Jaka jest rola AI w MŚP? AI Chamber wydało raport

Rola AI w MŚP – jak oceniamy sztuczną inteligencję?

Na początek trzeba przyznać jedno. Rozwiązania AI w firmach raczej mają renomę. Jak czytamy w raporcie przygotowanym przez AI Chamber, spośród 350 respondentów biorących udział w badaniu, aż 63% z nich uznało sztuczną inteligencję za wsparcie w prowadzonych przez nich biznesach. 9% ankietowanych oceniło AI jako „nic specjalnego”, a zaledwie 4% stwierdziło, że AI to zagrożenie.

Niemniej pod pewnym względem nasi rodacy są mniej ufni wobec sztucznej inteligencji niż przedsiębiorcy z innych krajów. Autorzy badania zauważyli, że 20% firm z Polski widzi w rozwiązaniach AI swoją konkurencję. To aż o 14 punktów procentowych więcej niż w Estonii, gdzie odsetek ten wyniósł jedynie 6%.

Mimo to Polacy zdają sobie sprawę, że rola AI w MŚP jest coraz większa, i sami chętniej sięgają po sztuczną inteligencję – pod tym kątem specjalnie nie odbiegamy od innych krajów europejskich uwzględnionych w badaniu. Spójrzmy na liczby, zaczynając od Rumunii. Tam 67% firm uznaje AI za korzystne wsparcie ich działalności. Na drugim biegunie znajduje się Estonia, gdzie 22% postrzega AI jako „nic specjalnego”. Polska jest pomiędzy, ale bliżej Rumunii – u nas aż 62% dostrzega korzyści, jakie daje AI.

Swoją drogą, raport AI Chamber wykazał również, że stopień wykorzystania sztucznej inteligencji w firmie oraz wysokość zajmowanego stanowiska przez pracowników mają wpływ na ocenę tej technologii.

Zobaczmy najważniejsze wnioski:

• Heavy users – osoby i firmy, które w znacznym stopniu używają AI, w 67% przypadków pozytywnie oceniają AI.
• Light users – osoby i firmy, które w umiarkowanym stopniu używają AI, również w 67% przypadków pozytywnie oceniają sztuczną inteligencję.
• No users – osoby i firmy, które w ogóle nie używają AI, w 42% przypadków postrzegają AI jako przydatne narzędzie.

Wydawać by się mogło, że im wyższe stanowisko w organizacji, tym większe zainteresowanie rozwiązaniami AI w firmie oraz lepsze oceny dla tej technologii. Jednak niezupełnie tak to wygląda. Menedżerowie częściej oceniają AI pozytywnie (72%) w porównaniu do dyrektorów (60%) i specjalistów (58%). Co więcej, dyrektorzy wykazują większy sceptycyzm wobec sztucznej inteligencji – aż 13% z nich uważa AI za zagrożenie, w porównaniu do zaledwie 3% menedżerów i specjalistów.

Mimo to ogólny trend wskazuje na rosnącą akceptację AI w codziennych zadaniach, zwłaszcza w optymalizacji procesów i redukcji kosztów, do czego właśnie przejdziemy.

Rozwiązania AI w firmach – jak jej używamy?

Wiemy, że AI ma szerokie zastosowanie. Ale do czego firmy z sektora MŚP najczęściej wykorzystują sztuczną inteligencję? Zależy to od kraju, w którym zadamy to pytanie. Autorzy raportu podają, że na przykład w Rumunii AI i uczenie maszynowe wspierają głównie automatyczne tłumaczenia oraz tworzenie grafik na potrzeby mediów społecznościowych. Z kolei w Polsce AI/ML najczęściej pomaga w zarządzaniu łańcuchem dostaw.

Co więcej, firmy z MŚP najczęściej używają rozwiązań AI do analizowania danych – wskazało na to aż 36% badanych przedsiębiorstw. Z drugiej strony automatyzacja codziennych operacji przy użyciu sztucznej inteligencji znajduje zastosowanie w przypadku 30% ankietowanych firm, a automatyczne tłumaczenie językowe stanowi istotne wsparcie dla 28% respondentów. Zarządzanie ryzykiem jest istotne dla 23% firm, zwłaszcza w większych przedsiębiorstwach zatrudniających od 50 do 250 pracowników, które coraz częściej wykorzystują AI w tym zakresie.

