Gdzie łatwiej założyć firmę – w Polsce czy w innych krajach Europy? PARP i GEM wydały raport na ten temat

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie są najważniejsze różnice w łatwości założenia firmy w Polsce w porównaniu do innych krajów Europy;
• jak rozwija się sektor małych i średnich przedsiębiorstw w Unii Europejskiej i co to oznacza dla osób planujących założenie firmy w Europie;
• jak zmieniało się postrzeganie przedsiębiorczości przez Polaków na przestrzeni ostatnich lat;
• dlaczego tylko 43% Polaków uważa przedsiębiorczość za dobrą ścieżkę kariery i jak wypada Polska na tle innych krajów;
• jak poziom społecznego uznania przedsiębiorców wpływa na rozwój przedsiębiorczości w Polsce.

Wzrost sektora MŚP w Unii Europejskiej?

Zacznijmy od tego, że przedsiębiorczość w Europie z roku na rok jest w znacznie lepszej kondycji, a coraz więcej osób decyduje się na założenie firmy w Polsce i innych europejskich krajach. Świadczą o tym chociażby dane opublikowane przez Statista.

Wynika z nich bowiem, że liczba małych i średnich przedsiębiorstw na terenie Unii Europejskiej stale rośnie. I tak na przykład od 2008 roku liczba ta zwiększyła się z 19,8 miliona do 25,8 miliona w 2024 roku. Co więcej, w 2008 roku mikroprzedsiębiorstwa – czyli firmy zatrudniające do 9 pracowników – stanowiły największą grupę firm w UE, bo liczącą aż 18,3 miliona. Małe firmy, zatrudniające od 10 do 49 osób, osiągnęły w tym samym czasie liczbę 1,25 miliona, a średnie przedsiębiorstwa ponad 200 tysięcy.

Natomiast już w 2024 rok liczba mikroprzedsiębiorstw poszybowała do aż 24,5 miliona, a więc w przeciągu szesnastu lat urosła o ponad 6 milionów. Z kolei jeśli chodzi o małe firmy, to wzrost ten oscylował wokół 1,39 miliona, a w przypadku średnich podmiotów wyniósł do 210 tysięcy.

Najlepsze kraje dla startupów w Europie

Co więcej, Europa jest domem dla wielu startupów, z których produktów korzystają miliony użytkowników na całym świecie. Wystarczy spojrzeć na takie firmy jak na przykład Spotify ze Szwecji, Revolut z Wielkiej Brytanii czy nasz rodzimy ZnanyLekarz, którego użytkownicy na wielu międzynarodowych rynkach znają jako DocPlanner.

Nic w tym dziwnego, że Europa „produkuje” coraz więcej młodych firm technologicznych, które odnoszą globalne sukcesy. Przedsiębiorcy rozwijający swoje biznesy na tym kontynencie korzystają z zaawansowanej infrastruktury cyfrowej i licznych programów wsparcia. Atrakcyjne rozwiązania, takie jak ulgi podatkowe czy fundusze unijne, pomagają obniżyć koszty prowadzenia działalności i zwiększają szanse na szybki rozwój. Dodatkowo szeroki dostęp do sieci kontaktów i kapitału międzynarodowego umożliwia młodym przedsiębiorstwom wychodzenie poza granice własnych państw.

A skoro o możliwościach mowa, spójrzmy na 10 europejskich krajów, które zespół Statista uznał za najlepsze w Europie miejsca na założenie firmy i rozwijanie startupu.

Jak Polacy postrzegają przedsiębiorczość? Analiza GEM

Aby lepiej zrozumieć naturę biznesu w Polsce i Europie, zajrzyjmy do raportu wydanego przez Global Entrepreneurship Monitor. Projekt ten, zainicjowany przez Babson College w Stanach Zjednoczonych oraz London Business School w Wielkiej Brytanii, koncentruje się na analizie aktywności gospodarczej w początkowych etapach rozwoju firm. Obecnie badania obejmują niemal 50 państw, w tym także Polskę.

GEM realizuje trzy główne cele: umożliwia porównanie podejścia do prowadzenia działalności gospodarczej w różnych krajach, identyfikuje czynniki wpływające na dynamikę rynków oraz wspiera tworzenie strategii gospodarczych na poziomie krajowym. Co roku zespoły badawcze przeprowadzają wywiady z dorosłymi respondentami i ekspertami, analizując postawy oraz działania związane z inicjowaniem działalności biznesowej. W Polsce projekt jest realizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości we współpracy z Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach.

Zacznijmy od tego, jak Polacy w ogóle postrzegają biznes i samych przedsiębiorców.

Niski status przedsiębiorcy

Wystartowanie z własnym biznesem, a więc również założenie firmy w Polsce, nie byłoby możliwe bez jednego: pełnego przekonania, że to, co się robi, jest słuszne. Niestety obecnie wielu Polaków nie postrzega prowadzenia działalności gospodarczej jako atrakcyjnej ścieżki zawodowej. GEM podaje, że jedynie 43% naszych rodaków uważa, że własny biznes to dobry sposób na życie. To wyraźny spadek w stosunku do lat sprzed pandemii, bo jeszcze w 2019 roku liczba ta wynosiła aż 78%.

