Dlaczego Polacy decydują się na zmianę pracy? Wyniki badania

Zmiana pracy – badanie LiveCareer

Jeszcze kilka lat temu pracodawcy mogli się cieszyć, bo raz zrekrutowany i zatrudniony pracownik „nie zahaczał się” w firmie na chwilę, ale poświęcał jej kawał swojego zawodowego życia. Dziś jednak, szczególnie młodsze pokolenia pracowników, coraz częściej decydują się na zmianę stanowiska pracy. Co skłania ich do podejmowania takich decyzji, a z drugiej strony, co powstrzymuje innych przed poszukiwaniem bardziej odpowiedniego miejsca zatrudnienia? Na te i inne pytania odpowiedzi poszukiwał zespół firmy LiveCareer, który przeprowadził ankietę wśród 1358 pracowników z różnych grup wiekowych i będących na różnych etapach rozwoju kariery zawodowej.

Badanie, przeprowadzone w dniach 19–26 lipca 2024 roku, skupiło się na analizie powodów, dla których Polacy zmieniają pracę lub z niej rezygnują. Ankieta składała się z 36 pytań, obejmujących zarówno opcje jednokrotnego, jak i wielokrotnego wyboru. W badaniu wykluczono osoby, które nie miały żadnego doświadczenia zawodowego.

Czy Polacy często zmieniają pracę?

Zanim omówimy powody, które motywują Polaków do zmiany pracy lub pozostania w obecnym miejscu zatrudnienia, najpierw odpowiedzmy na pytanie, czy nasi rodacy w ogóle zmieniają pracę, a jeśli tak, to jak często to robią. Aż 84% respondentów przyznało, że przynajmniej raz w życiu zmieniło pracodawcę. Dodatkowo 69% badanych zdecydowało się na zmianę nie tylko miejsca pracy, ale także zawodu lub branży. Co ciekawe, 38% osób w tej grupie dokonało zmiany więcej niż jeden raz, a osoby z wyższym wykształceniem (70%) są bardziej skłonne do zmiany stanowiska pracy niż absolwenci szkół zawodowych (64%).

Większość badanych Polaków (58%) dokonuje zmiany pracy co 5 lat lub rzadziej. Tylko 5% osób deklaruje, że zmienia pracę co kilka miesięcy, a 2% przyznało, że robi to nawet częściej, w odstępach zaledwie kilku tygodni. Osoby poniżej dwudziestego piątego roku życia są najbardziej mobilne, bo, jak podaje LiveCareer, 41% z nich zmienia pracę co 1–2 lata, a kolejne 16% robi to w okresie 3–5 lat. Tylko niewielki odsetek respondentów (ok. 22%) przyznał, że pozostaje w jednym miejscu pracy przez dłuższy czas, wynoszący średnio 3–5 lat.

Analizując najkrótsze okresy zatrudnienia, 17% badanych przyznało, że pracuje w jednym miejscu od 1 do 3 miesięcy, a 13% zmienia pracę już po 4 tygodniach. Z kolei 11% respondentów pozostaje w tej samej firmie przez okres od 6 miesięcy do roku. Co interesujące, jednocześnie 8% pracowników zadeklarowało, że ich najdłuższy okres zatrudnienia w jednym zakładzie wynosił ponad 20 lat.

Nie zawsze jednak zmiana stanowiska pracy wiąże się z wyższym wynagrodzeniem. Otóż 14% uczestników badania, którzy zmienili pracodawcę, nie otrzymało wyższej pensji w nowym miejscu pracy. Niemniej ta grupa osób to tylko niewielki odsetek, bo z drugiej strony 45% badanych zadeklarowało, że w niektórych przypadkach mogli liczyć na wzrost wynagrodzenia, natomiast 41% stwierdziło, że zmiana pracy za każdym razem wiązała się z lepszą pensją.

Zmiana pracy – powody

Jeśli już Polacy zmieniają pracę, to najczęściej z powodów finansowych. LiveCareer podaje, że aż 81% ankietowanych wskazało wysokość wynagrodzenia jako najistotniejszy czynnik, który motywuje ich do poszukiwania nowego zatrudnienia. Kolejnym ważnym powodem jest atmosfera w nowym miejscu pracy – tak podało 58% badanych Polaków. Na trzecim miejscu znalazła się lokalizacja nowego zakładu pracy, która była przyczyną zmiany stanowiska w przypadku aż 49% respondentów.

