Od kilku lat obowiązują przepisy dotyczące opłat za wprowadzanie do obrotu toreb z tworzyw sztucznych. Tego typu działania mają ograniczyć gromadzenie odpadów, których okres utylizacji wynosi dziesiątki lat. Celem nadrzędnym jest ochrona środowiska naturalnego. W dzisiejszej publikacji omówimy temat opłaty recyklingowej płaconej na terenie UE lub poza UE i napiszemy, jak powinna być rozliczona na gruncie przepisów podatkowych.
Informacje na temat opłaty recyklingowej zostały zamieszczone w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Poniżej napiszemy kilka słów na temat przepisów, które regulują opłatę recyklingową.
| Do poboru opłaty recyklingowej zobowiązany jest przedsiębiorca, który prowadzi jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego
|
| Opłata recyklingowa jest pobierana od toreb na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczonych do pakowania produktów oferowanych w danej jednostce
|
| Nie pobiera się opłaty recyklingowej od bardzo lekkich toreb poniżej 15 mikrometrów, tzw. zrywek
|
| Przedsiębiorca ma obowiązek pobrać opłatę recyklingową od nabywającego tę torbę
|
| Przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić ewidencję liczby nabytych i wydanych lekkich i pozostałych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego w danym roku kalendarzowym w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej
|
Ważne!
Stawka opłaty recyklingowej wynosi 0,20 zł za jedną sztukę torby na zakupy z tworzywa sztucznego |
Opłata recyklingowa – sprawozdawczość i płatności
Każdy przedsiębiorca, który pobiera opłatę recyklingową od swoich klientów, jest zobowiązany do sporządzania sprawozdania rocznego i dokonywania wpłat opłaty.
15 marca po zakończonym roku – upływa termin na złożenie sprawozdania o liczbie nabytych i wydanych toreb z tworzywa sztucznego w podziale na:
- Torby lekkie od 15 do 49 mikrometrów.
- Torby pozostałe od 50 i więcej mikrometrów.
Sprawozdanie jest składane do właściwego miejscowo marszałka województwa, zgodnie z miejscem zamieszkania lub siedzibą firmy.
|
| W trakcie roku przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzać pobraną opłatę recyklingową na rachunek bankowy marszałka województwa w terminie do 15 dnia miesiąca po zakończonym kwartale
|
| Sprawozdanie jest przekazywane za pośrednictwem systemy teleinformatycznego Baza Danych o Odpadach (BDO) z wykorzystaniem indywidualnego konta, które musi posiadać przedsiębiorca
|
Opłata recyklingowa – rozliczenie w podatku PIT
Z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że pobierana od klientów opłata recyklingowa stanowi pozostałe przychody w działalności gospodarczej. Natomiast zapłata opłaty recyklingowej znajdzie się w kosztach.
| Opłata recyklingowa pobrana od klientów znajdzie się w kol. 8 PKPiR, jako “Pozostałe przychody”.
|
| Opłata recyklingowa zapłacona do marszałka województwa znajdzie się w kol. 13 PKPiR “Pozostałe wydatki”.
|
Wydatki za zakup torebek foliowych stanowią koszty uzyskania przychodów i będą księgowane odpowiednio:
- torebki foliowe wydawane bezpłatnie klientom – kol. 13 PKPiR,
- torebki foliowe, za które pobierana jest zapłata wyższa niż opłata recyklingowa – kol. 10 “Zakup towarów handlowych i materiałów”.
|
| Opłata recyklingowa jest neutralna podatkowo – stanowi przychód i koszt podatkowy
|
| Przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie ryczałtem również wykazują w przychodach pobrana opłatę recyklinkową. Z uwagi na brak możliwości rozliczenia kosztów zapłacona opłata recyklingowa pomniejszy przychód do opodatkowania, również w tym przypadku obowiązuje zasada neutralności
|
Zgodnie z aktualnym stanowiskiem Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) zachowanie neutralności dokonania opłaty recyklingowej pozwala na dokonanie korekty przychodów w miesiącu, w którym dokonano wpłaty opłaty recyklingowej. Taka korekta powinna być dokonana zgodnie z przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (art. 6 ust. 1 oraz ust. 1e).
Opłata recyklingowa – rozliczenie w podatku VAT
W związku z opłatą recyklingową warto jeszcze wyjaśnić, czy znajdzie się w podstawie do opodatkowania w VAT, czy też nie. W początkowej fazie obowiązywania przepisów przedsiębiorcy stali na stanowisku, że opłata nie powinna być objęta podatkiem VAT, ponieważ jest odprowadzana organu jednostki samorządu terytorialnego. Jednak ani organy podatkowe, ani sądy nie zgadzają się z takim podejściem.
W jednym z wyroków WSA w Poznaniu sygn. akt I SA/Po 70/22 z dnia 19 lipca 2022 roku można przeczytać m.in., że nie ma uzasadnienia porównywanie sposobu pobierania opłaty recyklingowej do sposobu pobierania podatku od czynności cywilnoprawnych, m.in. z tego powodu, że podatek nie jest elementem ceny natomiast opłata recyklingowa jest elementem, a zatem będzie wliczana do podstawy opodatkowania z tytułu dostawy torby.
Takie samo stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji nr 0114-KDIP1-3.4012.135.2024.1.KP z dnia 17.04.2024 r.
