Poza podatkiem VAT część przedsiębiorców musi jeszcze płacić podatek akcyzowy, ten obowiązek dotyczy szerokiej gamy towarów. Obrót wyrobami akcyzowymi podlega pod przepisy ustawy o podatku akcyzowym, która jest bardzo obszerna. W dzisiejszej publikacji nas będzie interesował jedynie wycinek mówiący o elektronicznym dokumentowaniu obrotu wewnątrzwspólnotowego wyrobami akcyzowymi, chodzi o składanie dokumentu e-SAD.
Pojęcie wyrobów akcyzowych
W ustawie o podatku akcyzowym w słowniczku pojęć zostały zdefiniowanie m.in. wyroby akcyzowe.
Wyroby akcyzowe oznaczają:
- wyroby energetyczne – energię elektryczną,
- napoje alkoholowe,
- wyroby tytoniowe,
- susz tytoniowy,
- płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie
– Pełen wykaz wyrobów akcyzowych znajduje się w załączniku nr 1 do ustawy o podatku akcyzowym
– Do zapłaty podatku akcyzowego zobowiązane są te podmioty, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą
– Wszystkie podmioty, które prowadzą działalność gospodarczą w obszarze wyrobów akcyzowych musisz być zarejestrowane w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA)
Od 1 lipca 2021 r. przedsiębiorcy mają obowiązek składania deklaracji akcyzowych jedynie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC)
Wyroby akcyzowe są objęte szczególnym nadzorem, dlatego ustawodawca wprowadził obowiązek ich ewidencjonowania, wynika to wprost z ustawy o podatku akcyzowym. Dodatkowo obowiązują przepisy wykonawcze – Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie ewidencji i innych dokumentacji dotyczących wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy. Rozporządzenie reguluje sposób prowadzenia ewidencji, szczegółowy zakres danych, jakie powinny się tam znaleźć. Ewidencje i inne dokumentacje związane z obrotem wyrobami akcyzowymi mogą być prowadzone w formie papierowej lub elektronicznej. Jednak coraz bliżej jest wprowadzenie obowiązku elektronicznej ewidencji wyrobów akcyzowych, mówi się o 1 lutego 2024 r. Jednak obowiązek ten miał już wejść w 2022 roku, został przesunięty na 2023 rok i o kolejny rok do 2024 roku. Trzeba więc będzie jeszcze monitorować, czy aby na pewno zmiana przepisów wejdzie w życie w 2024 roku. E-ewidencja akcyzowa jeszcze nie obowiązuje, ale elektroniczne dokumentowanie obrotu wewnątrzwspólnotowego już tak, napiszemy więc o dokumencie e-SAD.
Elektroniczne dokumentowanie obrotu wewnątrzwspólnotowego wyrobami akcyzowymi – dokument e-SAD
Nowe zasady dokumentowania wewnątrzwspólnotowego obrotu wyrobami akcyzowymi zaczęły obowiązywać od 13 lutego 2023 roku. Wtedy to weszła w życie zmiana ustawy o podatku akcyzowym, zobaczmy na czym polega i jak wygląda ta procedura.
e-SAD
Jest to uproszczony dokument administracyjny, na podstawie którego przemieszcza się wyroby akcyzowe z załącznika nr 2 do ustawy i skażony alkohol etylowy, w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy
Dokument zastępujący e-SAD
Jeżeli system jest niedostępny (PUESC) wówczas można wypełnić dokument zastępujący e-SAD, który zawiera taki sam zakres informacji, jak e-SAD
Uprawniony wysyłający
Podmiot prowadzący skład podatkowy lub zarejestrowany wysyłający, musi być zarejestrowany jako podatnik podatku akcyzowego, wysyła wyroby akcyzowe na terenie UE na podstawie dokumentu e-SAD (dokumentu zastępującego e-SAD)
Uprawniony odbiorca
Podmiot prowadzący skład podatkowy lub zarejestrowany odbiorca, musi widnieć w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA), odbiera wyroby akcyzowe na terenie UE na podstawie dokumentu e-SAD (dokumentu zastępującego e-SAD)
Przemieszczanie wyrobów akcyzowych w ramach wewnątrzwspólnotowego przemieszczania wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, rozpoczyna się z chwilą wyprowadzenia wyrobów akcyzowych z miejsca wysyłki określonego w e-SAD lub w dokumencie zastępującym e-SAD i kończy się z chwilą odbioru wyrobów akcyzowych przez uprawnionego odbiorcę w miejscu odbioru określonym w e-SAD lub w dokumencie zastępującym e-SAD
Nadanie numeru akcyzowego uprawnionego odbiorcy
Przedsiębiorca, który chce dokonywać wewnątrzwspólnotowych nabyć lub dokonać jednorazowego nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy akcyzowej i alkoholu etylowego całkowicie skażonego musi posiadać numer akcyzowy uprawnionego odbiorcy. Jest to niezbędne do realizacji transakcji na podstawie dokumentu e-SAD. Wniosek o nadanie numeru składa się na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).
Wniosek można autoryzować na trzy sposoby:
- Kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
- Podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą certyfikatu celnego.
- Podpisem zaufanym (profil zaufany).
Obowiązki uprawnionego odbiorcy nabywającego wewnątrzwspólnotowo wyroby akcyzowe
W przypadku gdy uprawniony odbiorca nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, znajdujące się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, na potrzeby wykonywanej na terytorium kraju działalności gospodarczej, jest obowiązany:
- bez wezwania organu podatkowego, złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklarację uproszczoną oraz obliczyć akcyzę i dokonać jej zapłaty na rachunek właściwego urzędu skarbowego, w terminie 10 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Dotyczy to przypadków, gdy nabywane wyroby akcyzowe są opodatkowane na terytorium Polski stawką akcyzy inną niż stawka zerowa,
- złożyć zabezpieczenie akcyzowe, przed wyprowadzeniem wyrobów akcyzowych z miejsca wysyłki w przypadku gdy nabywane wyroby są objęte stawką akcyzy inną niż stawka zerowa,
- złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklarację uproszczoną, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć akcyzę i dokonać jej zapłaty na rachunek urzędu skarbowego, w terminie 10 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Tak jak już to napisaliśmy wcześniej, deklaracje podatku akcyzowego składane są wyłącznie elektronicznie.
Dokumenty e-SAD – podsumowanie
Wprowadzenie obowiązku elektronicznego dokumentowania obrotu wewnątrzwspólnotowego wyrobami akcyzowymi jest kolejnym krokiem uszczelniania podatku akcyzowego. Wiąże się jednak z dodatkowymi obowiązkami, chociażby koniecznością uzyskania numeru akcyzowego uprawnionego odbiorcy. Niektórzy przedsiębiorcy muszą również składać zabezpieczenia akcyzowe. Elektroniczny obieg dokumentów na pewno usprawnia proces, ale jest dość zbiurokratyzowany.
Małgorzata Jagusiak 
Koniec z pracą hybrydową – pracownicy wracają do biur. A jak jest w innych firmach?
Adam Sawicki
Wskaźnik VAT – wyliczanie wskaźnika VAT
Justyna Czerwińska
Aktywny rodzic, czyli babciowe i inne nowe świadczenia 2024
Dorota Łesak
