Składki na ubezpieczenia społeczne są opłacane w szczególności przez osoby pozostające w zatrudnieniu na umowę o pracę, umowy cywilnoprawne a także przedsiębiorców. Zagadnienie to szczegółowo jest uregulowane w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tematem limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych w 2023 roku oraz jaki to ma wpływ na przedsiębiorców.
Składki na ubezpieczenia społeczne
Zgodnie z ustawą pojęcie ubezpieczenia społeczne obejmuje:
| Typ ubezpieczenia
|
Wysokość składek
|
| Emerytalne |
19,52%
|
| Rentowe
|
8%
|
| Chorobowe
|
2,45%
|
| Wypadkowe
|
Od 0,40% do 8,12%
Dla firm zatrudniających do 9 osób – 1,67%
Zasady różnicowania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe określają przepisy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków
przy pracy i chorób zawodowych
|
Ustalanie podstawy wymiaru składek społecznych zależy przede wszystkim od kategorii uzyskiwanego uposażenia i szczegółowo zostało to opisane w ustawie.
W jaki sposób ustalić podstawę wymiaru składek społecznych w zależności od rodzaju uzyskiwanego uposażenia zostało opisane w podlinkowanej publikacji.
Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych
Na temat rocznego limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych wypowiada się również wprost ustawa. Zobaczmy więc co powinniśmy wiedzieć na ten temat.
Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone
|
Na każdy rok podatkowy będzie obowiązywał inny limit ograniczający roczną podstawę
|
W 2023 roku kwota rocznego ograniczenia składek emerytalno-rentowych wynosi 208.050 zł
|
Do osiągnięcia kwoty 208.050 zł składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oblicza się i przekazuje do ZUS. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe nie stosuje się ograniczenia
Od nadwyżki ponad kwotę 208.050 zł nie pobiera się składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
|
Jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik, ubezpieczony jest zobowiązany zawiadomić wszystkich płatników składek o przekroczeniu kwoty rocznej podstawy wymiaru składek. Za skutki błędnego zawiadomienia powodującego nieopłacenie należnych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe odpowiada ubezpieczony
|
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe nie stosuje się ograniczenia
|
Konsekwencje przekroczenia rocznego limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych
Ustalenie momentu przekroczenia rocznego limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych będzie szczególnie kłopotliwe jeśli składki te są opłacane przez kilku płatników, wówczas nietrudno jest o pomyłkę. W takich przypadkach ustawodawca wskazał, że odpowiedzialność za ewentualne konsekwencje ponosi ubezpieczony. Jednak bez względu na to płatnik w przypadku wątpliwości może wystąpić do ZUS na wniosku RRP o ustalenie przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek przez konkretną osobę ubezpieczoną:
Jeśli już zdarzy się taka sytuacja, że dojdzie do przekroczenia, to powinny być złożone korekty dokumentów rozliczeniowych do ZUS odpowiednio ZUS DRA – jeśli ubezpieczony opłaca składki wyłącznie za siebie lub ZUS RCA – jeśli składki są opłacane za osoby zatrudnione. W przypadku powstania z tego tytułu nadpłaty płatnik może wystąpić z wnioskiem o jej zwrot lub zaliczyć na bieżące zobowiązania składkowe.
Roczna podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych – wpływ na przedsiębiorców
Przedsiębiorcy co do zasady opłacają składki społeczne na dużym ZUS od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jednak żadne przepisy nie zabraniają, żeby opłacał składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe od wyższej podstawy. W takim przypadku przedsiębiorcę obowiązuje również ograniczenie rocznej podstawy.
| Limit wymiaru składek emerytalno-rentowych
|
| Roczny |
Miesięczny |
| 205.050 zł
|
17.337,50 zł
|
Powyżej tych kwot składki emerytalno-rentowe nie są naliczane. Jeżeli chodzi o przedsiębiorców, to w przypadku zatrudniania pracowników muszą sprawdzać ten limit w stosunku do określonych pracowników. Po przekroczeniu rocznego limitu w podstawie do naliczania składek emerytalnych i rentowych znajdzie się kwota 0 zł.
Podsumowanie
Ustawodawca wprowadził ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe i płatnik ma obowiązek pilnowania tego limitu przy udziale osób ubezpieczonych, które są współodpowiedzialne za prawidłowość dokonywanych rozliczeń. Limit ten zmienia się corocznie, w zależności od prognozowanej kwoty przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej. Jeśli płatnik ma jakiekolwiek wątpliwości co do prawidłowości ustalenia podstawy, to może zwrócić się do ZUS z wnioskiem o jej obliczenie w oparciu o dane, którymi dysponuje organ. Przekroczenie podstawy wiąże się z obowiązkiem dokonania korekty rozliczeń a więc niepotrzebnie płatnik musi poświęcać na to dodatkowy czas. Pamiętajmy, że limit dotyczy jedynie składek emerytalnych i rentowych, składka chorobowa i wypadkowa nie jest ograniczona.
Małgorzata Jagusiak 
Lista zmian w aplikacji: listopad 2023
Izabela Pięta
Ekspert ds. zakupów – rośnie zapotrzebowanie na tych specjalistów. Jakie musisz posiadać umiejętności?
Adam Sawicki
Czterodniowy tydzień pracy w Polsce – czy zostanie wprowadzony i co to oznacza dla przedsiębiorców?
Kody PKD 2025 – jakie zmiany czekają nas w kodach PKD od 2025 roku?
Dorota Łesak
