Osoby niepełnosprawne są w trudniejszej sytuacji życiowej od pozostałych osób. Najczęściej ponoszą dodatkowe wydatki w związku z wykonywaniem podstawowych czynności życiowych. W ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć część poniesionych wydatków. Katalog wydatków, które mogą być odliczone, jest wymieniony ogólnie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale w konkretnych sytuacjach mogą powstać wątpliwości co do prawa rozliczenia wydatku w uldze. W dzisiejszej publikacji podejmiemy temat odliczania zakupu komputera dla niepełnosprawnego dziecka w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
Kto może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zostało wymienione, kto może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, mowa jest o:
- Osobie posiadającej orzeczony stopień niepełnosprawności.
- Osobie na utrzymaniu, której pozostaje osoba/osoby niepełnosprawne.
Ważne!
Począwszy od rozliczeń za 2023 rok z ulgi rehabilitacyjnej, mogą skorzystać dziadkowie, którzy mają na utrzymaniu niepełnosprawnego wnuka czy wnukowie, którzy opiekują się niepełnosprawnymi dziadkami.
W ustawie o podatku dochodowym zmieniono zapis zgodnie, z którym obecnie za osobę niepełnosprawną uważa się osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, czyli są to:
- współmałżonek,
- zstępni: dzieci, wnuki i prawnuki,
- pasierbowie,
- wstępni: rodzice, dziadkowie i pradziadkowie,
- ojczym i macocha,
- rodzeństwo.
Dodatkowo ulga rehabilitacyjna przysługuje na dzieci obce przyjęte na wychowanie przez jednego ze współmałżonków. Warunkiem jest, żeby dochody wyżej wymienionych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły w roku podatkowym dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
Do tych dochodów, o których jest mowa powyżej nie zalicza się:
- alimentów na rzecz dzieci,
- zasiłku pielęgnacyjnego,
- świadczenia uzupełniającego,
- dodatku energetycznego,
- dodatku osłonowego,
- dodatku węglowego,
- dodatku elektrycznego,
- bonu energetycznego,
- dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów,
- kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów
Jakie wydatki można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej?
W ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć różnego rodzaju wydatki, które są ponoszone przez osoby niepełnosprawne. Katalog wydatków został opisany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie zostały one podzielone na dwie kategorie:
- Wydatki nielimitowane – odliczeniu podlega cała kwota wydatku. W tej grupie znajdują się np. wydatki na:
- adaptację i przystosowanie mieszkań dla potrzeb osoby niepełnosprawnej,
- zakup sprzętu, urządzeń do rehabilitacji,
- opłata za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
- opłaty za zabiegi rehabilitacyjne,
- opłacenie tłumacza języka migowego,
- odpłatne przewozy w trakcie pobytu na koloniach, obozach,
- turnusach rehabilitacyjnych,
- inne wymienione w ustawie.
- Wydatki limitowane – podane są górne lub dolne limity odliczenia, w tej kategorii można odliczyć m.in. wydatki na:
- zakup leków,
- zakup pieluchomajtek, podkładów, chłonnych majtek,
- używanie samochodu osobowego,
- utrzymanie psa asystującego,
- opłacanie przewodników osób niepełnosprawnych zaliczanych do I i II grupy inwalidztwa,
- inne wymienione w ustawie.
Więcej szczegółów na temat wydatków limitowanych i nielimitowanych znajdzie się w podlinkowanej publikacji na ten temat.
Jednak nie każda kategoria wydatku została wymieniona w przepisie, chociażby wydatek na komputer dla osoby niepełnosprawnej, o czym piszemy poniżej.
Czy można odliczyć w uldze rehabilitacyjnej wydatki na komputer dla niepełnosprawnego dziecka?
Pomimo iż w ustawie o PIT wymieniony został katalog wydatków podlegających rozliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej, to i tak część osób w konkretnych sprawach zwraca się z zapytaniami o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. W jednej z nich z dnia 14 października 2022 r. sygnatura 0115-KDIT2.4011.462.2022.3.KC zadano pytanie, czy wydatek na zakup komputera/laptopa może być rozliczony w ramach ulgi rehabilitacyjnej? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w uzasadnieniu napisał m.in., że katalog wydatków wymieniony w ustawie o podatku dochodowym jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Wykluczone jest stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej. Komputer natomiast mieści się w kategorii dóbr powszechnego użytku, z których korzystać może każda osoba, niezależnie od faktu ewentualnej niepełnosprawności. Jeśli więc zakupiony komputer/laptop nie będzie wyróżniał się jakimiś indywidualnymi cechami, to nie spełnia on kryteriów „indywidualnego sprzętu” niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych osoby niepełnosprawnej. Tym samym nie będzie mógł być rozliczony w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
Podsumowanie
W dzisiejszej publikacji poruszyliśmy temat rozliczania ulgi rehabilitacyjnej. W ustawie o podatku PIT zamieszczone zostały dość przejrzyste informacje na temat kategorii wydatków, jakie można rozliczyć w ramach ulgi. Mamy tutaj dwie kategorie kosztów określane jako limitowane i nielimitowane. Wśród tych kosztów znajdują się m.in. wydatki na zakup sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Jednak jak wskazano w zaprezentowanej interpretacji podatkowej, taki sprzęt musi charakteryzować się indywidualnymi cechami, w przeciwnym razie nie można uznać, że jest to wydatek ponoszony typowo na rzecz osoby niepełnosprawnej. Tym samym zakup komputera/laptopa, który nie posiada takich indywidualnych cech, nie może być rozliczony w ramach ulgi rehabilitacyjnej, ponieważ może korzystać z niego każda osoba, nie tylko o orzeczonym stopniu niepełnosprawności. Warto również pamiętać o możliwości rozliczania ulgi rehabilitacyjnej przez dziadków i wnuków. Zmiana ta została wprowadzona w lipcu 2023 roku i można było już z niej skorzystać w składanym zeznaniu rocznym za 2023 rok.
Stan prawny na dzień: 26.06.2024 r.
Małgorzata Jagusiak 
Jaki jest termin rejestracji do OSS?
Jak zarabiać na Fiverr.com?
Oliwia Józefowiak
Czy nazwa firmy jest niezbędna przy prowadzeniu działalności nierejestrowanej?
Sprzedaż za symboliczną cenę lub za darmo – jak odliczyć VAT?