Do tego zmienił się nasz stosunek do osób, które odnoszą sukcesy w biznesie. W 2023 roku tylko 63% Polaków uznawało, że przedsiębiorcy zasługują na społeczne uznanie, podczas gdy w 2019 roku taką opinię wyrażało 77% ankietowanych. Jest to niepokojące spostrzeżenie, które niestety może osłabiać motywację do zakładania firm w Polsce. Zwłaszcza w przypadku młodych, którzy dopiero się edukują, zaczynają myśleć o własnej karierze i mają przed sobą kuszącą wizję pracy na etacie w międzynarodowej korporacji z licznymi benefitami i wysokimi pensjami.

Na domiar złego media w Polsce nie pomagają w promowaniu przedsiębiorczości. Okazuje się bowiem, że w 2023 roku tylko 38% Polaków zauważyło w prasie, radiu lub telewizji materiały przedstawiające sukcesy osób prowadzących firmy. Kilka lat wcześniej wskaźnik ten wynosił aż 58%. GEM i PARP sugerują, że jeśli media częściej pokazywałyby sukcesy przedsiębiorców, więcej osób mogłoby zainteresować się założeniem firmy w Polsce i pomogłoby to budować pozytywne wizerunek przedsiębiorcy.

Przedsiębiorczość w oczach Europy

Wiemy już, że Polacy mają niewiele dobrego do powiedzenia o przedsiębiorczości i samych właścicielach firm. A jak jest w Europie? Niestety na tle innych krajów z naszego kontynentu wypadamy… raczej blado. Otóż w Europie średnio 60,4% osób uważa prowadzenie własnego biznesu za atrakcyjny wybór zawodowy. W Polsce – przypomnijmy – jest to 43%. Dla szybkiego porównania na Litwie i Cyprze ponad 76% mieszkańców widzi we własnym biznesie coś dobrego. Podobnie jest w Rumunii i Grecji.

W kwestii postrzegania społecznego prestiżu przedsiębiorców Polska osiąga nieco lepsze wyniki, choć nadal plasuje się poniżej średniej europejskiej – ta wynosi 69,4%.

W Polsce odsetek ten wynosi 63,2%. To dobry wynik w porównaniu do Hiszpanii czy Francji, ale fatalny w porównaniu do Słowenii, Norwegii, Wielkiej Brytanii czy Rumunii, gdzie minimum 80% obywateli patrzy na przedsiębiorców z uznaniem.

Ale czy to, w jaki sposób postrzegamy przedsiębiorców i samo zakładanie firm, może przekładać się na rozwój przedsiębiorczości w kraju? Zdecydowanie tak. Poziom społecznego uznania i prestiżu przypisywanego przedsiębiorcom wpływa na chęć podejmowania ryzyka przez osoby rozważające założenie firmy w Polsce. Pozytywne społeczne nastawienie do przedsiębiorców oddziałuje także na edukację – szkoły i uczelnie chętniej rozwijają programy kształcące przyszłych właścicieli firm. Jednocześnie politycy, dostrzegając znaczenie przedsiębiorczości, częściej wspierają korzystne zmiany prawne, które ułatwiają prowadzenie działalności gospodarczej.

Założenie firmy w Polsce

Oczywiście podejście Polaków do przedsiębiorczości to jedno. Drugie to warunki, jakie kraj stwarza dla rozwoju biznesu. GEM i PARP w swoim raporcie podają, że w 2023 roku aż 83% dorosłych Polaków uznało założenie firmy w Polsce za proste.

Analizując dane z kilku ostatnich lat, można zauważyć znaczące zmiany w tej ocenie. W 2019 roku aż 90% Polaków uznawało zakładanie firmy za nieskomplikowane, jednak w 2020 roku, prawdopodobnie z powodu pandemii, wskaźnik ten spadł gwałtownie do 59%. W 2021 roku odsetek wzrósł do 64%, a w kolejnym roku wynosił już 79%.

Na tle innych krajów Polska plasuje się bardzo wysoko pod względem łatwości zakładania firmy. Jedynie Arabia Saudyjska, z wynikiem 92%, wyprzedza nas w tej kategorii, natomiast trzecie miejsce zajmują Indie i Holandia z wynikiem 81%. Najgorzej jest w Iranie i Izraelu. Tam jedynie 14% i 16% osób uważa, że zakładanie firmy w ich krajach jest łatwe. Do tego dodajmy, że średnia dla Europy wynosi zaledwie 52%.

Pieniądze czy zmiana świata? O motywacji

Jeśli już pokusimy się na założenie firmy w Polsce, to z jakiego powodu? Według GEM i PARP przyczyn jest kilka. Niemniej najczęstszą motywacją jest potrzeba zapewnienia sobie stabilnych dochodów. Dążenie do utrzymania się jest widoczne szczególnie w krajach o niższych zarobkach, gdzie brak możliwości znalezienia zatrudnienia skłania ludzi do podjęcia działalności gospodarczej. W Europie najwięcej osób, które zdecydowały się na założenie biznesu z tego powodu, mieszka na Węgrzech (90%), w Rumunii (88%) oraz na Litwie (84%). Natomiast w krajach zamożniejszych, takich jak Norwegia, ten odsetek jest znacznie niższy i wynosi tylko 25%.

Drugim istotnym czynnikiem wpływającym na decyzję o rozpoczęciu działalności jest chęć uzyskania wyższych dochodów i poprawy sytuacji materialnej. W krajach rozwiniętych własny biznes często postrzegany jest jako szansa na wzbogacenie się i osiągnięcie finansowej niezależności. Przykładowo w Arabii Saudyjskiej aż 91% osób zakładających firmy kieruje się potrzebą zwiększenia dochodów, a podobne wyniki odnotowano na Cyprze (85%) oraz w Gwatemali (85%). W Europie najwyższe odsetki osób wskazujących ten motyw osiągnęły Wielka Brytania (67%) oraz Hiszpania i Słowacja (37% i 38%).

