|
|
6 minut czytania

Dochód a przychód – jaka jest różnica?

Przychód i dochód to pojęcia, które często pojawiają się w kontekście finansów, zarówno w działalności gospodarczej, jak i życiu każdy osoby fizycznej. Pojęcie te często są mylone i używane zamiennie, jednakże w rzeczywistości oznaczają one różne rzeczy. O różnicach zachodzących między tymi pojęciami przeczytasz w poniższym artykule.

dochód a przychód

Dochód a przychód - omówione zagadnienia:

Pokaż więcej ↓

Zmiana formy opodatkowania 2025 – jaka forma opodatkowania jest najlepsza dla firmy jednoosobowej?

Dochód a przychód

Definicje przychodu i dochodu uregulowane zostały w następujących ustawach:

  • ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT);
  • ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT);
  • ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (VAT).

Przychód

Przychód można uzyskać z różnych tytułów, przykładowo:

  • ze stosunku służbowy, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty;
  • z działalności wykonywanej osobiście;
  • z pozarolniczej działalności gospodarczej;
  • z działów specjalnych produkcji rolnej;
  • ze stosunku najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze;
  • z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych;
  • z odpłatnego zbycia (pod warunkiem, że odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany), tj.:
    • nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
    • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
    • prawa wieczystego użytkowania gruntów;
  • z działalności prowadzonej przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;
  • z niezrealizowanych zysków.

Wynajmujesz mieszkanie i zastanawiasz się, jak ustalić przychód podlegający opodatkowaniu? Jeśli tak, to przeczytaj ten artykuł.

Z kolei przychodami z działalności gospodarczej są przykładowo:

  • przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących, np. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
  • dotacje, subwencje, dopłaty;
  • różnice kursowe;
  • otrzymane kary umowne;
  • odsetki od środków pieniężnych na rachunkach rozliczeniowych;
  • wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań;
  • wartość zwróconych wierzytelności, które zostały odpisane jako nieściągalne albo na które utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów;
  • wartość zwróconych wierzytelności wynikających z umowy zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów;
  • wartość należności umorzonych, przedawnionych lub odpisanych jako nieściągalne w tej części, od której dokonane odpisy aktualizujące zostały uprzednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
  • równowartość odpisów aktualizujących wartość należności, uprzednio zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, w przypadku ustania przyczyn, dla których dokonano tych odpisów;
  • przychody z odpłatnego zbycia wierzytelności dotyczącej prowadzonej działalności gospodarczej;
  • kwoty podatku od towarów i usług;
  • przychody osiągnięte w związku ze zwrotem lub otrzymaniem pożyczki (kredytu), jeżeli pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej w określonych przypadkach;
  • wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń;
  • wynagrodzenia płatników z tytułu, np. terminowego wpłacania podatków pobranych na rzecz budżetu państwa;
  • wykonywania zadań związanych z ustalaniem prawa do świadczeń i ich wysokości oraz wypłatą świadczeń z ubezpieczenia chorobowego;
  • przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
  • otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej;
  • przychody uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia;
  • środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki;
  • opłaty recyklingowej;
  • przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej;
  • wartość pracy osoby zatrudnionej nielegalnie na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
  • wartość przychodu pracownika.

Dniem powstania przychodu jest dzień, w którym dochodzi do wydania towaru, przeniesienia prawa majątkowego lub wykonania usługi (w całości lub w części). Należy również pamiętać, że przychód nie może nastąpić później niż w dniu wystawienia faktury lub dokonania zapłaty należności.

Przychód może osiągnąć osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej oraz osoba fizyczna jako przedsiębiorca:

  • przychód osoby fizycznej – przychodem osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej są przychody głównie ze stosunku pracy lub innych źródeł takich jak najem, dzierżawa, kapitały pieniężne, odsetki, dywidendy;
  • przychód przedsiębiorcy – przychodem osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą są wpływy związane z prowadzoną działalnością. Przychód jest generowany w momencie dokonania sprzedaży towarów lub wykonania usługi, niezależnie od tego, kiedy następuje płatność.

