Dodatek stażowy – co jest liczone do dodatku za wieloletnią pracę?

Pojęcie dodatku stażowego w sektorze prywatnym jest mało znane, łączymy je najczęściej z szeroko rozumianą “budżetówką”. Mowa jest tutaj o sektorze publicznym, zarówno rządowym, jak i samorządowym. W dzisiejszej publikacji przyjrzymy się czym jest dodatek stażowy, komu jest naliczany i na jakich zasadach.

Ile wynosi dodatek stażowy?

Często o dodatku stażowym mówi się, że jest to dodatek za lata pracy, stanowi on element wynagrodzenia. Najczęściej dodatek stażowy jest wypłacany w sektorze publicznym, znajdą się tutaj m.in.: pracownicy samorządowi, służba cywilna, nauczyciele, żołnierze, kolejarze, pracownicy sądów. Podstawa prawna do naliczania dodatku stażowego jest zapisana w przepisach dedykowanych dla danego sektora. Przykładowo zasady odnoszące się do urzędników państwowych zostały opisane w ustawie o pracownikach urzędów państwowych.

Okresy zatrudnienia brane pod uwagę przy obliczaniu stażu pracy

Wysokość dodatku stażowego będzie zależała od lat pracy, przy czym nie chodzi tylko o zatrudnienie u obecnego pracodawcy, ale brane są pod uwagę również okresy wcześniejsze m.in.:

• poprzednie okresy zatrudnienia,
• praca za granicą,
• okres prowadzenia gospodarstwa rolnego,
• studia doktoranckie trwające dłużej niż 4 lata,
• okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
• okres służby wojskowej.

Zatem, żeby nabyć prawo do dodatku stażowego nie trzeba dokumentować okresu zatrudnienia tylko w sektorze publicznym, będą brane pod uwagę wszystkie lata pracy, również w sektorze prywatnym. Do stażu pracy nie zalicza się zatrudnienia na umowy cywilnoprawne czy okresu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dodatek stażowy a płaca minimalna

Do końca 2019 roku dodatek stażowy był elementem płacy minimalnej, ale od 2020 roku został z niej wyłączony. Oznacza to, że pracownik otrzymujący wynagrodzenie minimalne będzie miał obliczany dodatek stażowy od tej kwoty.

Przykład 1

Pani Julia jest zatrudniona w urzędzie gminy na umowę o pracę. Na start otrzymała w umowie o pracę wynagrodzenie zasadnicze w kwocie minimalnego wynagrodzenia, które w 2022 roku wynosi 3.010 zł. Pani Julia pracowała już we wcześniejszych okresach, za które przysługuje jej 10% dodatek stażowy. Dlatego też w tym przypadku wynagrodzenie będzie obejmowało również dodatek stażowy w kwocie 301 zł (3.010 zł x 10%). Łączna kwota wynagrodzenia wyniesie więc 3.311 zł.

Tym samym każdy wzrost wynagrodzenia minimalnego będzie miał bezpośrednie przełożenie na wysokość dodatku za wieloletnią pracę.

Wypłata dodatku stażowego

Dodatek stażowy jest wypłacany wraz z innymi składnikami wynagrodzenia i jest on naliczany od kwoty wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek będzie należny za okres, w którym pracownikowi przysługuje wypłata:

• wynagrodzenia,
• wynagrodzenia chorobowego,
• zasiłku chorobowego,
• zasiłku opiekuńczego.

Dodatek stażowy nie przysługuje za okres wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego i zasiłku macierzyńskiego. Za okres, w którym dodatek stażowy nie jest należny oblicza się dzieląc miesięczną wysokość dodatku stażowego przez 30, bez względu na liczbę dni miesiąca i mnożąc przez liczbę dni, za który dodatek nie będzie wypłacony.

Przykład 2

Pani Jola od 1 do 15 lipca pobierała jeszcze świadczenie rehabilitacyjne, a za pozostałą część miesiąca wynagrodzenie za pracę. Za swoją pracę otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4.000 zł, a dodatek stażowy jej przysługuje w wysokości 20%, czyli 800 zł. W tej sytuacji za okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego dodatek się nie należy i pomniejszy wypłatę o kwotę 400 zł ((800 zł : 30) x 15). Za miesiąc lipiec pani Jola otrzyma dodatek stażowy w kwocie 400 zł.

Dodatek stażowy w sektorze prywatnym

Przepisy prawa pracy nie regulują kwestii przyznawania dodatku stażowego, w związku z tym przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą i zatrudniają pracowników sami decydują o wypłacie dodatku stażowego lub zaniechaniu takiej wypłaty. Jeżeli pracodawca zdecydowałby się na wypłatę, to powinien to uregulować w umowie o pracę, w układzie zbiorowym pracy czy regulaminie wynagradzania, w zależności od tego, jakie zasady obowiązują w firmie. Jednocześnie pracodawca nie może zapominać, że w przypadku ustalenia regulaminu wypłaty dodatku stażowego, w jego warunkach nie mogą pojawiać się zapisy, które mówiłyby o nierównym traktowaniu, dyskryminacji, czy inne sprzeczne z Kodeksem pracy.

Podsumowanie

Dodatek za wieloletnią pracę jest doliczany do wynagrodzenia za pracę najczęściej w sektorze publicznym, często potocznie nazywanym “budżetówką”. Wysokość dodatku zależy od stażu pracy liczonego sumarycznie ze wszystkich miejsc zatrudnienia, również z sektora prywatnego. W sferze budżetowej zasady wypłaty dodatków stażowych są uregulowane w ustawach i rozporządzeniach, które zawierają szczegółowe informacje na ten temat. Dodatek stażowy jest obliczany procentowo, górna granica dodatku wynosi 20%. Przedsiębiorcy mogą, ale nie muszą wypłacać dodatku za wieloletnią pracę swoim pracownikom, jest to indywidualna decyzja każdego pracodawcy.