Mapa grup strategicznych jako metoda analizy konkurencji

---

Jednakże przed przystąpieniem do działania, warto zebrać informacje o swoich konkurentach, aby otrzymać pełny obraz sytuacji. Do tego celu musisz dokonać analizy konkurencji, a jednym ze sposobów na jej wykonanie jest posłużenie się mapą grup strategicznych.

Na czym polega analiza konkurencji?

Z analizą konkurencji mamy do czynienia, gdy podejmiemy się porównania przedsiębiorstw, dostarczających zbliżone do naszych produkty bądź usługi. Możemy się z niej dowiedzieć o szczegółach ich oferty, strategiach zarządzania (produkcją, zasobami ludzkimi, marketingowego itd.). Poznanie mocnych stron oraz wyzwań, z jakimi się mierzą, pomoże nam nabrać szerszej perspektywy i zrozumienia grupy docelowej.

Jak wykonać analizę konkurencji?

1. Znajdź firmy, które są podobne do Twojej − zarówno pod względem oferty, ale również sposobów, podejścia do rozwiązywania danych problemów.
2. Zbierz informacje o właściwościach produktów/usług konkurentów i określ, jakie potrzeby konsumentów zaspakajają. Np. kupienie kurtki zimowej zaspokaja potrzebę związaną z ograniczeniem odczuwania zimna, zakup biletów na przedstawienie teatralne zaspokaja potrzebę samorealizacji.
3. Zastanów się, w jaki sposób i w jakim czasie możliwe jest zaspokojenie potrzeby u konkurencji. Nawiązując do powyższego przykładu − marka odzieżowa prowadzi jedynie sprzedaż stacjonarną. Dla klienta, który mieszka w innej miejscowości i nie może udać się do salonu, będzie to powodem rezygnacji z zakupu. Zauważając ten problem i wprowadzając sprzedaż internetową − stajesz się atrakcyjniejszy i zwiększasz swoją przewagę konkurencyjną.
4. Wykorzystaj informacje zamieszczone w Internecie, mediach społecznościowych − opis oferty, zakres usług czy cen, opinie internautów dostarczają cennej wiedzy o pozycji konkurującego przedsiębiorstwa, jego mocnych i słabych stronach.

Jakich błędów należy się wystrzegać?

• Użycie tylko z jednej metody rodzaju badania pozycji rynkowej. Najbardziej miarodajne wyniki osiągniesz, korzystając z kilku metod badawczych np. mapy grup strategicznych z analizą SWOT albo analizą KCS.
• Otoczenie makroekonomiczne cechuje się dużą dynamicznością, więc powinieneś na bieżąco kontrolować aktualność wyników i wyciągniętych wniosków. Zarządzanie strategiczne polega na ciągłym doskonaleniu oraz szukaniu nowych rozwiązań.
• Staraj się unikać wyciągania pochopnych wniosków z przeprowadzanej analizy, tylko ze względu na to, że potwierdziła Twoje założenia. Upewnij się, czy zebrałeś wszystkie dane i czy nie interpretujesz ich według własnych hipotez. Dodatkowo warto zasięgnąć opinii osób trzecich, które być może dostrzegą aspekty, które ty przeoczyłeś.

Czym jest mapa grup strategicznych?

Mapa grup strategicznych przedstawia w formie graficznej sytuację konkurencyjną przedsiębiorstw działających w danym segmencie, o zbliżonej ofercie, podobnym planie rozwoju.

Jaki jest cel mapy grup strategicznych?

Zastanawiasz się, czy warto poświęcać czas na wykorzystanie powyższego narzędzia w swojej analizie? Oto główne powody jak Twoja firma mogłaby na tym skorzystać:

• Poznać swoją konkurencję − zrozumienie słabości i walorów firm konkurujących będzie stanowić stadium wyjściowe, od którego wprowadzisz lepsze rozwiązania;
• Pokazać przewagę konkurencyjną − poznając strategię rywali i porównując je do swojej, możesz sprecyzować jakie cechy odróżniają Cię od konkurencji;
• Dostrzec nowe możliwości − będziesz w stanie ocenić, na jakich obszarach warto się skupić, aby zwiększyć rentowność firmy.

Mapa grup strategicznych − jak zrobić?

Wykonanie mapy grupy strategicznej można zawrzeć w 4 następujących krokach:

1. Wyodrębnienie kryteriów, które posłużą do podziału firm ze względu na występujące różnice między nimi;
2. Stworzenie kilku propozycji map strategicznych, korzystając z par wyodrębnionych wcześniej kryteriów;
3. Wskazanie miejsca każdego przedsiębiorstwa na grafice;
4. Narysowanie okręgu wokół każdej grupy strategicznej − ich rozmiar powinien odpowiadać do wielkości danej grupy.

Jakie kryteria wybrać?

Dobór kryteriów w dużej mierze zależy od specyfiki branży danego przedsiębiorstwa i tego, na jakim jego aspekcie chcesz się najbardziej skupić. Przykładowo mogą to być:

• cena;
• jakość;
• zróżnicowanie asortymentu;
• zasięg terytorialny;
• technologia;
• kanały dystrybucji;
• działania marketingowe itd.

Na co należy zwracać uwagę przy tworzeniu mapy grup strategicznych?

• Kryteria wybrane do wykreślania mapy nie powinny być silnie skorelowane (np. jakość − cena), ponieważ przedsiębiorstwa i grupy układają się wtedy diagonalnie, wzdłuż linii równo odległej od osi współrzędnych; taki wykres nie pokazuje zróżnicowania strategii, lepiej jest podobne kryteria umieścić razem na osi współrzędnych jako jeden wymiar;
• Kryteria powinny być mierzalne, a przynajmniej mieć charakter cech ciągłych, którym można nadać miary punktowe lub procentowe;
• Należy wybrać pary kryteriów silnie różnicujące zachowania strategiczne przedsiębiorstw w danym sektorze; jeżeli jakieś kryterium jest w podobnym stopniu rozwinięte u wszystkich rywali, to nie nadaje się do konstruowania mapy;
• Należy dążyć do budowania wielu map dla tego samego sektora, ponieważ jedna lub dwie mogą nie oddawać rzeczywistych relacji między konkurentami.

Przykład mapy grup strategicznych

Do przedstawienia przykładowej mapy skupimy się na kilku przedstawicielach branży restauracyjnej.

Jak interpretować mapę grup strategicznych?

Po otrzymaniu powyższej mapy możemy przystąpić do jego interpretacji i wyciągnięcia kilku wniosków.

1. Chcąc znaleźć niszę rynkową możesz, skupić się na siatce, gdzie nie znalazło się żadne z przedsiębiorstw. W tym związku z tym powinniśmy się skupić na stworzeniu zróżnicowanego menu, a przy tym utrzymywać umiarkowaną jakość usług. Oferta powinna być skierowana do konsumenta nie poszukującego wyjątkowych doznań smakowych, a jednocześnie chcącym mieć więcej opcji do wyboru.
2. Z kolei Whiskey in the Jar nie powinien czuć zagrożenia ze strony KFC czy McDonald’s. Dla barów szybkiej obsługi byłoby trudniej podnieść w znaczącym stopniu jakość swoich usług ze względu na koszta, natomiast Whiskey in the Jar mogłoby zawęzić swoją ofertę dań i dalej utrzymać dobrą pozycję na rynku.
3. Wykorzystanie rozwiązań strategicznych Goma Sushi czy Whiskey in the Jar mogłoby stać się początkiem pozytywnych zmian w naszym biznesie, co jeszcze bardziej zwiększyłoby Twoją konkurencyjność na rynku.