Oprócz wymienionych wcześniej czynników Polacy przy zmianie pracy zwracają także uwagę na dodatkowe benefity pracownicze, co wskazało 22% badanych. Kolejne 21% ankietowanych uznało zaś rodzaj proponowanej umowy za ważny element wpływający na decyzję o zmianie pracodawcy. Warto również wspomnieć o bezpieczeństwie zatrudnienia, które było istotne dla 11% respondentów. Nieco mniej istotna okazała się możliwość pracy zdalnej lub hybrydowej – była ona ważna dla 10% osób.

Co ciekawe, dopasowanie stanowiska do aktualnych umiejętności pracownika stanowiło motywację zaledwie dla 8% badanych, podobnie jak prestiż firmy, do której aplikowali uczestnicy ankiety. Ponadto 7% osób zwróciło uwagę na możliwości rozwoju w nowej firmie jako istotny czynnik decydujący o zmianie stanowiska pracy.

I to tyle, jeśli chodzi o najczęstsze powody, dla których Polacy decydują się opuścić obecne miejsce pracy na rzecz nowego pracodawcy. Z kolei do mniej popularnych powodów możemy zaliczyć: kulturę organizacyjną (6%), wielkość przedsiębiorstwa (5%) i poziom trudności nowych obowiązków (3%). W zasadzie zupełnie nieistotne dla pracowników zmieniających pracę okazały się misja firmy (2%) i potencjał branży na rynku (2%). Warto wziąć to pod uwagę, planując działania employer brandingowe.

Zmiana stanowiska pracy nie jest dla mnie

Oczywiście nie wszyscy Polacy są skłonni do zmiany pracy. Zatem jakie przeszkody najczęściej stoją naszym rodakom na drodze do znalezienia nowego miejsca zatrudnienia? Jak wynika z badania, dla 36% respondentów głównym powodem jest brak lepszych ofert pracy. Podobnie jest z obawą o finanse, w tym niepewność co do wynagrodzenia u przyszłego pracodawcy – to blokada dla 26% uczestników badania.

Z drugiej strony lojalność wobec obecnego pracodawcy również odgrywa istotną rolę, bo, jak się okazuje, aż 14% respondentów wskazało, że nie zmieniają pracy właśnie z tego powodu. Dla 7% ankietowanych przeszkodą jest lęk przed zmianą otoczenia. Natomiast 5% badanych przyznało, że obawia się, iż w nowym miejscu mogą otrzymać niższą pozycję zawodową.

Dodatkowo 4% respondentów wskazało na konieczność nauki nowych obowiązków – ten niewielki odsetek Polaków nie ma ochoty rozwijać swoich umiejętności. Tyle samo osób obawia się, że krótkie okresy zatrudnienia w CV mogą negatywnie wpłynąć na ich przyszłe szanse zawodowe. Ponadto 4% badanych przyznało, że woli poprawić swoją pozycję w obecnym miejscu pracy, zamiast szukać nowego zatrudnienia. Warto również zauważyć różnice w pokoleniach. A mianowicie aż 82% pracowników w wieku od 59 lat nie planuje zmieniać pracy. To pokolenie charakteryzuje się większą lojalnością wobec swoich pracodawców niż reprezentanci młodszych grup wiekowych.

Stopa bezrobocia w Polsce

Polacy chcą pracować i pracują. Świadczą o tym dane na temat stopy bezrobocia w naszym kraju, przedstawione przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na platformie X (dawniej Twitter). Otóż w sierpniu 2024 roku stopa bezrobocia wyniosła 5%, co oznacza, że w Polsce było zarejestrowanych 773,7 tys. osób bez pracy. Warto zaznaczyć, że w lipcu liczba ta była niższa o 7,3 tys. osób, jednak bezrobocie nadal pozostaje na jednym z najniższych poziomów w ostatnich dekadach.

Najniższą stopę bezrobocia zanotowano w województwie wielkopolskim, gdzie wyniosła ona zaledwie 2,9%, oraz w śląskim, gdzie stopa bezrobocia osiągnęła 3,6%. W innych regionach sytuacja wyglądała różnie – przypomnijmy, że w kwietniu 2024 w województwie warmińsko-mazurskim, które od lat zmaga się z wysokim bezrobociem, wskaźnik wyniósł 8,1%.

W sierpniu 2024 roku pracodawcy zgłosili 78,1 tys. ofert pracy do urzędów pracy, co stanowi spadek o 18,8 tys. ofert w porównaniu do lipca. Największe zapotrzebowanie na pracowników zgłaszano w sektorze produkcji (6,9% wszystkich ofert), ale także w budownictwie i handlu. W skali kraju liczba wolnych miejsc pracy ciągle się zmienia, ale wciąż możemy zauważyć wysoki popyt na pracowników fizycznych i specjalistów technicznych.

