Czy można umorzyć mandat karny od urzędu skarbowego?

×

Mandat z urzędu skarbowego

Co do zasady mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (por. art. 48 § 2 KKS).

W postępowaniu mandatowym, jeżeli przepisy kodeksu nie stanowią inaczej, mandat karny w formie grzywny można nałożyć tylko wtedy, gdy tożsamość sprawcy oraz okoliczności wykroczenia skarbowego są jednoznaczne, a wymierzenie kary surowszej niż ta wskazana w art. 48 § 2 KKS nie jest konieczne (por. 137 KKS).

Tryb mandatowy, czyli czynność związana z nałożeniem mandatu, może być uruchomiony, kiedy zostaną spełnione następujące warunki:

• sprawca i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego są jednoznacznie określone, czyli zebrane dowody muszą w pełni potwierdzać popełnienie wykroczenia przez daną osobę oraz pozwalać na bezsporne ustalenie wszystkich istotnych okoliczności związanych z tym czynem;
• gdy nie zachodzi potrzeba wymierzenia kary surowszej niż kara grzywny w wysokości nieprzekraczającej pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.

A jeśli chcesz wiedzieć, czym jest czynny żal, który składa się w urzędzie skarbowym, to przeczytaj ten artykuł.

Kto i jak może nałożyć mandat karny skarbowy?

Mandat karny za wykroczenia skarbowe może zostać nałożony przez:

• pracowników urzędów skarbowych;
• pracowników i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej wykonujących zadania w urzędach celno-skarbowych;
• pracowników i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej wykonujących zadania Krajowej Administracji Skarbowej w komórkach organizacyjnych urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Procedura nałożenia kary grzywny w drodze mandatu karnego przedstawia się następująco:

• funkcjonariusz nakładający karę grzywny musi okazać dokument uprawniający go do nałożenia kary grzywny w drodze mandatu karnego, ale pod warunkiem, że zażąda tego sprawca;
• przed nałożeniem kary grzywny w drodze mandatu należy pouczyć sprawcę wykroczenia skarbowego o prawie niewyrażenia zgody na przyjęcie mandatu i o skutkach prawnych braku takiej zgody;
• przed wydaniem mandatu karnego kredytowanego funkcjonariusz poucza sprawcę wykroczenia skarbowego o obowiązku uiszczenia nałożonej kary grzywny w terminie 7 dni od daty przyjęcia tego mandatu oraz o skutkach niedotrzymania terminu;
• przed wydaniem mandatu karnego funkcjonariusz informuje sprawcę wykroczenia skarbowego o możliwych sposobach uiszczenia kary grzywny, w tym w formie bezgotówkowej za pomocą karty płatniczej, a także o wysokości opłat i prowizji pobieranych przez podmioty dokonujące autoryzacji transakcji i rozliczeń finansowych związanych z przekazaniem kary grzywny na właściwy rachunek bankowy.

Za co można nałożyć mandat karny skarbowy?

Co do zasady mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.

Mandat karny skarbowy może zostać nałożony na przykład w przypadku:

• opóźnienia w realizacji obowiązków podatkowych, m.in. zapłaceniu podatku czy złożeniu deklaracji podatkowej;
• nieprawidłowości w dokumentacji, m.in. błędy w księgach rachunkowych, brak wydania paragonu fiskalnego nabywcy towaru albo usługi;
• naruszenie obowiązków związanych z kasami fiskalnymi, m.in. niezgłoszenie kasy fiskalnej do urzędu skarbowego, czy niewydanie raportu z kasy fiskalnej w wymaganym terminie.

Czy można umorzyć mandat?

Prawomocny mandat karny skarbowy może zostać uchylony niezwłocznie w następujących przypadkach:

• brak czynu zabronionego – sytuacje, gdy czyn nie jest wykroczeniem skarbowym, tylko innym przestępstwem, które nie ma charakteru skarbowego;
• brak podpisu sprawcy – mandat został wystawiony osobie, która go nie podpisała;
• brak odpowiedzialności sprawcy – mandat został nałożony na osobę, która nie jest sprawcą;
• przekroczenie dopuszczalnej wysokości grzywny – kara grzywny została nałożona w kwocie wyższej, niż przewiduje to art. 48 § 2 KKS, wówczas mandat zostaje uchylony w zakresie przekraczającym dopuszczalną kwotę.

Dodatkowo należy pamiętać, że:

• uchylenie następuje na wniosek ukaranego, jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego, złożony nie później niż w terminie 7 dni od daty przyjęcia mandatu albo z urzędu;
• o uchyleniu prawomocnego mandatu orzeka sąd właściwy do rozpoznania sprawy, którego obszar działania pokrywa się z przyczyną nałożenia kary grzywny;
• w przypadku uchylenia mandatu karnego podmiot, na którego rachunek wpłynęła grzywna, jest zobowiązany do natychmiastowego zwrotu uiszczonej kwoty, chyba że zarzucany sprawcy czyn stanowi przestępstwo skarbowe, przestępstwo powszechne lub wykroczenie.

Jak zapłacić mandat z urzędu skarbowego?

W przypadku:

• mandatu karnego gotówkowego – karę grzywny uiszcza się bezpośrednio podmiotowi, który grzywnę nałożył;
• mandatu karnego kredytowanego – karę grzywny uiszcza się w terminie 7 dni od daty przyjęcia tego rodzaju mandatu, np. przelewem na rachunek bankowy lub wpłatą gotówki do kasy.

Przed wystawieniem mandatu karnego funkcjonariusz informuje sprawcę wykroczenia skarbowego o dostępnych sposobach zapłaty grzywny. Jeśli istnieje możliwość dokonania płatności bezgotówkowej przy użyciu karty płatniczej, funkcjonariusz przekazuje również tę informację, a także informuje o wysokości opłat i prowizji, jakie mogą być pobrane przez podmioty obsługujące autoryzację transakcji oraz rozliczenia finansowe związane z przekazaniem grzywny na odpowiedni rachunek bankowy.

Podsumowanie

Mandat karny może zostać wystawiony, kiedy spełnione są następujące warunki:

• tożsamość sprawcy oraz okoliczności popełnienia wykroczenia są klarownie ustalone;
• wysokość grzywny mieści się w przedziale przewidzianym dla wykroczeń skarbowych;
• sprawca zgodzi się przyjąć mandat.

Należy jednak zapamiętać, że każdy prawomocny mandat karny może zostać uchylony, jeśli ustalono, że czyn będący podstawą jego nałożenia nie stanowi wykroczenia skarbowego.

Stan prawny na dzień: 08.01.2025 r.