Małgorzata Jagusiak 
Pojęcie schematu podatkowego pojawiło się w 2018 roku wówczas w ustawie Ordynacja Podatkowa pojawił się w dziale III nowy rozdział 11a “Informacja o schematach podatkowych”. Zaczęła się toczyć ożywiona dyskusja kogo i w jakim zakresie będą obowiązywały nowe przepisy od 2019 roku.
- 1. Co to jest schemat podatkowy?
- 2. Kim jest korzystający, promotor i wspomagający?
- 3. Jakie są typy schematów podatkowych?
- 4. Co jest raportowane?
- 5. Terminy raportowania MDR
MDR – schematy podatkowe – najważniejsze informacje:
Co to jest schemat podatkowy?
Jako MDR (ang. Mandatory Disclosure Rules) określane są schematy podatkowe.
Pojęcie schematu podatkowego trudno ująć w ramy definicji, która w sposób wyczerpujący dałaby odpowiedź na ten temat. W ustawie Ordynacja podatkowa (O.p.) znalazło się szereg pojęć, które w dość obszerny sposób są wyjaśnione, aczkolwiek nie jest to forma łatwa w przyswojeniu i zrozumieniu.
Odnosząc się do schematu podatkowego w sposób bardzo ogólny można stwierdzić, że jest to forma informacji przekazywanej do szefa KAS (Krajowa Administracja Skarbowa) o planowanych działaniach, które mogą przyczynić się do unikania opodatkowania.
Uzgodnienia dokonywane są pomiędzy korzystającym a promotorem.
Kim jest korzystający, promotor i wspomagający
Przez korzystającego w świetle O.p. (art. 86a pkt 3) rozumie się:
“(…)osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której udostępniane jest lub u której wdrażane jest uzgodnienie, lub która jest przygotowana do wdrożenia uzgodnienia lub dokonała czynności służącej wdrożeniu takiego uzgodnienia(…)”.
Przez promotora w świetle O.p. (art. 86a § 1 pkt 8) rozumie się:
“(…) osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, w szczególności doradcę podatkowego, adwokata, radcę prawnego, pracownika banku lub innej instytucji finansowej doradzającego klientom, również w przypadku gdy podmiot ten nie posiada miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu na terytorium kraju, która opracowuje, oferuje, udostępnia lub wdraża uzgodnienie lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia (…)”.
Przez wspomagającego w świetle O.p. (art. 86a § 1 pkt 18) rozumie się:
“(…) osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, w szczególności biegłego rewidenta, notariusza, osobę świadczącą usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, księgowego lub dyrektora finansowego, bank lub inną instytucję finansową, a także ich pracownika, która przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności, obszaru specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych czynności, podjęła się udzielić, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia.”
Jakie są typy schematów podatkowych?
MDR rozróżnia 3 typy schematów podatkowych:
- schemat podatkowy,
- schemat podatkowy standaryzowany,
- schemat podatkowy transgraniczny.
Poczynione uzgodnienia staną się schematem podatkowym jeżeli spełnią kryteria z art. 86a pkt 10 zgodnie, z którym przez schemat podatkowy rozumie się uzgodnienie, które:
“a) spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą,
b) posiada szczególną cechę rozpoznawczą, lub
c) posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.”
Co jest raportowane?
Przekazywanie informacji o schematach podatkowych jest obowiązkiem sprawozdawczym.
Raportowane są zarówno schematy krajowe jak również transgraniczne. Obowiązek raportowania wystąpi w sytuacji łącznego spełnienia wielu przesłanek. Więcej informacji na ten temat można uzyskać w objaśnieniach podatkowych Ministerstwa Finansów z dnia 31 stycznia 2019 roku.
Terminy raportowania MDR
Promotor przekazuje informacje o schemacie podatkowym w terminie 30 dni:
- Od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego.
- Od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego, lub
- Od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego
– w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.
Korzystający przekazuje informacje o schemacie podatkowym w terminie 30 dni:
- Od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego.
- Od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego, lub
- Od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego
w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.
Wspomagający powinien wypełnić obowiązki w zakresie MDR w zależności od typu obowiązku:
- W terminie 5 dni roboczych od dnia, w którym powziął lub powinien powziąć wątpliwości, że uzgodnienie może stanowić schemat podatkowy,
- W terminie 30 dni po dniu, w którym udzielił bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia schematu podatkowego.
Monika Kobylak
Dorota Łesak
Adrianna Glapiak