Trzecią ważną przyczyną podjęcia działalności gospodarczej jest chęć zmiany świata na lepsze. Taką motywację często wskazują młodzi przedsiębiorcy. Globalnie najwyższy odsetek ludzi, którzy założyli firmy właśnie z tej przyczyny, odnotowano w Indiach (84%), natomiast w Europie przoduje Rumunia z wynikiem 67%. Polska zajęła jedno z ostatnich miejsc w tym zestawieniu z wynikiem 20,5% – przyświecają nam inne cele.

Młode firmy w Polsce – dlaczego jest ich tak mało?

Analizując dane z raportu Global Entrepreneurship Monitor, zwróciliśmy uwagę na liczbę tzw. młodych firm, czyli przedsiębiorstw obecnych na rynku nie dłużej niż 3,5 roku. W Polsce udział takich podmiotów wynosi zaledwie 2,6%, co lokuje nas na końcu zestawienia pod względem liczby nowo powstających biznesów. Wynik ten znacząco odbiega od średniej europejskiej. Do tego wskazuje, że osoby rozpoczynające działalność w naszym kraju napotykają wiele trudności. To z kolei stoi w sprzeczności z podaną wcześniej informacją o opinii rodaków na temat założenia firmy w Polsce.

Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w krajach takich jak Ekwador i Gwatemala, gdzie odsetek młodych firm wynosi odpowiednio 33% i 32%. Tak wysokie wartości mogą sugerować zarówno prostsze warunki wejścia na rynek, jak i większą potrzebę zapewnienia sobie stabilności finansowej w tych regionach. W Europie najwięcej młodych przedsiębiorstw funkcjonuje na Łotwie (14,3%) i Holandii (13,7%), a także w Estonii i Chorwacji (po 13,1%). Natomiast w państwach takich jak Hiszpania, Norwegia czy Włochy proporcje między młodymi a dojrzałymi organizacjami są bardziej wyrównane, co może świadczyć o stabilniejszych warunkach dla działalności gospodarczej.

Z drugiej strony firmy dojrzałe, czyli działające powyżej 3,5 roku, stanowią w Polsce aż 11,6% wszystkich zarejestrowanych podmiotów. Podobną przewagę firm dojrzałych nad młodymi obserwujemy również w Litwie i Grecji.

Europejskie kraje według wskaźnika NECI w 2023 roku:

1. Litwa – 6,1
2. Estonia – 5,9
3. Holandia – 5,9
4. Szwajcaria – 5,5
5. Łotwa – 4,9
6. Francja – 4,9
7. Słowenia – 4,8
8. Niemcy – 4,8
9. Norwegia – 4,7
10. Szwecja – 4,7
11. Wielka Brytania – 4,6
12. Grecja – 4,6
13. Luksemburg – 4,6
14. Włochy – 4,5
15. Węgry – 4,5
16. Chorwacja – 4,3
17. Ukraina – 4,3
18. Rumunia – 4,3
19. Polska – 4,2
20. Słowacja – 4,0
21. Cypr – 4,0
22. Hiszpania – 3,8

Założenie firmy w Europie

Pewne spojrzenie na to, czy założenie firmy w Europie jest proste, daje nam także wskaźnik uwarunkowań przedsiębiorczości, tzw. NECI. Z raportu opracowanego przez PARP i GEM wynika, że narzędzie to pozwala ocenić, jak różne kraje wspierają rozwój nowych biznesów. Wysoki wynik oznacza lepsze warunki do zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. W 2023 roku Polska osiągnęła 4,2 punktu, co dało jej 19. miejsce wśród 22 europejskich krajów. To rezultat lepszy o 0,4 punktu w porównaniu do 2022 roku, powracający do poziomu sprzed pandemii.

Założenie firmy w Polsce – bariery

Skoro mówimy o krajowych uwarunkowaniach do przedsiębiorczości, przyjrzyjmy się temu zagadnieniu nieco dokładniej. GEM i PARP wyodrębniły siedem najistotniejszych obszarów, które wpływają na rozwój biznesu. Analiza tych aspektów pozwala zrozumieć, z jakimi wyzwaniami mierzą się przedsiębiorcy na początku swojej drogi.

1. Edukacja i szkolenia w zakresie przedsiębiorczości

   Autorzy raportu zwracają uwagę na znaczące braki w polskim systemie edukacji, które utrudniają przygotowanie młodych ludzi do przedsiębiorczości. Programy nauczania w szkołach podstawowych słabo wspierają rozwój kreatywności i samodzielności, co zniechęca do podejmowania inicjatyw biznesowych. Uczelnie wyższe oferują wprawdzie bardziej specjalistyczne wsparcie, ale nadal brakuje wysokiej jakości kursów zawodowych i szkoleń, które mogłyby skuteczniej przygotować przyszłych przedsiębiorców do zakładania firm w Polsce.

2. Edukacja i szkolenia w zakresie przedsiębiorczości

   Autorzy raportu zwracają uwagę na znaczące braki w polskim systemie edukacji, które utrudniają przygotowanie młodych ludzi do przedsiębiorczości. Programy nauczania w szkołach podstawowych słabo wspierają rozwój kreatywności i samodzielności, co zniechęca do podejmowania inicjatyw biznesowych. Uczelnie wyższe oferują wprawdzie bardziej specjalistyczne wsparcie, ale nadal brakuje wysokiej jakości kursów zawodowych i szkoleń, które mogłyby skuteczniej przygotować przyszłych przedsiębiorców do zakładania firm w Polsce.

