Likwidacja działalności a wystawienie faktury korygującej

Wystawianie faktur pierwotnych i korygujących jest jednym z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy. Tak jest przez cały okres prowadzenia działalności gospodarczej. W dzisiejszej publikacji będziemy analizowali, czy możliwe jest wystawienie faktury po likwidacji działalności gospodarczej.

Kiedy można dokonać korekty faktury?

Na temat wystawiania faktur korygujących nie ma zbyt wielu informacji w ustawie o podatku VAT, wymienionych jest dosłownie kilka przypadków, w których to ma miejsce:

• podstawa opodatkowania lub kwota podatku wykazana na fakturze uległa zmianie,
• dokonano podatnikowi zwrotu towarów i opakowań,
• dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty,
• stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury.

Dodatkowo ustawodawca wskazuje jeszcze, jakie elementy powinna zawierać faktura korygująca. Te wszystkie czynności możemy wykonać, jeżeli prowadzimy działalność i jesteśmy czynnym podatnikiem VAT. Rodzi się jednak pytanie, w jaki sposób należy postąpić, kiedy zakończymy prowadzenie działalności gospodarczej a powstaną pewne okoliczności, w których powinna być wystawiona faktura korygująca.

Likwidacja działalności a wystawienie faktury korygującej – podejście organów podatkowych

Na temat wystawiania faktur korygujących po zakończeniu działalności gospodarczej ustawa o podatku VAT milczy. Dlatego, jak zawsze w takich przypadkach trzeba się odwołać do interpretacji podatkowych i sprawdzić, jakie jest podejście organów podatkowych do tych kwestii. W jednej z takich interpretacji numer 0113-KDIPT1-3.4012.25.2022.3.OS z dnia 21.04.2022 r. opisana została następująca sytuacja. Przedsiębiorca zakończył prowadzenie działalności gospodarczej i został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT. Po tym fakcie wystąpiła potrzeba dokonania korekty faktury dotyczącej sprzedaży pawilonu gospodarczego. Przedsiębiorca uznał, że ma prawo wystawienia faktury korygującej, innego zdania był natomiast Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W uzasadnieniu interpretacji wskazał m.in., że podmiotem uprawnionym do wystawienia faktury korygującej jest wyłącznie czynny podatnik VAT. Natomiast w momencie likwidacji działalności gospodarczej przedsiębiorca traci status podatnika VAT i tym samym prawo do wystawiania faktur i faktur korygujących. Takie samo stanowisko zajął Dyrektor KIS w innej interpretacji wydanej w 2019 roku numer 0115-KDIT1-3.4012.3.2019.1.MS. Na szczęście Sądy mają odmienne podejście do tego tematu.

Likwidacja działalności a wystawienie faktury korygującej – podejście Sądów

Jak napisaliśmy powyżej organy podatkowe uważają, że skoro przedsiębiorca zakończył działalność gospodarczą i został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT, to automatycznie traci prawo do wystawienia faktury korygującej. Rodzi to dużą niespójność przepisów podatkowych, co również dostrzegają przedsiębiorcy i Sądy. Nic więc dziwnego, że w takich przypadkach przedsiębiorcy nie zgadzają się z podejściem organów podatkowych i kierują swoje kroki do Sądów. W jednym z wyroków sygn. akt I FSK 209/17 z dnia 06.03.2019 r. NSA przyznał rację przedsiębiorcy i podtrzymał wyrok Sądu WSA. Wyrok opiera się na kanwie interpretacji art. 81 ustawy Ordynacja podatkowa, w którym jest zawarta informacja, że jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. W uzasadnieniu NSA podkreślił m.in., że przedsiębiorca ma prawo do złożenia korekty deklaracji aż do momentu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Wykreślenie z rejestru podatników VAT nie ma znaczenia dla realizacji prawa do dokonania korekty deklaracji wystawionej w czasie, gdy dany podmiot był zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jest to takie samo prawo, jakie przysługuje organom podatkowym, które do upływu terminu przedawnienia mają możliwość określenia odmiennej kwoty zobowiązania podatkowego od tej zadeklarowanej przez przedsiębiorcę. Niestety organy podatkowe i tak pozostają niewzruszone, co widzimy w opisanych wcześniej interpretacjach podatkowych.

Podsumowanie

Takie podejście organów podatkowych do wystawiania faktur korygujących po zakończeniu działalności gospodarczej może być bardzo uciążliwe i niekorzystne zarówno dla samego wystawcy faktury, ale również dla jego kontrahentów, jeżeli po likwidacji działalności stwierdzona by została pomyłka na wystawionej fakturze. Jest to o tyle kontrowersyjne, że zobowiązania podatkowe przedawniają się z upływem 5 lat od końca roku, w którym powstały. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi jakieś nieprawidłowości w rozliczeniach za okres prowadzenia działalności ma 5 lat, żeby je kwestionować. Natomiast były przedsiębiorca po likwidacji firmy pozbawiony zostaje takiej możliwości. Ten argument przewija się również w wydawanych wyrokach sądowych. Niestety na chwilę obecną organy podatkowe wydają się być nieugięte. Przedsiębiorcy pozostaje jedynie dochodzenie swoich praw na drodze sądowej, co jak wiemy trwa długo i jest kosztowne. Pozostaje mieć nadzieję, że organy podatkowe zmienią swoje stanowisko albo najlepiej, jakby ustawodawca zmienił przepisy.