Czym jest oprogramowanie – rodzaje i sposoby dystrybucji

Na pewno spotkałeś się z tym słowem, jednak czy znasz jego definicję? W poniższym artykule nie tylko odpowiemy na pytanie „Czym jest oprogramowanie”, ale również przedstawimy najpopularniejsze rodzaje i sposoby dystrybucji.

Czym jest oprogramowanie?

Zanim odpowiemy na pytanie, jak sprzedawać oprogramowanie, spróbujmy przybliżyć jego definicję. Niektórzy używają synonimicznie terminu „program komputerowy”, jednak znaczenie „oprogramowania” jest nieco szersze. Najprościej można napisać, że są to instrukcje i procedury zapisane w kodzie komputerowym, co umożliwa im wykonywanie konkretnych i określonych funkcji.

Do oprogramowania możemy zaliczyć systemy operacyjne, programy komercyjne (np. Microsoft Word), aplikacje, programy, które sterują działaniem innych urządzeń, czy nawet złośliwe oprogramowania, takie jak wirusy komputerowe.

Rodzaje oprogramowań

Oprogramowanie użytkowe (Application software)

Oprogramowania użytkowe są zapewne najpopularniejszym rodzajem oprogramowań, ponieważ są przeznaczone dla użytkowników końcowych. Mają za zadanie pomagać w wykonywaniu określonych zadań, przez co są tak powszechnie używane w życiu codziennym przez wielu ludzi. Przykładami są:

• przeglądarki internetowe: (Chrome, Opera, Firefox);
• oprogramowania do komunikacji: (Skype, Zoom, Slack);
• oprogramowania do przetwarzania tekstu: (Microsoft Word, Notebook, Google Docs);
• oprogramowania e-mail: (Outlook, Gmail, Apple Mail);
• gry i aplikacje.

Oprogramowanie systemowe (System software)

Zaprojektowanie oprogramowania systemowego ma stanowić platformę i umożliwić działanie innego oprogramowania. Przykładami są:

• Systemy operacyjne – w przypadku komputerów, laptopów i tabletów wyróżniamy systemy operacyjne Microsoft Windows, Linux i MacOS. Na smartfonach mamy za to Apple IOS, Google Android oraz Windows Phone. Bez systemu operacyjnego komputer (i pozostałe urządzenia) są tylko sprzętem, który nie obsługuje i nie wykonuje żadnych funkcji.
• Firmware – jest to oprogramowanie, które steruje pracą urządzeń elektronicznych. Zazwyczaj jest dostarczane przez producenta danego sprzętu, dzięki temu oprogramowanie pod względem technicznym jest dokładnie dostosowane do urządzenia.
• Programming Software – oprogramowanie do programowania, lub inaczej narzędzie do tworzenia oprogramowania (narzędzie programistyczne), to takie narzędzie, które pomaga programiście tworzyć inne oprogramowanie. Są to np.: asemblery, debuggery, kompilatory, zintegrowane środowiska programistyczne.
• Oprogramowanie sterownika (Driver Software) – sterowniki odpowiadają za komunikację między komponentami urządzenia, a systemem operacyjnym, dzięki czemu wie on jak korzystać z danego urządzenia. Swoje własne sterowniki mają m.in.: karta graficzna, mysz, klawiatura, karta sieciowa.

Sposoby dystrybucji

Jest kilka sposobów na rozpowszechnienie i dystrybucję oprogramowania. Omówimy poniżej popularne typy licencji, które regulują prawnie warunki użytkowania oraz zasady odpłatności.

Freeware

Ta licencja pozwala na bezpłatne korzystanie i rozprowadzanie oprogramowania. Twórca pozwala na darmowe korzystanie z kodu źródłowego, jednak go nie ujawnia, ani nie udostępnia. Użytkownicy nie mogą czerpać z takiego oprogramowania korzyści finansowych. W niektórych wersjach licencji jest zaznaczone, że darmowe oprogramowanie jest przeznaczone tylko do użytku domowego (prywatnego). Firmy mogą więc potrzebować płatnej licencji. Przykładami freeware są:

• Microsoft Teams;
• Zoom;
• Adobe Reader;
• Adobe PDF.

Shareware

Podobnie jak freeware, shareware pozwala na darmowe korzystanie z oprogramowania. Bezpłatny okres jest jednak możliwy tylko przez określony czas, po którym dalsze użytkowanie wymaga poniesienia konkretnej opłaty lub zakupu licencji. Użytkownicy lubią tego typu rozwiązanie, ponieważ mogą przetestować bezpłatnie dane oprogramowanie i lepiej go poznać, zanim zdecydują się na zakup.

Dostępnych jest kilka rodzajów modeli licencjonowania Shareware:

• Freemium – użytkownik może korzystać z określonej części bezpłatnych funkcji przez czas nieokreślony. Funkcje zaawansowane są dostępne dopiero po wykupieniu pełnej licencji.
• Adware – użytkownik ma dwie opcje: wyrazić zgodę na emisję reklam lub zakup pełnej licencji (bez reklam).
• Donationware – użytkownik jest proszony o zapłatę autorowi symbolicznej kwoty, której wartość jest zależna od licencjobiorcy.
• Demoware – użytkownik ma dostęp do darmowej, niepełnej wersji oprogramowania lub pełnego pakietu jednak w ograniczonym przedziale czasowym.
• Nagware – w tej wersji użytkownik dostaje ciągłe powiadomienia i przypomnienia do zapłaty za dane oprogramowanie. Popularną praktyka jest również nakładanie znaków wodnych na pliki.

Przykładami Shareware są: WinZip, Nero, Skype, Spotify.

Open Source

W tej wersji licencji użytkownikowi udostępniane jest oprogramowanie wraz z kodem źródłowym, które może modyfikować, ulepszać i sprawdzać według swoich upodobań. Open Source może występować w wersji bezpłatnej i płatnej. Popularność tego rozwiązania jest związana w możliwością uzyskania większej kontroli nad oprogramowaniem, a dla początkujących programistów jest to idealny sposób na naukę, na podstawie dostępnego kodu. Najpopularniejszym przykładem oprogramowania open source jest system operacyjny Linux.

Zamknięte oprogramowanie

W tej wersji licencji użytkownikowi udostępniane jest oprogramowanie wraz z kodem źródłowym, które może modyfikować, ulepszać i sprawdzać według swoich upodobań. Open Source może występować w wersji bezpłatnej i płatnej. Popularność tego rozwiązania jest związana w możliwością uzyskania większej kontroli nad oprogramowaniem, a dla początkujących programistów jest to idealny sposób na naukę, na podstawie dostępnego kodu. Najpopularniejszym przykładem oprogramowania open source jest system operacyjny Linux.

Podsumowanie

Przeszliśmy przez cały artykuł tłumaczący czym jest oprogramowanie oraz jakie są jego rodzaje i sposoby dystrybucji. Potraktuj ten wpis jako wstęp do następnego zagadnienia, dotyczącego sposobów sprzedaży i marketingu własnych oprogramowań. Śledź nasz cykl blogowy, aby nie przegapić żadnego artykułu.