3. Otwartość rynku – dynamika i obciążenia

   Jeśli chodzi o otwartość rynku, Polska osiąga wysokie wyniki w zakresie dostępności towarów konsumpcyjnych, co pozytywnie wpływa na rozwój nowych przedsiębiorstw. Łatwy dostęp do rynku wewnętrznego daje młodym firmom solidną podstawę do rozpoczęcia działalności i zdobywania klientów. Jednocześnie przedsiębiorcy muszą zmierzyć się z kosztami, jakie generują regulacje prawne oraz rejestracja działalności gospodarczej.

4. Finansowanie

   Ograniczony dostęp do kapitału nadal stanowi jedną z największych przeszkód dla polskich przedsiębiorców. Choć w ostatnich latach zwiększono dostępność dotacji i pożyczek publicznych, początkujące firmy wciąż mają trudności z pozyskaniem finansowania na rynku komercyjnym. Banki często stawiają małym przedsiębiorstwom wymagania trudne do spełnienia, a środki od inwestorów prywatnych czy funduszy venture capital pozostają poza ich zasięgiem. W efekcie wielu młodych przedsiębiorców poszukuje alternatywnych sposobów na zdobycie kapitału, co nie tylko opóźnia rozwój ich biznesów, ale również ogranicza ich możliwości ekspansji.

5. Infrastruktura

   Według PARP i GEM polska infrastruktura techniczna, zwłaszcza w obszarze usług telekomunikacyjnych, prezentuje się bardzo korzystnie na tle innych krajów. Szeroki dostęp do internetu oraz zaawansowane usługi telekomunikacyjne wspierają rozwój firm o nowoczesnym profilu działalności. Wyzwania pojawiają się jednak w mniejszych miejscowościach, gdzie przedsiębiorcom brakuje odpowiedniej przestrzeni biurowej lub produkcyjnej. Dodatkowo wysokie koszty infrastruktury w słabiej rozwiniętych regionach mogą zniechęcać początkujących przedsiębiorców do rozwijania swoich inicjatyw biznesowych.

6. Polityka i wsparcie publiczne

   Biurokracja oraz złożone przepisy administracyjne stanowią jedne z największych barier dla rozwoju biznesu w Polsce. Autorzy raportu zauważają, że mimo wysiłków rządu na rzecz uproszczenia procedur, wciąż brakuje efektywnej koordynacji działań na szczeblu centralnym i lokalnym. Nadmiar formalności, wysokie obciążenia podatkowe oraz rozbudowana administracja mogą skutecznie zniechęcać osoby planujące rozpoczęcie działalności gospodarczej.

7. Badania i rozwój, transfer wiedzy i technologii

   PARP i GEM zauważają, że w Polsce relacje między sektorem naukowym a biznesowym wciąż pozostają słabe, co ogranicza tempo rozwoju innowacji. Chociaż instytucje badawcze proponują różnorodne programy wsparcia, przedsiębiorcy mają utrudniony dostęp do najnowszych technologii oraz wyników badań. Tworzenie wspólnych projektów badawczo-rozwojowych mogłoby skutecznie zbliżyć te dwa środowiska i przyczynić się do wprowadzenia bardziej zaawansowanych rozwiązań na rynek.

8. Normy kulturowe i społeczne

   Kultura przedsiębiorczości w Polsce promuje samodzielność oraz inicjatywę, sprzyjając podejmowaniu działań biznesowych. Jednocześnie społeczne podejście do ryzyka i innowacji nie zawsze wspiera odważne decyzje przedsiębiorców. Młodzi ludzie często rozpoczynają nowe projekty, jednak brak wsparcia ze strony otoczenia może osłabić ich determinację. Nie wspominając już o statusie przedsiębiorcy w Polsce.

Gdzie założyć firmę? Ranking

Interesujący wgląd w złożoność prowadzenia działalności gospodarczej na świecie przedstawia raport Global Business Complexity Index 2024 (GBCI), który przygotowała firma TMF Group. Dokument ten analizuje 292 wskaźniki, opisuje różne aspekty działalności biznesowej w 79 regionach i skupia się na przepisach prawnych, procedurach księgowych oraz zasadach zarządzania zasobami ludzkimi.

Autorzy raportu wyjaśniają, jak lokalne systemy administracyjne mogą wpływać na atrakcyjność rynków dla przedsiębiorców. Do tego zwracają uwagę na zmienne, takie jak polityka podatkowa czy regulacje compliance, które mogą stawiać przed firmami dodatkowe wyzwania. Zajrzyjmy do środka tego raportu.

79 rynków – od najmniej do najbardziej sprzyjających

Poniżej przedstawiamy listę 79 państw i regionów, które znalazły się w rankingu Global Business Complexity Index 2024. Kolejność odzwierciedla poziom złożoności środowiska biznesowego w każdym z wymienionych miejsc – im wyższa pozycja na liście, tym większe wyzwania stoją przed przedsiębiorcami.

10 najtrudniejszych miejsc do prowadzenia firmy

Zanim zdecydujesz się na rozwój działalności w innym kraju, warto poznać miejsca, które mogą okazać się wyjątkowo trudne do prowadzenia biznesu. Niektóre państwa, mimo atrakcyjnych rynków zbytu czy obiecujących perspektyw, odstraszają przedsiębiorców skomplikowanymi regulacjami, wysokimi kosztami administracyjnymi i nieprzewidywalnym otoczeniem prawnym. W Global Business Complexity Index 2024 wskazano kraje, gdzie bariery administracyjne, biurokracja i zawiłe przepisy podatkowe tworzą szczególnie trudne warunki dla firm. Oto lista państw, w których założenie i prowadzenie biznesu wymaga największego wysiłku.

