Czym jest wspólny znak towarowy?

ZNAK TOWAROWY — czym jest znak towarowy i jak go zastrzec – najważniejsze informacje w formie video:

Wspólny znak towarowy a przepisy prawa

Praktyka wskazuje, że większość zgłaszanych do rejestracji znaków towarowych, to znaki indywidualne zgłaszane przez jednego uprawnionego. Jednakże ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej umożliwia zgłoszenie wspólnego znaku towarowego, o którym mowa w przepisie art. 136 Prawa własności przemysłowej przez określonej w tejże regulacji podmioty, tj. organizacje mające zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań w swoim imieniu powołanej do reprezentowania interesów przedsiębiorców lub osoby prawne działające na podstawie przepisów prawa publicznego.

Różnica pomiędzy znakiem towarowym indywidualnym a wspólnym sprowadza się do tego, że polega znak indywidualny wskazuje na pochodzenie towaru z jednego przedsiębiorstwa, a znak wspólny zwykły na pochodzenie towaru czy tez usługi od podmiotów zrzeszonych w organizacji.

Korzystanie i używanie znaku wspólnego

Zgodnie z przepisem art. 136 ust. 1 Prawa własności przemysłowej stanowi, że Organizacja mająca zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań w swoim imieniu powołana do reprezentowania interesów przedsiębiorców i osoba prawna działająca na podstawie przepisów prawa publicznego mogą uzyskać prawo ochronne na wspólny znak towarowy. Wspólny znak towarowy przeznaczony jest do odróżniania towarów w przypadku:

1) organizacji – jej członków,

2) osoby prawnej działającej na podstawie przepisów prawa publicznego – osób upoważnionych do używania tego znaku na podstawie regulaminu używania znaku – od towarów innych przedsiębiorstw.

Z kolei przepis art. 136 ust. 1(1) Prawa własności przemysłowej stanowi, że Prawo używania wspólnego znaku towarowego przysługuje w przypadku:

1) organizacji – tej organizacji lub jej członkom;

2) osoby prawnej działającej na podstawie przepisów prawa publicznego – tej osobie lub osobom upoważnionym do używania tego znaku na podstawie regulaminu używania znaku.

Podmiotami uprawnionymi do dokonania zgłoszenia znaku towarowego mogą być powyżej wskazane organizacje i osoby prawne mogą być. Jednakże należy pamiętać, że wspólny znak towarowy służy do odróżniania towarów:

• w przypadku organizacji – jej członków;
• w przypadku osoby prawnej działającej na podstawie przepisów prawa publicznego (osób upoważnionych do używania tego znaku na podstawie regulaminu używania znaku) od towarów innych przedsiębiorstw.

Prawo używania wspólnego znaku towarowego przysługuje w przypadku:

• organizacji – tej organizacji lub jej członkom;
• osoby prawnej działającej na podstawie przepisów prawa publicznego – tej osobie lub osobom upoważnionym do używania tego znaku na podstawie regulaminu używania znaku.

Wspólne prawo ochronne na znak towarowy jest zbywalne, a do jego przeniesienia wymagana jest forma pisemna. Natomiast przeniesienie udziału we wspólnym prawie ochronnym uzależnione jest od zgody pozostałych współuprawnionych.

Wspólne prawo ochronne na znak towarowy a zasady używania znaku towarowego

Zgodnie z przepisem art. 162 ust. 3 Prawa własności przemysłowej: Prawo ochronne na wspólny znak towarowy może być przeniesione jako wspólne prawo ochronne na przedsiębiorców zrzeszonych w organizacji, o której mowa w art. 136. Umowa o przeniesienie prawa powinna określać zasady używania takiego znaku w takim zakresie, jaki jest przewidziany dla regulaminu, o którym mowa w art. 122 ust. 2.

Z kolei przepis art. 122 Prawa własności przemysłowej stanowi, że:

• Przepis art. 120 ust. 1 nie wyklucza uznania za znak towarowy oznaczenia przeznaczonego do równoczesnego używania przez kilka osób, w tym przedsiębiorców, którzy zgłosili go wspólnie, jeżeli używanie takie nie jest sprzeczne z interesem publicznym i nie ma na celu wprowadzenia odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, przeznaczenia, jakości, właściwości lub pochodzenia towarów (wspólne prawo ochronne) [por. ust. 1];
• Zasady używania znaku towarowego na podstawie wspólnego prawa ochronnego określa regulamin znaku przyjęty przez osoby, w tym przedsiębiorców, o których mowa w ust. 1 [por. ust. 2].

Wspólne prawo ochronne oznacza, że może z niego korzystać kilka osób, w tym przedsiębiorcy, którzy zgłosili znak towarowy wspólnie. Tym samym o wspólne prawo ochronne na znak towarowy mogą ubiegać się nie tylko przedsiębiorcy, ale także osoby nieprowadzące działalności gospodarczej. Wspólne prawo ochronne oznacza, że każdemu ze zgłaszających przysługuje część wspólnego prawa. Przedsiębiorcy i inne osoby upoważnione mogą używać wspólnego znaku towarowego pod warunkiem, że stosują się do zasad dotyczących używania takiego znaku ustalonych w regulaminie przyjętym przez organizację (lub osobę prawną), który powinien w szczególności określać: osoby upoważnione do używania znaku albo warunki członkostwa w organizacji, warunki używania znaku, skutki naruszenia postanowień regulaminu. Co istotne, regulamin używania wspólnego znaku towarowego może bowiem zawierać postanowienia mające zagwarantować jakość towarów i usług członków organizacji [tak [tak H. Fedorowicz [w:] Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. M. Kondrat, Warszawa 2021, art. 122].

