Co to jest ryzyko inwestycyjne?
Ryzyko inwestycyjne odnosi się do prawdopodobieństwa poniesienia strat lub osiągnięcia zysku w wyniku podjętej decyzji inwestycyjnej. Każda inwestycja wiąże się z niepewnością i zwrot z niej uzależniony jest od skali ryzyka, jaki jesteśmy w stanie podjąć. Przykładowo, za najbezpieczniejsze instrumenty finansowe uznaje się obligacje skarbowe, ale jednocześnie zazwyczaj przynoszą one niewielkie korzyści finansowe.
Przykłady ryzyka inwestycyjnego
Poniżej przedstawiamy kilka, najważniejszych przykładów ryzyk inwestycyjnych. Co one oznaczają?
- Ryzyko finansowe i biznesowe
Ryzyko finansowe określa prawdopodobieństwo wystąpienia sytuacji, w której przedsiębiorca nie będzie w stanie spłacić swoich kredytów czy innych zobowiązań finansowych. Z kolei ryzyko biznesowe jest silnie skorelowane z tym pierwszym, jednakże dotyczy niemożność osiągnięcia odpowiednich przychodów do realizacji swoich celów strategicznych.
- Ryzyko rynkowe
To sytuacja, w której zmiany warunków rynkowych mogą przynieść straty inwestycyjne. Mogą one dotyczyć wahań cenowych, inflacji (obniżeniem realnych zysków i wzrostem kosztów życia), zmian kursów walutowych, ale także nieprzewidziane sytuacje jak konflikty zbrojne czy epidemie.
- Ryzyko makroekonomiczne
Można je również łączyć z ryzykiem rynkowy. Odnosi się zwykle do zdarzeń na tle politycznym, ogólnej sytuacji ekonomicznej w danym kraju lub regionie.
- Ryzyko stopy procentowej
Zmiana poziomu stóp procentowych oddziałuje na wartość instrumentów finansowych (np. Rosnące stopy procentowe powodują spadek kursu obligacji).
- Ryzyko płynności
Wiąże się z brakiem możliwości szybkiego spieniężenia instrumentu finansowego (brak chętnego kupca lub sprzedawcy).
- Ryzyko bankructwa
Może doprowadzić do utraty znacznej części lub całego kapitału.
- Ryzyko koncentracji
Jeżeli swój kapitał zainwestujesz tylko w jeden instrument finansowy, to narażasz się na stratę całej kwoty.
- Ryzyko zarządzania
Nieefektywna strategia jaką kieruje się spółka, której akcje nabyłeś/-aś negatywnie wpływa na ich wartość.
- Ryzyko niedotrzymania warunków
Dotyczy tzw. instrumentów dłużnych (np. obligacje), które polegają na tym, że jedna strona transakcji zobowiązuje się do zwrotu powierzonego kapitału, wypłaty odsetek w wyemitowanym papierze wartościowym.
- Ryzyko przepływów pieniężnych
Obejmuje prawdopodobnie wahania wartości przepływów pieniężnych związanych z wpływami, wypływami i przepływami instrumentów finansowych.
Jak zarządzać ryzykiem inwestycyjnym?
Całkowite wyeliminowanie ryzyka jest raczej mało prawdopodobne, można jedynie je ograniczyć, aby ponieść jak najmniejsze straty finansowe. Co powinieneś/-aś w takim razie zrobić?
- Zacznij od wirtualnych pieniędzy – jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z inwestowaniem, warto, abyś zapoznał się z tą tematyką bez konieczności wkładu własnego. Giełda Papierów Wartościowych oferuje wirtualny symulator giełdy z aktualnymi notowaniami, dzięki któremu możesz uczyć się bez podejmowania zbędnego ryzyka;
- Dywersyfikacja instrumentów inwestycyjnych – alokacji swoich zasobów możesz dokonać na kilka sposobów. Np. poprzez zainwestowanie w różne rodzaje instrumentów finansowych (akcje, obligacje, certyfikaty, metale szlachetne itd.), inwestowanie w kilka, odrębnych sektorów gospodarki (finanse, opieka zdrowotna itp.), wejdź na rynki zagraniczne (np. lokując swój kapitał w nieruchomości za granicą), możesz nabyć udziały w różnych spółkach;
- Uśrednij koszty – przez pewien czas regularnie inwestuj określoną kwotę pieniężną w akcje, stopniowe inwestowania zminimalizuje znaczną stratę finansową w razie spadku;
- Stawiaj granice – zapanowanie nad emocjami i wytyczenie sobie sumy, której nie przekroczysz, aby nabywać instrumenty finansowe, może wydawać się banalne. Jednak podejmowanie decyzji inwestycyjnych jest silnie uzależnione od Twojego stanu i uczuć, które Tobą w danej chwili kierują. W przypadku giełdy silne emocje to zazwyczaj zły doradca;
- Pilnuj swojej sytuacji materialnej – przeznaczaj jedynie taką sumę pieniędzy, którą jesteś gotowy/-a stracić. Nie bierz pożyczek ani kredyt na poczet inwestycji, gdyż w razie niepowodzenia możesz mieć poważne kłopoty finansowe;
- Skorzystaj z usług doradcy inwestycyjnego – jeżeli nie czujesz się wystarczająco pewnie, chcesz zaczerpnąć opinii doświadczonej osoby w dziedzinie inwestowania, możesz zwrócić się do doradcy inwestycyjnego, który dopasuje odpowiednią strategię do Twoich możliwości oraz oczekiwań;
- Uważaj na oszustwa inwestycyjne – brokerzy nie zawsze działają zgodnie z prawem. Obiecując duże zwroty i zyski, mogą namówić Cię na inwestycję w nierentowne produkty, usługi lub wyłudzić dane osobowe. Zagrożeń może być wiele, dlatego też musisz zawsze uważnie analizować wszelkie oferty;
- Zadbaj i długi horyzont czasowy – jeśli zależy Ci na bezpieczeństwie, wybieraj inwestycje długoterminowe. Istotne jest określenie terminu zapadalności danego instrumentu, ponieważ ułatwi Ci to później podejmowanie decyzji;
- Wykupienie ubezpieczenia – rynek jest dynamiczny, co może powodować duże zmiany i wahania na giełdzie. Możesz jednak zabezpieczyć swoją walutę fiducjarną (pieniądz papierowy zwłaszcza w okresach inflacji ma słabą siłę nabywczą), możesz nabyć złoto lub kryptowaluty, aby w razie straty, wciąż otrzymać, chociażby niewielki zwrot z inwestycji.
Podsumowanie
Niepewność, z którą musi zmierzyć się każdy uczestnik rynku kapitałowego, jest nieodłącznym elementem inwestowania. Jeden istotny aspekt tej dziedziny dotyczy posiadania wystarczającej wiedzy o możliwych ryzykach inwestycyjnych, aby je skutecznie identyfikować. Z kolei drugim ważnym elementem jest umiejętne zarządzanie swoim majątkiem i podejmowanie trafnych decyzji, które pozwolą Ci pomnożyć swoje zasoby.