1. Grecja

   Grecja, położona na południu Europy, z dostęp do czterech mórz, jest krajem z bogatą historią i kulturą, ale również z wieloma wyzwaniami gospodarczymi. Z populacją liczącą około 10,5 miliona Grecja boryka się z wysokim poziomem biurokracji i skomplikowanymi przepisami podatkowymi, a to problem dla wielu przedsiębiorców. Sektor turystyczny jest jednym z filarów greckiej gospodarki, ale zawiłości administracyjne wpływają na rozwój innych branż. Kraj ten wciąż odczuwa skutki kryzysu zadłużeniowego, który odbił się na stabilności gospodarki i regulacjach.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Liczne wymagania dotyczące zgodności z przepisami prawnymi i podatkowymi.
   • Wysoki poziom biurokracji, zwłaszcza w administracji publicznej.
   • Obowiązek cyfrowego raportowania i korzystania z platform do podatków MyData, które często powodują opóźnienia.
   • Skomplikowane przepisy dotyczące zatrudnienia i ochrony pracowników.
   • Konieczność zatrudniania doradców do wsparcia w zakresie regulacji finansowych i prawnych.
2. Francja

   Francja, będąca jedną z największych gospodarek w Unii Europejskiej, przyciąga inwestorów z całego świata, lecz stawia przed nimi wiele formalnych przeszkód. Kraj ten, zamieszkany przez około 68 milionów ludzi, słynie z wysokiego poziomu ochrony pracowników i restrykcyjnych przepisów pracy. Przedsiębiorcy muszą liczyć się z wymagającymi procedurami dotyczącymi podatków oraz raportowania ESG, które uwzględniają kwestie ekologiczne i równościowe. Francuski rynek jest atrakcyjny, ale przeregulowany, co może zniechęcać zagraniczne firmy.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Rozbudowane przepisy związane z ochroną praw pracowniczych.
   • Częste zmiany podatkowe i nowe wymagania dotyczące ESG.
   • Złożone procedury administracyjne i wymogi rejestracyjne.
   • Skomplikowane regulacje związane z raportowaniem finansowym i audytami.
   • Wysokie koszty zatrudnienia oraz obowiązkowe ubezpieczenia pracownicze.
3. Kolumbia

   Kolumbia, dynamicznie rozwijający się kraj Ameryki Południowej, jest atrakcyjnym miejscem dla inwestorów, ale wymaga dobrej znajomości lokalnych regulacji. Kraj liczy około 52 miliony mieszkańców, a jego gospodarka opiera się na eksportach, zwłaszcza kawy, ropy i minerałów. Kolumbia w ostatnich latach wprowadziła liczne reformy podatkowe, które mają na celu poprawę transparentności, jednakże skomplikowane procedury nadal utrudniają działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy muszą także sprostać wymaganiom dotyczącym ESG oraz stabilności politycznej.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Częste reformy podatkowe i skomplikowany system podatkowy.
   • Wysokie koszty i zawiłości raportowania finansowego.
   • Przepisy związane z ochroną środowiska i standardami ESG.
   • Bariery związane z niestabilnością polityczną.
   • Trudności z uzyskaniem certyfikatów eksportowych i licencji.
4. Meksyk

   Meksyk, graniczący ze Stanami Zjednoczonymi, jest największą gospodarką w Ameryce Łacińskiej i ważnym graczem w międzynarodowym handlu. Kraj ten zamieszkuje ponad 128 milionów osób, a jego gospodarka opiera się na eksporcie, między innymi elektroniki, samochodów i ropy naftowej. Mimo stosunkowo prostej struktury fiskalnej, firmy działające w Meksyku muszą zmagać się z lokalnymi wymogami administracyjnymi i skomplikowanymi procedurami zatrudnienia. Rozwój biznesu dodatkowo utrudniają przepisy dotyczące cyfryzacji oraz wymogi raportowe dla sektora bankowego.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Czasochłonne procedury związane z otwieraniem kont bankowych.
   • Przepisy dotyczące cyfrowego raportowania finansowego i e-fakturowania.
   • Kosztowne i złożone przepisy dotyczące zatrudnienia i ochrony pracowników.
   • Wymagania związane z raportowaniem środowiskowym i bezpieczeństwem danych.
   • Niestabilność regulacji wynikająca z częstych zmian w polityce gospodarczej.
5. Boliwia

   Boliwia, położona w sercu Ameryki Południowej, to kraj liczący około 12 milionów mieszkańców, którego gospodarka opiera się głównie na surowcach naturalnych, takich jak gaz i minerały. Mimo bogactw naturalnych, prowadzenie działalności w Boliwii jest wyzwaniem ze względu na przestarzałe przepisy podatkowe oraz biurokrację wymagającą fizycznej obecności przedsiębiorców w urzędach. Polityka handlowa i zawiłe przepisy utrudniają inwestycje zagraniczne, a lokalne regulacje są często nieprzystępne dla międzynarodowych firm.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Wymóg składania dokumentacji podatkowej osobiście lub w formie papierowej.
   • Przestarzałe przepisy prawne, które ograniczają możliwości inwestycyjne.
   • Skomplikowane wymogi związane z raportowaniem podatkowym.
   • Trudności w dostosowaniu się do lokalnych regulacji związanych z zasobami naturalnymi.
6. Turcja