Opłata recyklingowa znajdzie się w podstawie do naliczania podatku VAT. Wynika to wprost z przepisów, że do podstawy opodatkowania zalicza się podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów. Jest to katalog otwarty, a to oznacza, że znajdzie się również w nim opłata recyklingowa
Kary za nieprzestrzeganie obowiązków BDO
Utworzenie rejestru BDO pozwala na monitorowanie gospodarki odpadami w Polsce. Obowiązkiem rejestracji objętych jest wielu przedsiębiorców, którzy za niedopełnienie tych formalności mogą ponieść poważne konsekwencje finansowe a niekiedy również prawne.
| Kary administracyjna za brak rejestracji w BDO mieszczą się w przedziale od 5.000 zł do 1.000.000 zł
|
| Opłata recyklingowa jest rozliczana kwartalnie w terminie do 15 dnia miesiąca po zakończonym kwartale. Wpłaty dokonuje się na rachunek bankowy marszałka województwa
|
| Brak zapłaty opłaty recyklingowej może rodzić obowiązek zapłaty kary od 5.000 zł do 1.000.000 zł
|
| W przypadku kontroli firmy mogą zostać ukarane dodatkowymi sankcjami
|
| Za brak złożenia sprawozdania BDO w terminie do 15 marca po zakończonym roku kalendarzowym przewidziane są również kary finansowe w przedziale od 5.000 zł do 1.000.000 zł
|
| Kontrolę przestrzegania przepisów w zakresie obowiązku pobierania od klientów opłaty recyklingowej prowadzi Inspekcja Handlowa
|
| Przedsiębiorcy muszą także pamiętać, że za brak pobrania opłaty za przekazaną reklamówkę klientowi również mogą zostać ukarani karą finansową od 500 zł do 20.000 zł
|
Opłata recyklingowa na terenie UE i poza UE
Na terenie całej Unii Europejskie obowiązują wspólne przepisy, które regulują kwestie związane z gospodarowaniem równego rodzaju odpadów. Na stronach Komisji Europejskiej zamieszczona jest informacja na temat Dyrektywy ramowej w sprawie odpadów. Opisywane są również Dyrektywy, które dotyczą poszczególnych obszarów gospodarowania odpadami, w tym torbami plastikowymi. Jak można przeczytać w tej publikacji Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie UE do podjęcia środków w celu redukcji odpadów. Mają to być instrumenty ekonomiczne, takie jak np. opłaty, podatki oraz ograniczenia wprowadzania do obrotu. Unia narzuca pewne limity zużycia lekkich toreb plastikowych, które muszą być zrealizowane przez wszystkie kraje. Wszystkie państwa członkowskie muszą monitorować i zdawać sprawę do UE na temat zużycia lekkich toreb plastikowych. Eurostat wydał wytyczne dotyczące sprawozdawczości w zakresie lekkich toreb plastikowych.
Na podlinkowanych stronach dostępnych jest wiele publikacji, które poruszają tematykę gospodarowania odpadami na terenie całej Unii Europejskie. Zostało wydanych bardzo dużo unijnych aktów prawnych, z których główne założenia muszą być implementowane do przepisów krajowych. Z tych informacji można wysnuć, że z upływem lat przepisy będą jeszcze bardziej zaostrzane.
Trudno ocenić, jak wygląda opłata recyklingowa poza UE, ponieważ nie ma konkretnych informacji na ten temat. Każdy przedsiębiorca może wcześniej czy później spotkać się z obowiązkiem uregulowania opłaty recyklingowej lub podobnej, jeśli będzie rejestrował działalność w jakimś kraju trzecim, poza UE.
Podsumowanie
W dzisiejszej publikacji omówiony został temat opłaty recyklingowej od torebek foliowych na terenie UE i poza UE. Wiemy już, jakie przepisy obowiązują w tym temacie i jakie obowiązki sprawozdawcze mają przedsiębiorcy. Od torebek foliowych powyżej 15 mikrometrów przedsiębiorcy mają obowiązek pobierać opłatę recyklingową do nabywcy. Ustawowo ustalona jest kwota opłaty recyklingowej na 20 groszy i taka kwota musi być odprowadzona do Budżetu Państwa. Przedsiębiorca może jednak pobrać od klienta wyższą kwotę.
Opłata recyklingowa znajdzie się zarówno po stronie pozostałych przychodów w działalności gospodarczej, jak i kosztów uzyskania przychodów. Zakup toreb plastikowych jest kosztem firmy, tylko może być odmiennie księgowany w PKPiR w zależności od tego, czy sprzedaż toreb charakter odpłatny, czy bezpłatny. Przedsiębiorcy na ryczałcie, pomimo że nie rozliczają kosztów, to również wykazują przychód z tytułu opłaty recyklingowej, przy czym zapłata tej opłaty pomniejszy ten przychód, a więc jest wykazywana na minus w rozliczeniu za okres, w którym dokonano zapłaty do urzędu marszałkowskiego.
W podatku VAT opłata recyklingowa znajdzie się w podstawie do naliczenia podatku, ponieważ znajduje się w niej wszystko, co stanowi zapłatę za towar. Organy podatkowe i sądy są jednomyślne co do zasad opodatkowania w VAT i przedsiębiorcy muszą pamiętać o prawidłowym rozliczaniu.
Pobór i odprowadzenie opłaty recyklingowej to dodatkowe obowiązki dla przedsiębiorców, którzy mają obowiązek prowadzenia ewidencji nabytych i wydanych toreb plastikowych. Co roku muszą również przekazywać sprawozdania do marszałka województwa. Niewywiązywanie się z ustawowych obowiązków naraża przedsiębiorcę na sankcje finansowe.
Stan prawny na dzień: 15.11.2024 r.
Małgorzata Jagusiak 
Użytkowanie pojazdu na minuty a wypadek – konsekwencje dla przedsiębiorcy
Produkt AI – jak nim zarządzać?
Marta Matylda Kania
6 x AI jako ekspert w Twoim zespole
Karty podarunkowe dla kontrahentów – kiedy można je ująć w KUP?
