkę akcyjną, albo wysokość kapitału akcyjnego w przypadku przekształcenia w prostą spółkę akcyjną, albo wysokość sumy komandytowej w przypadku przekształcenia w spółkę komandytową;
  • zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane;
  • nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej w przypadku przekształcenia w spółkę kapitałową, albo nazwiska i imiona wspólników prowadzących sprawy spółki i mających reprezentować spółkę przekształconą w przypadku przekształcenia w spółkę osobową;
  • zgodę na plan przekształcenia, a także na proponowane brzmienie umowy albo statutu spółki przekształconej.

Podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej albo zawiązanie przekształconej spółki akcyjnej oraz powołanie organów spółki przekształconej.

KROK V — zgłoszenie wniosku o przekształcenie spółki

• wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu albo wspólnicy mający prawo reprezentacji spółki przekształconej;
• do wniosku o wpis przekształcenia do rejestru dołącza się oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wszystkie udziały albo akcje wspólników, którzy żądali odkupu, zostały odkupione.

KROK VI — ogłoszenie przekształcenia spółki

Ogłoszenie o przekształceniu spółki jest dokonywane na wniosek zarządu spółki przekształconej albo wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej.

Przekształcenie spółki osobowej w kapitałową

Przekształcenie spółki osobowej (np. jawnej) w spółkę kapitałową (np. z ograniczoną odpowiedzialnością) następuje, jeżeli oprócz wymagań, o których mowa we wcześniej części niniejszego artykułu (patrz punkt Procedura przekształcenia), za przekształceniem spółki osobowej w kapitałową opowiedzieli się wszyscy wspólnicy. W przypadku spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej wystarczy, kiedy oprócz wszystkich komplementariuszy za przekształceniem opowiedzą się komandytariusze bądź akcjonariusze reprezentujący co najmniej dwie trzecie sumy sum komandytowych lub kapitału zakładowego, chyba że umowa albo statut przewiduje warunki surowsze.

Przekształcenie w spółkę komandytową bądź komandytowo-akcyjną

Uchwała o przekształceniu spółki kapitałowej w spółkę komandytową albo spółkę komandytowo-akcyjną wymaga, oprócz uzyskania wymaganej większości, zgody osób, które w spółce przekształconej mają być komplementariuszami, wyrażonej w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Pozostali wspólnicy spółki przekształcanej stają się komandytariuszami albo akcjonariuszami spółki przekształconej.

Żądanie odkupu udziałów lub akcji w spółce przekształcanej

Wspólnik może żądać odkupu jego udziałów albo akcji w spółce przekształcanej, o ile:

• głosował przeciwko uchwale o przekształceniu spółki kapitałowej w spółkę osobową i zażądał zaprotokołowania sprzeciwu; wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej,
• został bezzasadnie niedopuszczony do udziału w zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu, na którym została powzięta uchwała o przekształceniu.

WAŻNE — wspólnicy składają spółce pisemne żądanie odkupu w terminie tygodnia od dnia podjęcia uchwały o przekształceniu.

Należy pamiętać o tym, że:

• cena odkupu odpowiada wartości godziwej udziałów albo akcji w spółce przekształcanej;
• w ciągu trzech tygodni od dnia podjęcia uchwały o przekształceniu spółka przekształcana dokonuje odkupu udziałów albo akcji na rachunek własny lub rachunek wspólników pozostających w spółce. Skuteczność odkupu zależy od zapłaty ceny odkupu wspólnikom żądającym odkupu lub złożenia kwoty równej tej cenie do depozytu sądowego;
• przekształcana spółka kapitałowa może nabyć na rachunek własny udziały albo akcje, których łączna wartość nominalna nie przekracza 10% kapitału zakładowego albo łączna liczba nie przekracza 10% ogólnej liczby akcji w prostej spółce akcyjnej; wspólnik, który nie zgadza się na cenę odkupu, może wnieść powództwo o ustalenie wartości godziwej jego udziałów albo akcji w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały o przekształceniu;
• jeżeli wszystkie udziały albo akcje wspólników, żądających odkupu, nie zostaną odkupione, przekształcenie nie dochodzi do skutku.

Przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową

Przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową następuje, jeżeli oprócz spełnienia wymagań, o których mowa wcześniej (patrz punkt Procedura przekształcenia):

• za przekształceniem spółki wypowiedzieli się wspólnicy reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego większością trzech czwartych głosów, chyba że umowa albo statut przewiduje warunki surowsze;
• spółka przekształcana ma zatwierdzone sprawozdania finansowe co najmniej za dwa ostatnie lata obrotowe;
• przekształcana spółka akcyjna ma całkowicie pokryty kapitał zakładowy;
• kapitał zakładowy albo kapitał akcyjny spółki przekształconej będzie nie niższy od kapitału zakładowego lub kapitału akcyjnego spółki przekształcanej;
• jeżeli spółka przekształcana prowadziła działalność przez okres krótszy niż dwa lata, sprawozdanie finansowe powinno obejmować cały okres działalności spółki nieobjęty rocznym sprawozdaniem finansowym;
• wygasają niektóre prawa i obowiązki spółki przekształcanej (wspólnik, którego prawa wygasają, ma wobec spółki przekształconej roszczenie o uzyskanie stosownego wynagrodzenia);
• wspólnik, który był zobowiązany wobec spółki przekształcanej do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, może się zwolnić od tego obowiązku wobec spółki przekształconej za zapłatą stosownego wynagrodzenia;
• w przypadku przekształcenia w prostą spółkę akcyjną plan przekształcenia podlega ogłoszeniu;
• w przypadku gdy spółką przekształcaną jest spółka akcyjna, jej wierzyciel może w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia planu przekształcenia żądać zabezpieczenia swoich roszczeń, jeżeli uprawdopodobni, że ich zaspokojenie jest zagrożone przez przekształcenie;
• w przypadku zaistnienia sporu sąd właściwy według siedziby przekształcanej spółki akcyjnej rozstrzyga o udzieleniu zabezpieczenia na wniosek wierzyciela, złożony w terminie dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia planu przekształcenia;
• wniosek wierzyciela nie wstrzymuje rejestracji przekształcenia.

Podsumowanie

Procedura przekształcenia spółki przedstawia się następująco:

• w pierwszej kolejności należy sporządzić plan przekształcenia spółki wraz z załącznikami (ważne — w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną plan przekształcenia musi zostać sporządzony wraz z opinią biegłego rewidenta);
• w następnej kolejności należy powziąć uchwałę o przekształceniu spółki oraz powołać członków organów spółki przekształconej albo określić wspólników prowadzących sprawy tej spółki i osób ją reprezentujących;
• końcowo dokonywany jest w rejestrze wpis spółki przekształconej i wykreślana jest spółka przekształcana.

Chcesz wiedzieć, czym się różnią od siebie poszczególne spółki kapitałowe? Jeśli tak, to przejdź tutaj.