Odliczenie VAT a zawieszenie działalności gospodarczej

Każdy przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą może zawieszać i wznawiać działalność gospodarczą dowolną ilość razy. Oczywiście decyzja o okresowym zaprzestaniu prowadzenia firmy zależy to od różnego rodzaju okoliczności i przyczyn. W takich sytuacjach można mieć wątpliwości co wolno a czego nie wolno robić w okresie zawieszenia. W dzisiejszej publikacji odpowiemy na pytanie, czy możemy odliczyć VAT w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej.

Co oznacza zawieszenie działalności gospodarczej?

Zawieszenie działalności oznacza przerwę w jej prowadzeniu. Istotne przy zawieszeniu jest przede wszystkim, czy zatrudniamy pracowników na umowę o pracę, ponieważ w takim przypadku nie będzie to możliwe, chyba że rozwiążemy z pracownikami wszystkie umowy. Za okres zawieszenia nie musimy opłacać składek ZUS, podatków ani przesyłać deklaracji, poza rozliczeniem rocznym. Trzeba też pamiętać, że nie można w tym czasie osiągać bieżących przychodów. Nas będzie jednak w dzisiejszej publikacji najbardziej interesował temat rozliczeń podatku VAT, o czym napiszemy poniżej.

Odliczenie VAT a zawieszenie działalności gospodarczej

Ustawa o podatku VAT nie reguluje zasad rozliczania podatku VAT w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Oczywiście chodzi o takie przypadki, które nie mają związku z bieżącą działalnością, bo ona jest niedopuszczalna w okresie zawieszenia. Jednak przecież oczywiste są sytuacje kiedy przedsiębiorca na skutek zawartych umów jeszcze przed okresem zawieszenia jest zobowiązany do regulowania zobowiązań z tego tytułu. Będą to chociażby umowy leasingu, najmu, opłaty telekomunikacyjne, opłaty za media i wszystkie te wydatki mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców, na podstawie której dokonywane jest zawieszenie działalności, zezwalają aby przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywał m.in.:

• czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• regulował zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Oznacza to, że nie ma żadnych przeciwwskazań, żeby w tym okresie dokonywać odliczenia podatku VAT naliczonego. Prawidłowość takiego postępowania potwierdzają również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach. W jednej z nich z dnia 23 sierpnia 2019 r. numer 0111-KDIB3-1.4012.392.2018.2.WN Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe. Pytanie dotyczyło możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od faktur za wynajem lokalu, za energię elektryczną i fakturę z opłatą roczną za program komputerowy. Dyrektor KIS w uzasadnieniu napisał m.in., że zawieszenie działalności gospodarczej samo w sobie nie stanowi zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, przy czym nie można prowadzić aktywnej działalności. Tym samym przedsiębiorca może złożyć JPK_V7 w okresie zawieszenia działalności i wykazać w niej kwotę podatku naliczonego do odliczenia. Co jednak w sytuacji, w której dojdzie do wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru czynnych podatników VAT?

Kiedy możemy być wykreśleni z rejestru podatników VAT?

Czynny podatnik VAT powinien wiedzieć, że obecnie ustawa o podatku VAT wymienia wprost sytuacje, w których naczelnik urzędu skarbowego może dokonać wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru VAT.

Oczywiście po wznowieniu działalności przedsiębiorca powinien być automatycznie przywrócony do rejestru, jednak dla własnego bezpieczeństwa należałoby to sprawdzić przed pierwszym wystawieniem faktury. Co jednak jeśli w okresie zawieszenia nabędziemy prawo do odliczenia podatku VAT a zostaniemy wykreśleni z rejestru czynnych podatników VAT?

Zawieszenie działalności, wykreślenie z rejestru VAT a odliczenie VAT

W takim przypadku nie ma możliwości złożenia rozliczenia JPK_V7 z wykazaną do odliczenia kwotą podatku VAT naliczonego w bieżącym okresie. Jednak nie jest to okoliczność ostatecznie przekreślająca prawo do odliczenia podatku VAT.

Takie podejście potwierdzają również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych. W jednej z nich numer 0111-KDIB3-2.4012.324.2021.3.AZ z dnia 23 lipca 2021 r. Dyrektor KIS przyznał, że nie można ubiegać się o zwrot podatku VAT w okresie, w którym przedsiębiorca został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT. Jednak przyznał również, że przedsiębiorca nie traci prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od niezbędnych wydatków mających związek z prowadzoną działalnością dokonanych w okresie zawieszenia. W tej interpretacji Dyrektor KIS podkreślił również, że przedsiębiorca może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego w pierwszej deklaracji składanej po odwieszeniu działalności gospodarczej.

Podsumowanie

W wyniku przeprowadzonej analizy w zakresie odliczenia podatku VAT naliczonego w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, można potwierdzić, że takie odliczenie jest jak najbardziej możliwe. Jednak kluczowe będzie, jak długo będzie trwało zawieszenie działalności. Jeśli to będzie okres do 6 miesięcy, to nie dojdzie do wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT i można będzie składać JPK_V7 w okresie zawieszenia i wykazywać podatek VAT naliczony od wydatków niezbędnych dla zachowania źródła przychodów. Natomiast jeśli okres zawieszenia przedłuży się i zostaniemy wykreśleni z rejestru VAT, to wówczas z odliczeniem trzeba będzie poczekać do wznowienia działalności. W takim przypadku podatek naliczony wykażemy w pierwszym JPK_V7 składanym po ponownym rozpoczęciu działalności. Najczęściej bez względu na to, czy w okresie zawieszenia będziemy cały czas wykazywani, jako czynny podatnik VAT, czy też zostaniemy wykreśleni z rejestru podatników VAT, to i tak wcześniej czy później odliczymy podatek VAT naliczony. Jednak warto w tym miejscu zwrócić uwagę jeszcze na taką kwestię, że nie ma przepisów, które wprost regulują ten temat, są jedynie indywidualne interpretacje podatkowe, które jak wiadomo odnoszą się do konkretnej sprawy. Dlatego dla pewności w takich przypadkach przedsiębiorca powinien poczynić indywidualne ustalenia, najlepiej z urzędem skarbowym, który jest dla niego właściwy, czy skorzystać z porady doradcy podatkowego lub wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji. Każda sytuacja może się bowiem różnić w swoich założeniach i rozstrzygnięcie również może być odmienne.