   Turcja, kraj na styku Europy i Azji z populacją liczącą około 85 milionów mieszkańców, jest dynamicznym rynkiem, jednak prowadzenie biznesu napotyka tam na liczne przeszkody. Wysoki poziom inflacji oraz częste zmiany przepisów podatkowych sprawiają, że inwestorzy muszą elastycznie dostosowywać swoje strategie. Skomplikowany system podatkowy i wysoka niestabilność gospodarcza stanowi poważne wyzwanie dla zagranicznych firm.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Częste zmiany podatkowe, zwłaszcza w zakresie VAT i podatków dochodowych.
   • Kosztowne i czasochłonne procedury celne.
   • Duża liczba regulacji w zakresie zatrudnienia i ochrony pracowników.
   • Problemy związane z niestabilnością tureckiej gospodarki.
7. Brazylia

   Brazylia, będąca jednym z największych rynków w Ameryce Południowej, to kraj z populacją wynoszącą ponad 216 milionów mieszkańców. Gospodarka opiera się na surowcach naturalnych i przemyśle rolniczym, ale biurokracja i niestabilność polityczna sprawiają, że prowadzenie działalności jest wyzwaniem. Przedsiębiorcy muszą mierzyć się z lokalnymi różnicami w przepisach podatkowych i wysokimi kosztami pracy. Dodatkowe utrudnienia wynikają z często zmieniających się regulacji handlowych.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Skomplikowane przepisy podatkowe na poziomie federalnym i lokalnym.
   • Wysokie koszty pracy i regulacje dotyczące zatrudnienia.
   • Częste zmiany przepisów dotyczących handlu międzynarodowego.
   • Wysokie wymogi administracyjne związane z eksportem.
   • Problemy z dostosowaniem się do zmieniających się norm środowiskowych.
8. Włochy

   Włochy, kraj w Europie Południowej z populacją wynoszącą około 60 milionów, są znane z bogatej kultury i rozwiniętego przemysłu. Mimo dużego rynku, przedsiębiorcy muszą mierzyć się z licznymi wymogami administracyjnymi, szczególnie w zakresie raportowania podatkowego. Firmy działające we Włoszech napotykają częste zmiany przepisów dotyczących zatrudnienia i ochrony pracowników. Dodatkowo wymagania związane z systemem e-fakturowania stanowią wyzwanie.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Wysokie wymogi dotyczące zgodności z lokalnymi przepisami.
   • Konieczność e-fakturowania i innych form raportowania elektronicznego.
   • Skomplikowane przepisy dotyczące zatrudnienia i wynagrodzeń.
   • Regularne zmiany w prawie podatkowym.
   • Potrzeba korzystania z doradców prawnych i podatkowych.
9. Peru

   Peru, kraj w Ameryce Południowej liczący około 34 miliony mieszkańców, oferuje bogate zasoby naturalne, ale ma złożone przepisy dotyczące biznesu. Procedury licencyjne i wysokie wymagania podatkowe sprawiają, że prowadzenie działalności jest trudne, szczególnie dla firm zagranicznych. Niestabilność polityczna wpływa na gospodarkę i regulacje, co powoduje niepewność dla inwestorów. Przepisy zatrudnienia są rygorystyczne i ograniczają elastyczność rynku pracy.

   Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

   • Skomplikowane procedury licencyjne i wymagania administracyjne.
   • Regularne zmiany przepisów podatkowych.
   • Niestabilność polityczna wpływająca na przepisy gospodarcze.
   • Wysokie wymagania związane z zatrudnieniem lokalnych pracowników.
   • Trudności z dostosowaniem się do lokalnych regulacji.
10. Kazachstan

    Kazachstan, kraj położony w Azji Środkowej, jest domem dla około 19 milionów ludzi i ważnym centrum dla inwestorów z branży energetycznej. Gospodarka opiera się na surowcach, ale przedsiębiorcy napotykają trudności związane z wymogami prawnymi, szczególnie w obszarze ochrony danych i prywatności. Częste zmiany podatkowe oraz kontrola kapitału sprawiają, że prowadzenie działalności jest tutaj wyzwaniem. Kraj ten przyciąga inwestycje, ale przepisy dotyczące ochrony inwestorów i zgodności z lokalnym prawem są skomplikowane.

    Główne wyzwania według Global Business Complexity Index 2024:

    • Przepisy dotyczące ochrony danych i bezpieczeństwa informacji.
    • Częste zmiany w systemie podatkowym i wymogach raportowania.
    • Skomplikowane procedury związane z ochroną inwestorów.
    • Wymagania wizowe i pozwolenia na pracę dla zagranicznych pracowników.
    • Przepisy prawne w zakresie transferu kapitału i walut obcych.

10 najłatwiejszych miejsc do prowadzenia firmy

Jeśli zastanawiasz się, gdzie na świecie najłatwiej założyć i prowadzić biznes, Global Business Complexity Index 2024 również wskazuje kraje, które wyróżniają się prostotą regulacji, niską biurokracją i przyjaznym otoczeniem prawnym. To miejsca, gdzie przedsiębiorcy mogą liczyć na przejrzyste przepisy, stabilność gospodarczą oraz szybki dostęp do innowacyjnych rozwiązań. Oto lista państw i regionów, które dzięki korzystnym warunkom biznesowym przyciągają przedsiębiorców.