Co do samego regulaminu wskazać należy, że regulamin znaku jest wewnętrznym aktem organizacji, który wiąże ją i zrzeszone w niej podmioty. Regulamin znaku ma charakter umowny. Przyjęcie powyższego stanowiska pozwala na stosowanie do regulaminu znaku ogólnych przepisów k.c. dotyczących czynności prawnych oraz umów [por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 września 2017 r., sygn. akt I ACa 611/17].

Przepis art. 138 ust. 3 i 4 Prawa własności przemysłowej odnosi się do regulaminu używania znaku:

• Do zgłoszenia wspólnego znaku towarowego lub zgłoszenia znaku w celu uzyskania wspólnego prawa ochronnego dołącza się regulamin używania znaku [por. ust. 3];
• Regulamin, o którym mowa w ust. 3, w sposób jasny i precyzyjny określa w szczególności:
• zasady używania znaku, w tym skutki naruszenia postanowień regulaminu;
• osoby upoważnione do używania znaku albo warunki członkostwa w organizacji, o której mowa w art. 136 ust. 1 – w przypadku wspólnego znaku towarowego [por. ust. 4].

Tym samym, na podstawie powyższego, należy wskazać, że regulamin winien określać następujące kwestie, tj.:

• sposób i warunki używania znaku;
• osoby upoważnione do używania znaku albo warunki członkostwa w organizacji;
• wspólne właściwości towarów, dla których oznaczania znak ten jest przeznaczony;
• zasady kontroli tych właściwości;
• skutki naruszenia postanowień regulaminu;
• fakultatywnie postanowienia dotyczące gwarancji jakości towarów i usług członków organizacji.

Bezwzględne przeszkody rejestracji wspólnego znaku towarowego

Przepis art. 136(1) Prawa własności przemysłowej zawiera katalog bezwzględnych przeszkód rejestracji znaku towarowego. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu:

1. Nie udziela się prawa ochronnego na wspólny znak towarowy, w przypadku gdy nie zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 136 lub art. 138 ust. 3 i 4, lub w przypadku gdy:

1) regulamin używania znaku jest sprzeczny z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;

2) istnieje ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do charakteru lub znaczenia znaku, w szczególności jeżeli może on być uznany za oznaczenie inne niż wspólny znak towarowy.

2. Jeżeli w wyniku zmiany regulaminu używania znaku nie zachodzą okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, oraz zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 136 lub art. 138 ust. 3 i 4, udziela się prawa ochronnego na wspólny znak towarowy.

Mając na uwadze powyższą regulacje wskazać, należy, że warunki z art. 136 Prawa własności przemysłowej dotyczą możliwości zgłoszenia znaku wspólnego przez wymienione w tym przepisie podmioty, czyli wyłącznie przez organizacje mające zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań w swoim imieniu, powołane do reprezentowania interesów przedsiębiorców i osoby prawne działające na podstawie przepisów prawa publicznego.

Z kolei przepis art. 138 ust. Prawa własności przemysłowej stanowi, że do zgłoszenia wspólnego znaku towarowego dołącza się regulamin używania znaku. Zgodnie z art. 138 ust. 4 regulamin w sposób jasny i precyzyjny określa w szczególności:

• zasady używania znaku, w tym skutki naruszenia postanowień regulaminu;
• osoby upoważnione do używania znaku albo warunki członkostwa we wskazanej wyżej organizacji.

Dodatkowo w rejestrze znaków towarowych dokonuje się wzmianki o dołączeniu regulaminu, a także o wszystkich zmianach w tym regulaminie [por art. 138 ust. 5].

• stwierdzi, że dokonać chce tego nieuprawniony podmiot, czyli organizacja niemająca zdolności do nabywania praw i zaciągania zobowiązań w swoim imieniu, która nie jest powołana do reprezentowania interesów przedsiębiorców;
• regulamin używania znaku nie zostanie załączony lub nie będzie spełniał warunków formalnych – nie będzie określał zasad używania znaku, w tym skutków naruszenia postanowień regulaminu oraz nie będzie wskazywał osób upoważnionych do używania znaku albo warunków członkostwa w organizacji;
• regulamin używania znaku będzie sprzeczny z porządkiem publicznym i dobrymi obyczajami;
• zachodzić może ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do charakteru lub znaczenia znaku, w szczególności jeżeli może być uznany za oznaczenie inne niż wspólny znak towarowy [tak H. Fedorowicz [w:] Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. M. Kondrat, Warszawa 2021, art. 136(1)].

Podsumowanie

Wspólny znak towarowy, w odróżnieniu od znaku towarowego indywidualnego wskazuje na pochodzenie towaru lub usługi od przedsiębiorców zrzeszonych w organizacji, a przede wszystkim wskazuje na pochodzenie towaru lub usługi od tej konkretnej grupy przedsiębiorców. Pamiętać należy, że jednym z warunków rejestracji znaku wspólnego jest sporządzenie przez organizację regulaminu używania znaku oraz złożenie go przy dokonywania zgłoszenia znaku do rejestracji. Urząd Patentowy może jednak odmówić rejestracji wspólnego znaku towarowego, w sytuacji gdy regulamin używania znaku będzie sprzeczny z porządkiem publicznym i dobrymi obyczajami.

Jeśli jesteś przedsiębiorcą bądź znajdujesz się dopiero na etapie zakładania firmy i zastanawiasz się nad stworzeniem logo dla swojej marki w serwisie Canva, to musisz wiedzieć, że nie zawsze stworzony projekt będzie Twoją własnością oraz nie zawsze nie będziesz mógł się nim posługiwać w obrocie gospodarczym. Więcej na ten temat przeczytasz w tym artykule.