Małgorzata Jagusiak 
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z wieloma obowiązkami, jednym z nich jest comiesięczne opłacanie składek do ZUS w ustawowych terminach. Jeśli z jakiś powodów nie płacimy składek w ustawowych terminach, zaczną się generować zaległości. W dzisiejszej publikacji opiszemy jak sprawdzić zaległości w ZUS i jaka jest kwota zadłużenia.
Co zrobić jak powstaną zaległości w ZUS?
Jak już dojdzie do powstania zaległości w ZUS, trzeba pamiętać, że do zaległych składek należy naliczyć odsetki za zwłokę, które według stanu na czerwiec 2024 r. wynoszą 14,5%.
Przedsiębiorca musi pamiętać, że ZUS upomni się o zaległe składki, wszczynając egzekucję, co jeszcze dodatkowo podwyższy obciążenia o koszty egzekucyjne, opłaty manipulacyjne i inne. Jeśli przedsiębiorca nie wie dokładnie ile, ma zaległości, to może to sprawdzić na kilka sposobów, o czym piszemy poniżej. Pamiętajmy również, że przy zadłużeniu każda wpłata będzie zaliczana na poczet najstarszych zaległości aż do czasu ich spłaty. Takie działanie ma na celu ograniczanie przedawniania się zaległości.
Ustalanie salda składek przez PUE ZUS
Jeśli przedsiębiorca ma założone konto na PUE ZUS, to jest to chyba najszybszy kanał informacji o posiadanych zaległościach w ZUS. Po zalogowaniu na PUE ZUS należy przejść na zakładkę Płatnik:
- Wybrać po lewej stronie “Salda bieżące”. Na ekranie pojawi się saldo bieżące zbiorcze w rozbiciu na poszczególne fundusze: FUS, FUZ, FP i FGŚP. Widoczne jest saldo WN i saldo MA, jeśli jest to zadłużenie, to kwota pojawi się po stronie WN.
- Jeśli wejdziemy w zakładkę “Salda miesięczne” pojawią się kwoty zadłużenia w rozbiciu na miesiące i fundusze.
- Zakładka “Należne składki i wpłaty” pokazuje saldo zadłużenia na poszczególnych funduszach.
- Zakładka “Podział wpłat” pokazuje, w jaki sposób w ZUS zostały rozliczone dokonane wpłaty przez przedsiębiorcę w podziale na poszczególne fundusze.
W podlinkowanej publikacji zaprezentowano w większej szczegółowości i z wykorzystaniem widoku platformy PUE ZUS sposób ustalania zadłużenia w ZUS.
Informacja o stanie konta płatnika składek – wniosek RD-3
Kolejnym sposobem na ustalenie stanu zadłużenia w ZUS jest złożenie wniosku RD-3. W tym celu logujemy się na PUE-ZUS, przechodzimy na zakładkę “Płatnik”, po lewej stronie wybieramy zakładkę “Katalog usług elektronicznych”, z którego wybieramy formularz RD-3. Po wybraniu dane na formularzu uzupełnią się automatycznie przez system. Po wypełnieniu wniosku klikamy kolejno – Sprawdź – Zapisz – Zamknij. W kolejnym kroku pojawia się tablica, na której mamy możliwość wysłania wniosku do ZUS po uprzedniej autoryzacji: podpisem kwalifikowanym, podpisem EPUAP lub podpisem osobistym. Jak można przeczytać na stronach ZUS taki wniosek, powinien zostać rozpatrzony w terminie 1 miesiąca a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu 2 miesięcy. Jeśli przedsiębiorca nie korzysta z PUE ZUS wniosek może wysłać pocztą lub złożyć osobiście w jednostce ZUS.
Pozostałe metody ustalania kwoty zaległości w ZUS?
Omówione metody sprawdzenia zaległości nie wymagają co do zasady osobistej obecności w ZUS. Jeśli jednak przedsiębiorca chce omówić stan swoich zaległości osobiście, to może umówić się na wizytę w ZUS i ustalić szczegóły swojego zadłużenia. Taka formuła osobistego kontaktu pozwala na zadanie dodatkowych pytań i rozwiania wątpliwości. Pracownik może również podpowiedzieć, jak postąpić, żeby spłata zadłużenia nie była zbyt uciążliwa dla przedsiębiorcy. Sprawę można również załatwić przez Centrum Obsługi Telefonicznej po uprzednim uwierzytelnieniu. Jeśli okaże się, że jednorazowa spłata zadłużenia jest niemożliwa, można rozważać rozłożenie zaległości na raty.
Rozłożenie składek ZUS na raty
Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na złożenie wniosku o rozłożenie spłaty na raty, nie oznacza to od razu, że taki wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie. Jeśli jednak już tak się stanie, to spłacając raty, nie musi się już obawiać postępowania egzekucyjnego. Jeśli takie postępowanie było już prowadzone, to zostanie zawieszone. Jednak spłata zadłużenia musi być zgodna z otrzymaną decyzją ratalną, przede wszystkim raty należy płacić terminowo, zgodnie z harmonogramem. Zanim jednak taki wniosek złożymy, to musimy znać zadłużenie, ponieważ ta informacja również musi znaleźć się we wniosku.
W podlinkowanej publikacji opisano krok po kroku, w jaki sposób wypełnić wniosek ratalny RSR i jak można go złożyć.
Podsumowanie
W dzisiejszej publikacji poruszyliśmy temat sprawdzania zaległości w ZUS. Jak widać, nie jest to zbyt skomplikowana procedura. Najłatwiej to zrobić przez platformę PUE ZUS lub składając wniosek RD-3 celu ustalenia salda zadłużenia. Spłata zadłużenia wiąże się z obowiązkiem doliczenia odsetek za zwłokę. Jeśli przedsiębiorca ma problem z prawidłowym naliczeniem, to powinien skorzystać z pomocy pracownika czy to na infolinii ZUS, czy w trakcie osobistej wizyty w ZUS. Wówczas można prosić o obliczenie odsetek na konkretny dzień wpłaty, dzięki temu można uniknąć pomyłki i zamknąć temat. Jeśli jednak przedsiębiorca oceni, że nie spłaci całego zadłużenia od razu, warto złożyć wniosek o rozłożenie na raty czy odroczenie. Dzięki temu spłata będzie rozłożona w czasie, a ZUS nie będzie wszczynał postępowania egzekucyjnego lub je zawiesi, jeśli wcześniej było wszczęte.
Stan prawny na dzień: 18.06.2024 r.
265 
Dorota Łesak
Adrianna Glapiak