1. Jamajka

   Jamajka to wyspiarskie państwo położone w regionie Karaibów, znane z tropikalnego klimatu i różnorodnej kultury. Kraj zamieszkuje około 2,9 miliona osób, a jego gospodarka opiera się głównie na turystyce, rolnictwie oraz wydobyciu boksytów. Jamajka jest atrakcyjnym rynkiem dla inwestorów zagranicznych dzięki stosunkowo prostym przepisom i stabilnym regulacjom. Znaczący postęp w digitalizacji procesów administracyjnych przyczynia się do dalszej poprawy klimatu biznesowego.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Uproszczone przepisy podatkowe i możliwość składania deklaracji online.
   • Stabilne przepisy dotyczące zakładania firm, które zwiększają przejrzystość.
   • Łatwy dostęp do międzynarodowego rynku poprzez rozbudowaną infrastrukturę portową.
   • Przejrzyste i jasne wymagania związane z rejestracją firm.
   • Wysokie wsparcie dla firm korzystających z uproszczonych procesów księgowych.
2. Brytyjskie Wyspy Dziewicze

   Brytyjskie Wyspy Dziewicze są terytorium zamorskim Wielkiej Brytanii na Karaibach, które liczy około 31 tysięcy mieszkańców. Wyspy znane są z przyjaznego środowiska podatkowego i stanowią ważne centrum finansowe przyciągające międzynarodowe inwestycje. Proste zasady regulacyjne, wzorowane na brytyjskich standardach, sprawiają, że to region sprzyjający międzynarodowym firmom. Wielu przedsiębiorców wybiera Wyspy ze względu na korzystne regulacje i elastyczne zasady rejestracji firm.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Raj podatkowy.
   • Proste procedury rejestracji i niskie wymagania dokumentacyjne.
   • Stabilność przepisów regulacyjnych wzorowanych na systemie brytyjskim.
   • Możliwość korzystania z nowoczesnych, scentralizowanych usług cyfrowych.
   • Otwartość na inwestorów zagranicznych, z minimalnymi ograniczeniami własnościowymi.
3. Jersey

   Jersey, jedno z Baliwatów Wysp Normandzkich, położone jest blisko wybrzeża Francji i liczy około 100 tysięcy mieszkańców. Znane jest z przyjaznego otoczenia prawnego dla przedsiębiorców i wysokiego poziomu bezpieczeństwa inwestycyjnego. System prawny wzorowany na brytyjskim zapewnia stabilność i przewidywalność, co jest dużym atutem dla zagranicznych inwestorów. Jersey stale modernizuje przepisy, aby odpowiadały one na potrzeby firm międzynarodowych.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Elastyczne i szybkie procedury rejestracyjne.
   • Przyjazne przepisy podatkowe i administracyjne.
   • Wsparcie dla inwestycji zagranicznych i ochrona przed ryzykiem politycznym.
   • Szybka adaptacja regulacji do wymogów współczesnego rynku.
   • Możliwość prowadzenia działalności na międzynarodową skalę dzięki nowoczesnej infrastrukturze.
4. Wielka Brytania

   Wielka Brytania jest jedną z największych gospodarek świata i jednym z głównych centrów finansowych. Kraj liczy ponad 68 milionów mieszkańców i przyciąga liczne inwestycje zagraniczne, oferując stabilne otoczenie prawne i regulacyjne. Brytyjski system prawny oparty na anglosaskiej tradycji oraz dostęp do szerokiej sieci umów handlowych czyni Wielką Brytanię miejscem atrakcyjnym dla przedsiębiorców.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Łatwy dostęp do globalnych rynków dzięki rozwiniętej infrastrukturze.
   • Stabilność regulacyjna i przejrzystość przepisów.
   • Rozwinięty sektor usług finansowych wspierający działalność gospodarczą.
   • Prosty i przejrzysty system podatkowy dla inwestorów.
   • Wsparcie dla nowoczesnych technologii i innowacji w biznesie.
5. Holandia

   Holandia, kraj położony w zachodniej Europie, liczy ponad 17 milionów mieszkańców. Gospodarka Holandii opiera się na handlu międzynarodowym, technologii i logistyce, a kraj ten słynie z przyjaznego podejścia do biznesu. Holandia jest jednym z istotniejszych centrów handlowych w Europie, oferując stabilne i przyjazne regulacje dla przedsiębiorców. Wysoka jakość życia oraz otwartość na inwestycje zagraniczne przyciągają firmy z całego świata.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Przejrzyste i stabilne regulacje podatkowe.
   • Łatwość rejestracji firmy i dostępność cyfrowych usług administracyjnych.
   • Silne wsparcie dla startupów i innowacyjnych technologii.
   • Możliwość elastycznego zatrudniania międzynarodowego personelu.
   • Centralna lokalizacja, sprzyjająca handlowi międzynarodowemu.
6. Nowa Zelandia

   Nowa Zelandia to państwo wyspiarskie na południowo-zachodnim Pacyfiku, liczące około 5 milionów mieszkańców. Kraj charakteryzuje się wysoką jakością życia i stabilnością polityczną, co sprzyja przedsiębiorczości. Nowa Zelandia oferuje przyjazne przepisy dla firm, a także wsparcie dla inicjatyw innowacyjnych. Wysoko rozwinięty sektor usług cyfrowych umożliwia sprawne prowadzenie biznesu.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Prosty i przejrzysty system rejestracji firm.
   • Stabilność polityczna i przewidywalność prawna.
   • Niski poziom biurokracji związanej z prowadzeniem działalności.
   • Wysokie wsparcie dla rozwoju technologii i startupów.
   • Łatwy dostęp do regionalnych rynków Azji i Australii.
7. Hong Kong

