Spółki prawa handlowego typu: jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne mają obowiązek dokonać rejestracji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Wprowadzenie takiego obowiązku wiąże się z podjęciem działań mających na celu przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Utworzenie Rejestru stanowi realizację przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Co to jest Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)?
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych jest to system, w którym są gromadzone i przetwarzane informacje o beneficjentach rzeczywistych. Beneficjentem rzeczywistym jest zawsze osoba/osoby fizyczne, które posiadają takie uprawnienia prawne lub faktyczne dzięki, którym sprawują bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką. Jest to osoba upoważniona do reprezentacji spółki. Zakres uprawnień beneficjenta rzeczywistego jest tak szeroki, że umożliwia mu wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę.
Za beneficjenta rzeczywistego spółki prawa handlowego uważa się:
- Udziałowców lub akcjonariuszy posiadających prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji w danej spółce.
- Osoby dysponujące więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnicy albo użytkownicy lub na podstawie porozumień z innymi osobami uprawnionymi do głosu.
- Osoby sprawujące kontrolę nad spółką lub spółkami, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25 % ogólnej liczby udziałów lub akcji.
Kto dokonuje zgłoszenia do CRBR?
Zgłoszenia do CRBR może dokonać wyłącznie osoba uprawniona do reprezentowania spółki. Co do zasady w spółce osobowej uprawniony do zgłoszenia będzie wspólnik, a w spółce kapitałowej zarząd. Osoby dokonujące zgłoszenia odpowiadają za prawidłowość danych zawartych w zgłoszeniu pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Zgłoszenia danych do CRBR nie można dokonać przez pełnomocnika.
Jakie informacje są zgłaszane?
W pierwszej grupie informacji znajdą się dane spółki:
- nazwa spółki,
- forma organizacyjna,
- siedziba spółki,
- numer w KRS,
- numer NIP.
W drugiej grupie informacji znajdą się dane beneficjenta rzeczywistego i osób, które reprezentują spółkę:
- imię i nazwisko,
- obywatelstwo,
- państwo zamieszkania,
- numer PESEL lub data urodzenia w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL,
- informacje o wielkości i charakterze udziału lub uprawnienia, które posiada beneficjent rzeczywisty.
Kiedy należy dokonać zgłoszenia do CRBR?
Zgłoszenia do CRBR dokonuje się w terminie:
- W przypadku nowych spółek – w terminie 7 dni roboczych od dnia wpisania spółki do KRS.
- W przypadku spółek istniejących przed 13 października 2019 r. – do 13 lipca 2020 r.
- W przypadku zmiany informacji podanych do rejestru – w ciągu 7 dni od dnia powstania zmiany.
W jaki sposób dokonuje się zgłoszenia do CRBR?
Zgłoszenia do rejestru dokonuje się wyłącznie elektronicznie na stronie rejestru CRBR. Po wejściu na stronę CRBR należy wybrać przycisk “Utwórz zgłoszenie”.
A następnie wypełniać kolejno pojawiające się pola.
Wypełnione zgłoszenie można podpisać w następujący sposób:
- Profilem Zaufanym – wybierając „Podpisz dokument”,
- podpisem kwalifikowanym – eksportując dane do pliku XML i podpisać za pomocą podpisu kwalifikowanego. Podpisany formularz należy ponownie zaimportować do systemu korzystając z przycisku „Wczytaj zgłoszenie” na stronie głównej Rejestru.
Po wysłaniu zgłoszenia można pobrać urzędowe potwierdzenie odbioru (UPO).
Wysłany wniosek pojawi się w rejestrze CRBR i można go odszukać poprzez opcję “Wyszukaj”:
Sankcje za brak zgłoszenia
Sankcje za brak zgłoszenia mogą się okazać bardzo dotkliwe. Może być nałożona na spółkę kara pieniężna do wysokości 1.000.000 zł za:
- brak zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego w terminie 7 dni od dnia wpisu do KRS,
- brak zmiany danych w rejestrze, w terminie 7 dni od dnia powstania tej zmiany.