Bezrobocie w Polsce i Europie – porównanie

No dobrze. Zatem jak wypadamy na tle Europy? Eurostat informuje, że w lipcu 2024 roku stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 2,9%, co oznacza, że nasz kraj zajmuje drugie miejsce w Unii Europejskiej pod tym względem. Lepsze wyniki osiągnęły jedynie Czechy, gdzie wskaźnik bezrobocia wyniósł 2,7%. Warto przy tym zaznaczyć, że średnia stopa bezrobocia w całej Unii Europejskiej wynosi 6%.

Według Eurostatu w Polsce bez pracy pozostaje około 509 tysięcy osób. Jest to znacząco niższa liczba w porównaniu do danych z Głównego Urzędu Statystycznego, który szacuje liczbę bezrobotnych w kraju na 765,4 tysiąca. Business Insider zauważa, że ta różnica wynikać może z metodologii badawczych – a mianowicie Eurostat uwzględnia jedynie osoby aktywnie poszukujące zatrudnienia.

Jak wygląda sytuacja w innych krajach członkowskich UE? Dla porównania w Niemczech stopa bezrobocia wynosi 3,4%, a bez pracy pozostaje tam około 1,5 miliona osób. Wciąż jednak nie jest to najgorszy wynik. Bo jeśli spojrzymy na Hiszpanię, to zobaczymy, że tam stopa bezrobocia poszybowała do 11,5% i przełożyła się na 2,8 miliona bezrobotnych. Inne kraje Europy radzą sobie lepiej, choć nie dorównują Polsce – na przykład w Słowenii bezrobocie wynosi 3,3%, a na Malcie 3%. Z kolei we Francji bezrobocie utrzymuje się na poziomie 7,4% – 2,3 miliona osób nie ma pracy.

Rynek pracy – przeczytaj te artykuły

Na koniec zachęcamy Cię do przeczytania kilku artykułów, w których omawiamy trendy, trudności i zmiany na rynku pracy. Znajdziesz w nich analizy dotyczące wynagrodzeń, oczekiwań pracowników i wpływu nowych technologii na zatrudnienie. Przedstawione teksty dają szerszy obraz aktualnej sytuacji na rynku pracy w Polsce.

• Pierwszy z nich to „Jakie oczekiwania mają pracownicy i jak na nie odpowiedzieć? Raport ADP Research Institute”. W raporcie zbadano preferencje i priorytety pracowników z 18 krajów, w tym z Polski. Okazało się, że wynagrodzenie jest najważniejszym czynnikiem zatrudnienia dla 55% pracowników, ale stabilność zatrudnienia i rozwój zawodowy również zajmują istotne miejsce na liście priorytetów.
• Drugi artykuł – „Wynagrodzenia specjalistów rosną… ale czy wystarczająco szybko?” – omawia dane z „Raportu Płacowego 2024” firmy Antal. Średnie wynagrodzenie w Polsce wzrosło o 14,36% w 2024 roku, jednak płace specjalistów rosły nieco wolniej, z najwyższym wzrostem w branży inżynieryjnej o 10%.
• Trzeci tekst to „Różne pokolenia na rynku pracy – co ich łączy, a co dzieli?”, w którym omówiono różnice pokoleniowe w podejściu do pracy. Millenialsi cenią rozwój zawodowy, podczas gdy pokolenie Z bardziej koncentruje się na równowadze między pracą a życiem prywatnym. Raporty pokazują również, że starsze pokolenia charakteryzują się lojalnością wobec pracodawców.
• Czwarty artykuł zatytułowany „Pracujesz w tych zawodach? Szukaj pracy. Tych specjalistów zastąpi AI!” przedstawia analizę wpływu sztucznej inteligencji na rynek pracy. Według raportu McKinsey & Company zawody związane z powtarzalnymi zadaniami, takie jak obsługa klienta czy prace produkcyjne, są najbardziej zagrożone automatyzacją.
• Artykuł „70% kandydatów do pracy odpada po pierwszym etapie rekrutacji. Dlaczego?” analizuje dane z rynku rekrutacyjnego. Badanie przeprowadzone przez Traffit wykazało, że liczba aplikacji na jedno stanowisko znacznie wzrosła, co zwiększyło konkurencję pomiędzy pracownikami. Co więcej, aż 70% kandydatów nie przechodzi pierwszego etapu – często przez brak odpowiednich kwalifikacji.