Małgorzata Jagusiak 
Zwolnienie z opłacania składek ZUS za miesiące marzec-maj 2020 r. było niezwykle ważne dla wszystkich przedsiębiorców. Jednak w tym trudnym okresie, na początku pandemii, nikt nie zastanawiał się nad tym, czy posiadanie nadpłaty w ZUS może pozbawić przedsiębiorcy prawa do zwolnienia.
- 1. Zwolnienie ze składek ZUS za marzec-maj 2020 r.
- 2. O czym mówi projekt ustawy?
Nadpłata w ZUS a zwolnienie z opłacania składek – omówione zagadnienia
Zwolnienie ze składek ZUS za marzec-maj 2020 r.
Przepisy ustawy o tarczy antykryzysowej były tworzone bardzo szybko i obejmowały zmiany na gruncie wielu ustaw podatkowych. Trudna do przewidzenia sytuacja, jaka powstała w związku z COVID-19 wprowadziła atmosferę niepewności, jakie to będzie miało przełożenie na prowadzenie działalności gospodarczej. Wiele firm przestało funkcjonować z dnia na dzień a opłaty stałe, w tym ZUS, trzeba było regulować.
Przy składaniu wniosku o zwolnienie z opłacania składek ZUS, jeżeli chodzi o marzec, przepis był jasno skonstruowany, że zapłata ZUS za ten miesiąc nie pozbawi prawa do uzyskania zwolnienia. Jednak w przypadku kwietnia i maja nie miał on już zastosowania i jeżeli przedsiębiorca posiadał nadpłatę w ZUS i nie złożył wniosku o jej zwrot, to była ona zaliczona na poczet składek za te miesiące. Jeżeli nadpłata była niższa od kwoty do zapłaty, wówczas ZUS wydawał decyzję o zwolnieniu ze składek ZUS na kwotę po pomniejszeniu o nadpłatę.
Przykład
Przedsiębiorca opłaca składki ZUS w wysokości 1.431,48 zł. Posiadał na swoim koncie nadpłatę w kwocie 1.000,00 zł. Złożył wniosek o zwolnienie z opłacania składek za miesiące marzec-maj 2020 r. Składka za miesiąc kwiecień została pomniejszona o nadpłatę 1.000,00 zł i decyzja o zwolnieniu została wydana na kwotę 431,48 zł (1.431,48 zł – 1.000,00 zł = 431,48 zł).
Nadpłata w ZUS a zwolnienie z opłacania składek – projekt zmiany
Sytuacje z nadpłatami na kontach przedsiębiorców w ZUS nie były jednostkowe. Nic więc dziwnego, że powstał naturalny sprzeciw w tej sprawie. Liczne głosy niezadowolenia dotarły do decydentów, którzy postanowili wprowadzić zapis doprecyzowujący. Pojawił się on w projekcie ustawy o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw, który w zakresie nadpłaty składek ZUS brzmi:
“Art. 10.1. W przypadku złożenia do dnia 30 czerwca 2020 r. wniosku o zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu dotychczasowym, zwalnia się z obowiązku opłacenia należnych składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za marzec, kwiecień i maj 2020 r., w wysokości określonej w art. 31zo, także wówczas, gdy składki te zostały opłacone lub na poczet tych składek Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył z urzędu nienależnie opłacone składki. Opłacone składki lub zaliczone z urzędu nienależnie opłacone składki podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, 321, 568, 695, 875).
2. Zwolnieniu z obowiązku opłacenia, o którym mowa w ust. 1, podlegają należne składki wykazane w deklaracji rozliczeniowej za marzec, kwiecień i maj 2020 r. znane na dzień ponownego rozpatrzenia wniosku o zwolnienie z opłacenia składek.”
Projekt został zatwierdzony przez Sejm, odrzucony przez Senat, ponownie wrócił do Sejmu, który odrzucił uchwałę Senatu. Na razie trwają pracę nad ustawą, o których przebiegu będziemy informować.
Oliwia Józefowiak
Monika Kobylak