   Hong Kong to jedno z głównych centrów finansowych Azji, liczące około 7,5 miliona mieszkańców. Jego strategiczne położenie sprzyja międzynarodowym transakcjom i prowadzeniu biznesu na skalę globalną. Hong Kong charakteryzuje się niskimi podatkami i przyjaznym otoczeniem regulacyjnym, co czyni go atrakcyjnym dla firm. Infrastruktura finansowa i logistyczna sprzyja przedsiębiorczości i inwestycjom zagranicznym.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Niskie opodatkowanie i prosty system podatkowy.
   • Przejrzyste i zrozumiałe przepisy dotyczące prowadzenia działalności.
   • Łatwy dostęp do międzynarodowych rynków finansowych.
   • Elastyczne regulacje umożliwiające swobodny przepływ kapitału.
   • Stabilna polityka gospodarcza sprzyjająca inwestycjom.
8. Dania

   Dania to kraj skandynawski, który wyróżnia się wysoką jakością życia i stabilnością gospodarczą. Kraj liczy ponad 5,9 miliona mieszkańców, a jego gospodarka opiera się na zaawansowanych technologiach i zrównoważonym rozwoju. Dania oferuje stabilne przepisy i nowoczesne podejście do digitalizacji procesów administracyjnych. Przyjazne regulacje podatkowe oraz innowacyjna infrastruktura przyciągają przedsiębiorców z całego świata.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Stabilne i proste przepisy dotyczące prowadzenia działalności.
   • Wysokie wsparcie dla innowacji i nowoczesnych technologii.
   • Przejrzysty system podatkowy oraz cyfrowe usługi administracyjne.
   • Łatwość rejestracji firm i minimalna biurokracja.
   • Niskie ryzyko związane z otoczeniem politycznym i gospodarczym.
9. Curacao

   Curacao to karaibskie terytorium autonomiczne należące do Królestwa Niderlandów, zamieszkane przez około 150 tysięcy osób. Wyspa jest znana z korzystnych przepisów podatkowych oraz stabilnego środowiska prawno-regulacyjnego. Digitalizacja procesów administracyjnych ułatwia prowadzenie działalności, przyciągając międzynarodowe inwestycje. Turystyka i finanse to główne sektory gospodarki Curacao.

   Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

   • Korzystne regulacje podatkowe sprzyjające zagranicznym inwestycjom.
   • Szybka i efektywna digitalizacja procesów administracyjnych.
   • Stabilność prawna oraz wsparcie dla biznesu na rynku międzynarodowym.
   • Elastyczne przepisy dotyczące rejestracji działalności.
   • Silny sektor turystyczny i finansowy wspierający gospodarkę.
10. Kajmany

    Kajmany to brytyjskie terytorium zamorskie w zachodniej części Morza Karaibskiego, zamieszkane przez około 65 tysięcy osób. Wyspy oferują korzystne przepisy podatkowe i stanowią ważne centrum finansowe przyciągające fundusze inwestycyjne. Digitalizacja procesów administracyjnych wspiera prowadzenie działalności, a regulacje przyjazne dla biznesu umożliwiają szybkie zakładanie firm. Stabilna polityka gospodarcza zapewnia przewidywalność dla inwestorów.

    Główne atuty według Global Business Complexity Index 2024:

    • Raj podatkowy.
    • Silna digitalizacja usług administracyjnych.
    • Elastyczne zasady dotyczące rejestracji i prowadzenia działalności.
    • Stabilne regulacje wspierające międzynarodowe fundusze inwestycyjne.
    • Minimalne ograniczenia dotyczące własności zagranicznej.

Jak Polska wypada w rankingu GBCI?

A co z Polską? W rankingu Global Business Complexity Index 2024 Polska zajmuje 18. miejsce, co oznacza znaczne skomplikowanie procedur związanych z prowadzeniem firmy. Przedsiębiorcy napotykają liczne wyzwania administracyjne, które wydłużają czas rejestracji i wymagają dodatkowych zasobów finansowych oraz organizacyjnych. W porównaniu do takich krajów jak Jamajka czy Brytyjskie Wyspy Dziewicze, gdzie formalności są minimalne, Polska wypada mniej korzystnie pod względem łatwości zakładania działalności.

Rozpoczęcie biznesu w Polsce wiąże się z koniecznością spełnienia wielu wymogów prawnych i podatkowych. Choć stabilność przepisów zwiększa poczucie bezpieczeństwa, formalności pozostają czasochłonne i generują wysokie koszty. Z drugiej strony strategiczna lokalizacja oraz dostęp do rynku Unii Europejskiej przyciągają inwestorów, oferując szerokie możliwości współpracy z partnerami z całej Europy.

Polska mogłaby poprawić swoją pozycję w rankingu dzięki dalszej cyfryzacji i uproszczeniu procedur administracyjnych. Szybsze załatwianie formalności i większa przejrzystość przepisów mogą przyciągnąć nowych przedsiębiorców i uczynić kraj bardziej konkurencyjnym na rynku międzynarodowym. Tego rodzaju zmiany wspomogą rozwój sektora prywatnego i zwiększą atrakcyjność Polski jako miejsca do prowadzenia biznesu.

Jeśli założenie firmy w Polsce wydaje Ci się trudne, skorzystaj z pomocy IFIRMA. Więcej szczegółów znajdziesz tutaj.