Jednolita gospodarczo transakcja

Pojęcie jednolitej gospodarczo transakcji zostało wprowadzone z początkiem lipca 2015 r. w związku ze zmianą przepisów dotyczących stosowania odwrotnego obciążenia w krajowych dostawach towarów.

Zgodnie z art. 17 ust. 7 ustawy o VAT nabywca jest podatnikiem w przypadku nabycia towarów, o ile spełnione są następujące warunki:

• sprzedawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona na podstawie art. 113 ust. 1 i 9;
• nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
• dostawa nie jest objęta zwolnieniem o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 i art. 122 (dostawa towarów używanych w związku z działalnoscią zwolniona przy nabyciu, których nie było praw odliczenia VAT oraz dostawa złota inwestycyjnego);
• przedmiotem dostawy są towary wymienione w załączniku nr 11 ustawy o VAT
• w przypadku towarów wymienionych w załączniku nr 11 w pkt 28a – 28c, łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji, bez podatku VAT przekracza kwotę 20 tys. zł

Wskazane wyżej towary z załącznika 11 obejmują następujące pozycje:

Co można uznać za transakcję jednolitą gospodarczo?

Informację czym jest jednolita gospodarczo transakcja zawierają ust. 1d i 1e wskazanego wyżej przepisu. Zgodnie z nimi za jednolitą gospodarczo transakcję uznaje się:

• umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw towarów wskazanych w powyższej tabeli, nawet jeżeli są one dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub wystawianych jest więcej faktur dokumentujących poszczególne dostawy,
• więcej niż jedną umowę, jeżeli okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została ona zrealizowana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie towarami wskazanymi w tabeli.

Jednolita gospodarczo transakcja obejmuje jedną lub więcej dostaw towarów, wartość takiej jednolitej transakcji ustala się sumując wartości wszystkich dostaw, które się na nią składają. Wartość każdej dostawy ustala się na zasadach ogólnych wynikających z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Do ustalenia wartości jednolitej gospodarczo transakcji uwzględniamy wartości netto.

Przykłady transakcji stanowiących jednolitą gospodarczo transakcję:

Więcej przykładów dostępnych jest w broszurze Ministerstwa Finansów Zmiany w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia VAT obowiązujące od 1 lipca 2015 r.

Zasady dotyczące jednolitej gospodarczo transakcji stosuje się także do umów o współpracę (tzn. umów ramowych). W takim wypadku za jednolitą gospodarczo transakcję uznaje się umowę o współpracę, w zakresie której ma miejsce wiele dostaw (tu na podstawie jednego bądź większej ilości zamówień), pod warunkiem, że z umowy wynika, iż kontrahenci będą współpracować w ustalonym okresie a łączna wartość dokonanych dostaw przekracza kwotę 20 000 zł. W takim wypadku wszystkie dostawy rozliczane są na zasadzie odwrotnego obciążenia (bez względu na ich wartość jednostkową). W przypadku kiedy umowa nie zawierałaby ustalenia co do wartości planowanych dostaw, wówczas dokonywane w ramach niej dostawy są oceniane indywidualnie.

Przykłady transakcji nie stanowiących jednolitej gospodarczo transakcji:

Więcej przykładów dostępnych jest w broszurze Ministerstwa Finansów Zmiany w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia VAT obowiązujące od 1 lipca 2015 r.

Uwaga na limity transakcji

W przypadku każdej sytuacji konieczne jest odrębne analizowanie stanu faktycznego w celu ustalenia czy limit jednolitej gospodarczo transakcji został przekroczony. Błędne ustalenie w tym zakresie będzie powodować rozliczenie podatku VAT przez niewłaściwego kontrahenta.

Uznanie transakcji za podlegającą odwrotnemu obciążeniu, kiedy w rzeczywistości podatek VAT powinien wykazać sprzedawca, niesie dla sprzedawcy konsekwencje w postaci powstania zaległości podatkowej, a co za tym idzie np. odsetek. W art. 17 ust. 2a i 2b ustawy o VAT znajduje się zapis pozwalający na wyłączenie w takim wypadku odpowiedzialności sprzedawcy. Zgodnie ze wskazanym przepisem sprzedawca nie będzie miał obowiązku rozliczenia podatku VAT z tytuł dostaw towarów wymienionych w poz. 28-28c załącznika nr 11, dla której podatnikiem jest nabywca, o ile spełnione są następujące warunki:

• sprzedawca podjął wszelkie niezbędne środki w celu rzetelnego rozliczenia transakcji, a po jej dokonaniu ustalono, że wskutek działania podmiotu uczestniczącego w tej dostawie jako nabywca nie były spełnione warunki do rozliczenia dostawy w ramach odwrotnego obciążenia (wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 7),
• sprzedawca przy zachowaniu należytej staranności nie wiedział lub nie mógł wiedzieć o działaniu kupującego;
• zapłata za dostarczone towary nastąpiła z rachunku płatniczego nabywcy, w tym przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego, o ile umożliwiają one sprzedawcy identyfikację składającego zlecenie płatnicze.

Autor: Zespół ifirma.pl

▲ wróć na początek