



Czy każdy startup potrzebuje inwestora? Zastrzyk dodatkowej gotówki brzmi zachęcająco, z drugiej strony proces inwestycyjny bywa czasochłonny i wymaga sporo uwagi, co często hamuje rozwój startupu. Gdzie i kiedy szukać inwestora? Jak sfinansować rozwój startupu bez jego pomocy? Sprawdźcie.
Samo poszukiwanie finansowania dla startupu to w rzeczywistości połowa drogi. Wcześniej startup musi jeszcze stworzyć prototyp produktu lub tzw. MVP (minimum viable product – produkt z minimalnymi funkcjonalnościami, który można już pokazać na rynku) i przeprowadzić pierwsze testy wśród potencjalnych klientów. Jeśli wypadną one pomyślnie, dopiero wówczas można pomyśleć o monetyzacji i zacząć szukać inwestorów.
Istnieje kilka różnych sposobów na zdobycie pieniędzy dla startupu. Początkujący startupowcy mogą ubiegać się o dotację np. z Unii Europejskiej, wziąć pożyczkę od bliskich lub kredyt w banku, zorganizować akcję crowdfundingową albo skorzystać ze wsparcia inwestorów lub inkubatorów przedsiębiorczości.
Jak to wygląda w Polsce? Firma SW Research zapytała niedawno polskich przedsiębiorców o to, w jaki sposób finansują swoje projekty. Najwięcej, bo 1/5, korzysta z dotacji unijnej. 19,6 proc. posiłkuje się środkami krewnych i znajomych, a 16,7 proc. firm dostało finansowanie z funduszy venture capital. Przeważająca część projektów był jednak finansowana z środków własnych.
Każde z tych rozwiązań ma oczywiście swoje plusy i minusy. Dużą zaletą venture capital jest to, że wspiera ryzykowne przedsięwzięcia i – w przeciwieństwie do np. banków – na ogół nie wymaga zabezpieczeń. Poza gotówką startup otrzymuje także korzyści pozafinansowe, czyli know-how i wiedzę od inwestorów, a samo finansowanie nie obniża zdolności kredytowej przedsiębiorcy.
Finansowanie przez venture capital oznacza jednak także długie czekanie – wg serwisu DocSent & Harvard Business School pierwsza runda finansowania startupów trwa zazwyczaj albo od 11 do 15 tygodni (42% startupów) albo od 6 do 10 (26%).
W przypadku unijnych dotacji na zastrzyk gotówki trzeba czekać zazwyczaj od 6 do 12 miesięcy. Proces zdobywania pieniędzy jest nie tylko czasochłonny, ale i wymaga dużych nakładów pracy – przedsiębiorcy muszą zadbać o spełnienie określonych kryteriów, złożenie wniosku, oficjalne przystąpienie do rekrutacji, opracowanie biznesplanu, a także o wzięcie udziału w wymaganych szkoleniach.
Dlatego też większość początkujących startupów finansowana jest z środków własnych, takich jak prywatne oszczędności czy nieduże pożyczki od rodziny lub znajomych (tzw. bootstrapping). Wielokrotnie stanowi to dla nich wygodniejsze rozwiązanie – prowadzą projekt bardzo oszczędnie, ale mogą skupić się na faktycznym rozwoju biznesu, a nie na pisaniu wniosków i prezentacji.
Decyzja o poszukiwaniu inwestora powinna być dobrze przemyślana i oparta na realnych potrzebach biznesu. Wbrew pozorom nie zawsze jest to konieczne na samym początku. Najlepszy moment na pozyskanie inwestora to taki, gdy Twój startup ma już solidne fundamenty i jasno określoną strategię rozwoju.
Jednym z największych błędów początkujących startupów jest poszukiwanie inwestora, zanim mają cokolwiek namacalnego do zaoferowania. Sam pomysł, nawet świetny, to za mało. Inwestorzy szukają dowodów na to, że dany produkt lub usługa mają realną wartość dla klientów i są w stanie wygenerować zyski. Dlatego przed rozmową z inwestorem warto skupić się na stworzeniu MVP oraz walidacji rynkowej.
Minimum Viable Product to pierwsza wersja produktu z podstawowymi funkcjonalnościami, które rozwiązują kluczowy problem klientów. MVP pozwala zweryfikować, czy jest realne zapotrzebowanie na Twój produkt, zanim zainwestujesz w pełną wersję.