Na tym jednak rola AI w MŚP się nie kończy. Bo jak się okazuje, coraz więcej firm wykorzystuje sztuczną inteligencję również w kreatywnych działaniach, takich jak:

• tworzenie reklam – 22% firm korzysta z AI w kampaniach marketingowych,
• tworzenie grafik na media społecznościowe – 21% przedsiębiorstw,
• rozwój nowych produktów i usług – 20% firm,
• wykrywanie oszustw i nadużyć – 20% badanych przedsiębiorstw,
• poprawa relacji z klientami – 19% firm.

Rozwiązania AI wspierają również podejmowanie decyzji biznesowych, na przykład poprzez analizowanie zachowań użytkowników na stronach internetowych (18% firm) oraz prognozowanie potrzeb klientów (18%). AI pomaga także w analizie obrazów i wideo oraz zarządzaniu łańcuchem dostaw, co potwierdziło 16% firm. Mierzenie śladu węglowego przy użyciu tej technologii stosuje jedynie 9% firm.

Skoro firmy korzystają z AI, to również dostrzegają korzyści z jej użycia. W jakich obszarach przede wszystkim? W IT, marketingu i obsłudze klienta – 41% firm korzysta z tej technologii w IT, a 38% w marketingu. Automatyzacja zadań administracyjnych i logistycznych zyskuje na znaczeniu (31%), podobnie jak wsparcie w produkcji (29%) oraz zarządzanie jakością (26%). Dzięki AI firmy szybciej adaptują się do zmian i zwiększają swoją konkurencyjność na rynku.

Bariery rozwoju AI w MŚP

Nie ulega wątpliwości, że wdrożenie AI w MŚP może być problematyczne. W końcu to skomplikowana technologia, a nie każdą niewielką firmę stać na zatrudnienie inżynierów od maszynowego uczenia. Okazuje się jednak, że czynnik finansowy nie jest pierwszą barierą hamującą rozwój sztucznej inteligencji w MŚP.

Największą przeszkodą jest brak zaufania pracowników do tej technologii oraz ich niechęć do zmian – problem ten dotyczy aż 18% firm. Dopiero na drugim miejscu znajdują się wysokie koszty wdrożenia (11%). Dla 9% respondentów główną trudnością jest brak wiedzy o narzędziach AI.

Brak wykwalifikowanego personelu oraz niska niezawodność technologii również utrudniają rozwój AI. Około 7% firm wskazuje na brak specjalistów, a 6% zmaga się z ograniczonymi możliwościami wdrażania technologii.

Kolejnym problemem, z którym mierzy się 5% badanych firm, jest brak odpowiednich narzędzi technologicznych. Co ciekawe, tylko 2% przedsiębiorstw obawia się, że wdrożenie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji wpłynie na redukcję zatrudnienia w tych organizacjach.

Bariery to jedno. Autorzy raportu wskazali w nim również czynniki ograniczające rolę AI w MŚP:

• Brak wykwalifikowanego personelu do implementacji i obsługi systemów AI/ML – 38%.
• Brak zrozumienia korzyści AI – aż 36% przedsiębiorstw nie widzi bezpośrednich korzyści dla swojej działalności.
• Obawy o prywatność i bezpieczeństwo danych – 30% firm zwraca uwagę na kwestie związane z ochroną danych.
• Brak odpowiedniej infrastruktury i finansowania – 28% firm wskazuje te kwestie jako główne ograniczenie.
• Niezgodność z regulacjami prawnymi – 16% przedsiębiorstw boryka się z problemami wynikającymi z przepisów prawa.

Pomimo tych problemów 3% firm deklaruje, że nie napotyka żadnych barier we wdrażaniu AI, a 25% respondentów nie jest pewnych, jakie przeszkody mogą pojawić się w ich organizacjach.

AI Chamber – autor badania

Przypomnijmy, że AI Chamber, organizacja, która przygotowała omawiany raport, powstała w kwietniu 2024 roku. Przedsiębiorstwo to zrzesza startupy, firmy oraz organizacje pozarządowe, które zajmują się sztuczną inteligencją. AI Chamber działa na rzecz wspierania rozwoju i wdrażania AI w Polsce, pomagając firmom z różnych branż lepiej zrozumieć i wykorzystać możliwości, jakie niesie ze sobą ta technologia. Instytucja angażuje się w dialog z sektorem publicznym i prywatnym, reprezentując interesy swoich członków na arenie legislacyjnej.