Dochód

Dochód to różnica między przychodami a kosztami, czyli kwota, która zostaje po odliczeniu wszystkich wydatków związanych z działalnością. Stanowi on zysk uzyskany przez firmę lub osobę fizyczną po pokryciu wszystkich kosztów, takich jak wydatki na produkcję, wynagrodzenia czy inne opłaty.

Dochód jest weryfikatorem sytuacji finansowej firmy lub osoby fizycznej, ponieważ pokazuje kwotę, która pozostaje po pokryciu wszystkich kosztów, stanowiąc tym samym wypracowany zysk. W przypadku, gdy koszty przewyższają przychody, dochód może przyjąć wartość ujemną, co oznacza stratę.

Dochód a przychód – różnice

KATEGORIA PRZEDSIĘBIORCA OSOBA FIZYCZNA
PRZYCHÓD całkowita kwota uzyskana ze sprzedaży towarów, usług lub innych działalności gospodarczych całkowite wpływy ze stosunku pracy, działalności gospodarczej, wynajmu itp.
DOCHÓD kwota, która pozostaje po odjęciu wszystkich kosztów działalności gospodarczej, np. kosztów produkcji, wynagrodzeń, podatków itp. kwota, która zostaje po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu, składek na ubezpieczenie, podatków itp.
PRZYKŁAD przychód z działalności sprzedaży towarów minus koszty produkcji, wynagrodzenia, czynsz wynagrodzenie z pracy minus składki ZUS, koszty uzyskania przychodu, podatek dochodowy
WYNIK może być dodatni lub ujemny, co zależy od różnicy między przychodem a kosztami może być dodatni lub ujemny, co zależy od różnicy między przychodem a kosztami uzyskania przychodu

Przychód a dochód pracownika

W kontekście stosunku pracy należy zapamiętać, że:

  • przychód to wynagrodzenie pracownika brutto, tj. kwota przed potrąceniami;
  • dochód to wynagrodzenie pracownika netto, tj. kwota, którą pracownik otrzymuje po odliczeniu składek i podatków.
KATEGORIA PRACOWNIK (PRZYCHÓD) PRACOWNIK (DOCHÓD)
PRZYCHÓD całkowite wynagrodzenie brutto, które pracownik otrzymuje za wykonaną pracę (np. wynagrodzenie, bonusy)
DOCHÓD kwota, która pozostaje po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne, podatku dochodowego oraz innych potrąceń, np. składki zdrowotne
PRZYKŁAD pensja brutto – 5 tys. zł pensja netto – 4 tys. zł (po odliczeniu składek ZUS, PIT, składki zdrowotnej)
WYNIK całkowite przychody pracownika przed potrąceniami kwota, którą pracownik rzeczywiście otrzymuje na rękę, po odliczeniach

Podsumowanie

Niekiedy pojęcia dochodu i przychodu są używane naprzemiennie, co może doprowadzić do nieporozumień. Jednakże te dwa pojęcia znacznie się od siebie różnią, bowiem przychód to całość uzyskanych wpływów, które mogą pochodzić z różnych źródeł, takich jak stosunek pracy, sprzedaż, wynagrodzenie czy stosunek najmu, a dochód to kwota, która pozostaje po odliczeniu wszelkich wydatków i kosztów związanych z uzyskaniem przychodu.

A jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat dokumentowanie kosztów i przychodów z firmowego rachunku bankowego, to przeczytaj ten artykuł.

Autor ifirma.pl

Adrianna Glapiak

Autorka tekstów prawnych na ifirma.pl. Prawnik posiadająca wieloletnie doświadczenie w doradztwie prawnym oraz podatkowym. Na co dzień swoją wiedzę i doświadczenie poszerza dzięki pracy jako specjalista do spraw prawnych, a czas wolny poświęca na podnoszeniu kwalifikacji w zakresie aspektów prawnych w e-commerce i social mediach oraz szeroko pojętym prawie autorskim.

Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Może te tematy też Cię zaciekawią

Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

Mobilnie
Napisz do nas lub zadzwoń +48 735 209 003