Właśnie takie działania przyczyniły się do sukcesu wielu międzynarodowych firm. Założyciele Dropbox, zanim zbudowali produkt, stworzyli film demonstracyjny, który sprawdził, czy ludzie są zainteresowani. Podobnie Airbnb zaczęło od udostępnienia materaca w prywatnym mieszkaniu, badając popyt na tymczasowy wynajem miejsc noclegowych.
Na tym etapie kluczowym uzupełnieniem MVP staje się wiarygodna analiza zainteresowania rynkowego. Inwestorzy chcą widzieć konkretne liczby, twarde dane i dowody na to, że Twój startup ma realny potencjał.
Poszukiwanie inwestora jest również uzasadnione, gdy startup szybko się rozwija, ale brakuje mu środków na dalszą ekspansję. Wiele firm początkowo finansuje się z własnych oszczędności lub środków znajomych i rodziny. Jednak gdy pojawia się potrzeba dynamicznej ekspansji, konieczne może być zewnętrzne wsparcie.
Niektóre sektory wymagają znacznych inwestycji już na starcie, zanim jeszcze produkt trafi na rynek i zacznie generować przychody. Finansowania ze strony venture capital poszukują najczęściej startupy działające w branży technologicznej i naukowej, gdzie już od samego początku potrzeba dużych pieniędzy na rozwój i wyprzedzenie potencjalnej konkurencji, stawiając na szybkie skalowanie biznesu.
Warto pamiętać, że startup otrzymuje na start nie tylko gotówkę, ale i wiedzę biznesową, ekonomiczną, doświadczenie inwestorów, dostęp do zasobów i sieci kontaktów, które mogą znacząco przyspieszyć jego rozwój. Jeśli brakuje Ci wiedzy branżowej lub strategii na rozwój, pozyskanie odpowiedniego inwestora może być kluczowe.
Z drugiej strony trzeba też pamiętać, że inwestor to nie sponsor. W zamian za wsparcie finansowe będzie więc oczekiwać udziałów (często większościowych, gwarantujących pełną decyzyjność w sprawie startupu) i zwrotu z inwestycji, a także spełnienia konkretnych postulatów, które w praktyce mogą ograniczać autonomię przedsiębiorcy, np. konieczność zatwierdzania przez inwestora wydatków powyżej 2 000 zł albo realizację konkretnych wizji czy pomysłów. Natomiast sama spłata zainwestowanego kapitału następuje w momencie sprzedaży udziałów.
Warto więc dokładnie zastanowić się nad wszystkimi plusami i minusami.
Jeśli:
to spróbuj rozwijać projekt własnymi środkami.
Pozyskanie inwestora to istotny krok dla wielu startupów, ale znalezienie odpowiedniego partnera finansowego wymaga strategii i znajomości dostępnych możliwości. Poniżej przedstawiamy najważniejsze sposoby i miejsca, gdzie można szukać inwestorów dla startupu:
Współcześnie coraz popularniejszą opcją staje się również współpraca z różnego rodzaju influencerami działającymi w konkretnych sektorach. Takie osoby często pojawiają się na spotkaniach branżowych i mają rozbudowaną sieć kontaktów. Warto więc porozmawiać z nimi, czy nie znają kogoś, kto mógłby zainteresować się Twoim projektem. Im więcej osób zapytasz, tym większe prawdopodobieństwo, że trafisz na właściwego inwestora (słyszałeś zapewne o teorii Milgrama, wg której każdego z nas dzieli tylko sześć kontaktów od dowolnie wybranej osoby na świecie).
Pomyśl też o partnerach i integracjach. Jeśli np. tworzysz aplikację charytatywną do pomagania potrzebującym, to może pomocne będzie odezwanie się do jakiejś fundacji charytatywnej, czy nie weźmie Cię pod swoje skrzydła, finansując Twój projekt.
Po znalezieniu odpowiedzi na pytanie, gdzie szukać inwestorów, przychodzi czas na zastanowienie się nad konkretnymi cechami projektów, które wydają się najbardziej kuszącą opcją dla inwestorów.
Nie każdy startup będzie się cieszył takim samym zainteresowaniem – fundusze i aniołowie biznesu preferują branże o wysokim potencjale wzrostu,, skalowalne modele biznesowe i doświadczone zespoły. Jakie czynniki realnie zwiększają więc szanse na finansowanie?