AI Chamber prowadzi również działania mające na celu dostosowanie polskich przepisów do europejskiego rozporządzenia AI Act, co pozwala na lepsze uregulowanie zastosowania sztucznej inteligencji. Organizacja publikuje raporty, które analizują wpływ AI na małe i średnie przedsiębiorstwa w różnych krajach Europy. Dzięki tym raportom firmy mogą lepiej zrozumieć wyzwania związane z wdrażaniem AI oraz skuteczniej wykorzystywać tę technologię w swojej działalności, zapewniając jednocześnie zgodność z przepisami.

Szkolenia pracowników z AI

Wspomnieliśmy wcześniej, że barierą, która stoi na drodze firmom do wdrożenia AI, jest brak zaufania ze strony pracowników. Przypuszczać można, że brak zaufania wynika z niezrozumienia tej technologii lub strachu przed utratą pracy. A zatem możemy przypuszczać, że „remedium” na to „schorzenie” stanowi edukacja.

Dlatego przyjrzyjmy się firmom, które wdrożyły programy szkoleniowe z zakresu AI, aby lepiej przygotować swoich pracowników do pracy z tą technologią. Każdy z tych programów oferuje praktyczne narzędzia i wiedzę, które umożliwiają skuteczną integrację AI w codziennych zadaniach zawodowych. Niech będzie to inspiracja.

1. Bank of America

   Bank of America postawił na nowoczesne podejście do rozwoju umiejętności pracowników, uruchamiając platformę „The Academy”. Dzięki wykorzystaniu AI, pracownicy mogą ćwiczyć realistyczne scenariusze rozmów z klientami w bezpiecznych warunkach, bez obaw o popełnienie błędów. Takie symulacje pomagają im doskonalić umiejętności komunikacyjne, co znacząco podnosi jakość obsługi. Większa pewność siebie przekłada się na lepszą interakcję z klientami i sprawniejsze radzenie sobie z codziennymi wyzwaniami.

2. KPMG

   KPMG stworzyło program „GenAI 101”, który ma na celu wprowadzenie pracowników w podstawy sztucznej inteligencji. Program nie tylko obejmuje techniczne aspekty AI, ale kładzie również duży nacisk na etyczne i odpowiedzialne korzystanie z tej technologii w biznesie. Oprócz tego firma wdrożyła kurs „Trusted AI”, który pomaga pracownikom zrozumieć, jak bezpiecznie i skutecznie wdrażać AI w codziennych procesach operacyjnych. KPMG dba o to, by pracownicy mieli dostęp do wszechstronnej wiedzy, co nie tylko zwiększa ich kompetencje, ale również przygotowuje firmę na przyszłe wyzwania związane z etycznym wykorzystaniem AI.

3. IBM

   IBM postawił na indywidualne podejście do rozwoju swoich pracowników, wprowadzając AI, która dopasowuje ścieżki edukacyjne do potrzeb każdej osoby. Dzięki sztucznej inteligencji firma może analizować, jakie kompetencje warto rozwijać u poszczególnych pracowników i na tej podstawie sugerować odpowiednie kursy. Pracownicy otrzymują rekomendacje na bieżąco, co pozwala im rozwijać umiejętności dokładnie wtedy, gdy tego potrzebują. To rozwiązanie pozwala efektywniej podnosić kwalifikacje zespołu i lepiej reagować na zmieniające się potrzeby biznesowe.

Pobierz e-book o AI

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat roli AI w MŚP, warto sięgnąć po bezpłatny e-book „Małe firmy w erze AI: Innowacyjne narzędzia marketingowe i sprzedażowe”. Publikacja ta oferuje przegląd 18 narzędzi AI, które wspierają działania marketingowe oraz sprzedażowe w małych i średnich przedsiębiorstwach. Dzięki temu dowiesz się, jak skutecznie wykorzystać sztuczną inteligencję do rozwijania swojego biznesu.

Oto, co znajdziesz w e-booku:

• Definicje oraz wady i zalety sztucznej inteligencji.
• Sposoby wykorzystania AI w mediach społecznościowych.
• Narzędzia AI do generowania treści, grafik, audio i wideo.

E-book znajdziesz pod tym linkiem.