Ograniczona możliwość rozwoju branży motoryzacyjnej przez przepisy podatkowe

Nie wyobrażamy sobie życia bez samochodów, ale jak we wszystkich branżach tak i w tej ciągle coś się dzieje, mówi się o zmianach i transformacji. Takie procesy bywają rozłożone w czasie, ale i tak wcale nie jest łatwo przez nie przejść. W dzisiejszej publikacji przyjrzymy się ograniczeniom możliwości rozwoju branży motoryzacyjnej przez przepisy podatkowe.

Wyzwania przed branżą motoryzacyjną

Jak można przeczytać w doniesieniach prasowych polska branża motoryzacyjna stoi przed poważnymi wyzwaniami w 2024 roku. W Dzienniku Gazeta Prawna podano informacje, że w 2024 roku mają zostać zlikwidowane trzy zakłady motoryzacyjne:

• dawne zakłady Fiata w Bielsku-Białej,
• Scania w Słupsku,
• Volvo we Wrocławiu.

We wszystkich tych firmach zatrudnionych jest blisko 3.000 pracowników, którzy zostaną ­bez pracy. Bez wątpienia przyczynia się do tego długofalowa polityka Unii Europejskiej, której założeniem jest wprowadzenie tzw. Europejskiego Zielonego Ładu. Jednym z założeń jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery, a do tego mają się przyczynić czystsze formy transportu. Jak można przeczytać w broszurach informacyjnych na ten temat, dąży się do ograniczenia emisji z sektora transportu o 90% do 2050 roku. Mowa jest o pojazdach zeroemisyjnych nieposiadających silników spalinowych lub jeśli je posiadają, to emisja spalin nie może przekraczać 1 g CO2/kWh. Są już szczegółowe wytyczne, jakie normy mają spełniać docelowe takie pojazdy. Nic więc dziwnego, że te przemiany, ale nie tylko generują obawy i niepokój wśród branży motoryzacyjnej.

Podatek akcyzowy od samochodów

Informacje na temat zasad zapłaty akcyzy znajdują się w ustawie o podatku akcyzowym. W przypadku samochodu osobowego akcyzą objęty jest samochód osobowy niezarejestrowany wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym nabyty na drodze:

1. Importu.
2. Wewnątrzwspólnotowe nabycia.
3. Pierwszej sprzedaży samochodu na terytorium kraju.

Opodatkowaniu akcyzą podlegają również niektóre czynności:

1. Dokonanie zmian konstrukcyjnych w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy.
2. Nabycie lub posiadanie samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju, jeżeli w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie można ustalić, że podatek akcyzowy został zapłacony.

Podstawa opodatkowania akcyzą

Podstawę opodatkowania akcyzą w przypadku samochodu osobowego będzie zależała od tego, w jakim trybie został nabyty samochód i tak:

1. W przypadku importu – jest to wartość celna powiększona o cło.
2. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia – jest średnia wartość rynkowa samochodu osobowego pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy.
3. W przypadku nabycia krajowego – kwota należna z tytułu sprzedaży samochodu osobowego na terytorium kraju pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy należne od tego samochodu osobowego.

Stawki podatku akcyzowego dla samochodów osobowych

W ustawie o podatku akcyzowym podane są również stawki akcyzy, które stosuje się do samochodów osobowych, będą one zależały od pojemności skokowej silnika.

Ograniczona możliwość rozwoju branży motoryzacyjnej przez przepisy podatkowe

Polska organizacja biznesowa Konfederacja Lewiatan apeluje o zmianę przepisów ustawy o podatku akcyzowym dla samochodów wykorzystywanych do badań i jazd testowych. Chodzi przede wszystkim o samochody wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej (B+R), które nie powinny być traktowane na takich samych zasadach jak pozostałe samochody osobowe. Zmniejszenie obciążeń w postaci podatku akcyzowego zwiększyłby konkurencyjność polskich firm. Organy podatkowe wydają niekorzystne dla przedsiębiorców rozstrzygnięcia. W jednej z interpretacji podatkowych z dnia 21.12.2021 r. sygn. 0111-KDIB3-3.4013.240.2021.2.MK zadano pytanie, czy samochody osobowe sprowadzone do Polski z krajów spoza Unii Europejskiej na okres przeprowadzania jazd testowych, będą podlegały obowiązkowi podatkowemu w podatku akcyzowym z tytułu importu samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym? W ocenie spółki samochody stanowią prototypy, które nie pełnią w okresie ich eksploatacji funkcji samochodu w rozumieniu ustawy akcyzowej, poddawane są jedynie czynnościom badawczym w ramach jazd testowych. A to oznacza, że wobec nabywanych zza granicy na cele badawcze pojazdów nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku akcyzowego. Innego zdania był jednak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który uznał to stanowisko za nieprawidłowe. W ocenie organu podatkowego samochody osobowe sprowadzone do Polski z krajów spoza UE w ramach bezpłatnego użyczenia przez klientów spółki na okres przeprowadzania jazd testowych, będą podlegały obowiązkowi podatkowemu w podatku akcyzowym z tytułu importu samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Podsumowanie

Branża motoryzacyjna musi się rozwijać i co do tego chyba nikt nie ma wątpliwości. Jednak prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, która prowadzi do zwiększonej konkurencyjności wymaga dużych nakładów finansowych. Do tego wszystkiego dochodzą jeszcze obciążenia podatkowe m.in. w postaci obowiązku zapłaty akcyzy zgodnie z ustawą. Branża motoryzacyjna apeluje o zmianę ustawy o podatku akcyzowym i zwolnienie od akcyzy pojazdów testowanych, które są wykorzystywany w sposób inny niż komercyjny. Jednak na tę chwilę nic nie wskazuje na to, żeby ustawodawca rozważał zmianę przepisów. Rozstrzygnięcia organów podatkowych nie napawają optymizmem. Pozostaje mieć nadzieję, że to podejście zmieni się w najbliższym czasie.

Stan prawny na dzień: 23.08.2024 r.