Oto, co najskuteczniej przyciąga inwestorów:
Łatwo zauważyć, że większość inwestorów unika bardzo niszowych rynków, dostrzegając ryzyko pojawiające się przy startupach, które celują tylko w mocno ograniczoną grupę klientów. Wielu z nich odrzuca też projekty bazujące na modelach bez przewidywalnych przychodów i jasnej strategii monetyzacji, z trudną do skalowania strukturą.
W tym ujęciu ważną rolę odgrywa także sama branża. Aktualnie największe inwestycje przyciągają te obszary:
Pozyskanie inwestora to jedno z największych wyzwań dla startupów. Kluczowe jest nie tylko to, co prezentujesz, ale także jak to robisz. Inwestorzy szukają projektów z potencjałem wzrostu, ale też zaangażowanych i kompetentnych zespołów.
Przygotowując się do prezentacji przed inwestorem, najlepiej w formie pitch deck, warto pamiętać, że spotkanie z nim jest jak spotkanie z potencjalnym klientem. Twoim zadaniem staje się nie tylko pokazanie potencjału projektu, ale też po prostu zachęcenie inwestora do zakupu.
Pitch deck to prezentacja inwestorska, która powinna zawierać kluczowe informacje o Twoim startupie, jak:
Bazując na badaniach dotyczących pozyskiwania funduszy – DocSend Startup Index, przeprowadzonych przez firmę DocSend, w latach 2022–2023 średni czas przeglądania prezentacji znacznie spadł, zarówno w przypadku firm, które przeprowadziły udaną rundę, jak i tych, którym się to nie udało.
Raport DocSend Startup Index 2023
Co dokładnie powinno się znaleźć w prezentacji? Przede wszystkim konkrety – według badania przeprowadzonego przez DocSend, na etapie seed inwestorzy VC zwracali większą uwagę na to, w jaki sposób założyciele odnoszą się do bieżących wyzwań rynkowych i jak informują o przyszłych możliwościach, wykazując szczególne zainteresowanie wobec startupów skupiających się na bieżących problemach, które dodatkowo charakteryzował znaczny potencjał odniesienia długoterminowego sukcesu.
Raport DocSend Startup Index 2023
Jak długa powinna być wobec tego prezentacja? Przyjęło się, że nie dłuższa niż 20 slajdów. Średnio inwestor spędza nad prezentacją 2 minuty, najdłużej zatrzymując się na sekcjach “Dlaczego teraz?” i tej dotyczącej konkurencji.
W ostatnich latach struktura skutecznych prezentacji na etapie seed została nieco przearanżowania. Zamiast wysuwać na pierwszy plan slajdy dotyczące problemu i rozwiązania, po przedstawieniu celu firmy częściej umieszczano sekcję „Dlaczego teraz?”. Większym sukcesem cieszyły się też startupy, których założyciele już na początku prezentacji umieścili sekcje poświęcone produktom i modelom biznesowym.
Raport DocSend Startup Index 2023
Jeśli dwudziesty z kolei inwestor nie zdecyduje się zainwestować w Twój startup, to nie załamuj się. Każdy kontakt z inwestorem, nawet ten zakończony porażką, to solidna lekcja dla Ciebie i Twojego projektu. Słysząc odmowę, usłyszysz też argumenty, dlaczego nie dostałeś finansowania. Dzięki nim dowiesz się, gdzie popełniłeś błąd i co trzeba poprawić.
Założyciele Pandora.com usłyszeli odmowy od ponad 300 inwestorów, zanim – po 2,5 roku – ktoś zdecydował się zainwestować w ich projekt. Pod wpływem sugestii startup zmienił swój model biznesowy ze sprzedaży licencji na prowadzenie radia internetowego. Dopiero wówczas Tim Westergren mógł rozwinąć skrzydła, spłacić długi i zacząć płacić swoim pracownikom (wcześniej wszyscy zgodzili się pracować dla niego za darmo). Upór się opłacił: – w październiku 2014 Pandora pochwaliła się ponad 81 milinami aktywnych użytkowników.
“Przygotuj się na długą i często niepewną podróż”, radzi Tim. ”Dobre rzeczy nie przychodzą łatwo”.
Stan prawny na dzień: 12.02.2025 r.
Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.
Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.
Jak znaleźć inwestora - od czego zacząć?
Jak znaleźc inwestora - może venture capital?