Opodatkowanie przychodów artystów ulicznych

Czy datki zebrane do kapelusza przez tzw. ulicznych artystów (np. wokalistów, muzyków) podlegają opodatkowaniu, jaki PIT wypełnić? Przeczytaj, co na ten temat, w odpowiedzi do dziennikarzy, odpisuje Minister Finansów.

Działalność gospodarcza

W powołanej powyżej odpowiedzi, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że “Zgodne z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskane przychody podlegają opodatkowaniu, w tym działalność posiadająca cechy działalności gospodarczej, tj. zorganizowana, mająca charakter zarobkowy, prowadzona w sposób ciągły i we własnym imieniu. Co do zasady więc działalność „artystów ulicznych”, podlega opodatkowaniu, wg wybranej formy. Podstawową formą opodatkowania są zasady ogólne, według skali podatkowej. Opodatkowaniu podlegają dochody ponad kwotę wolną od podatku dochodowego, która wynosi 30 000 zł.”

A zatem, jeśli działalność artysty ulicznego nosi cechy działalności:

• zorganizowanej — podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom,
• zarobkowej — jej celem jest uzyskanie przychodu,
• ciągłej — powtarzalne podejmowanie danych działań (ciągłość nie oznacza wykonywania działalności bez przerwy)

to w zasadzie wykonywana jest on działalność gospodarczą, od której należy zapłacić stosowny podatek wg obranej formy opodatkowania dla swojej działalności gospodarczej. Możliwe formy opodatkowania to:

• podatek ryczałtowy — ze stawką ryczałtu zależną od wykonywanych działalności. Rocznego rozliczenia należy dokonać w PIT-28.
• zasady ogólne (skala podatkowa) – ze stawką podatku 12/32% oraz z kwotą wolną od podatku dla dochodów do 30.000 zł. Rocznego rozliczenie należy dokonać w PIT-36.
• podatek liniowy — ze stawką podatku w wysokości 19% od dochodów. Rocznego rozliczenia należy dokonać w PIT-36L.

Czym dokładnie charakteryzują się poszczególne formy opodatkowania, przeczytasz w artykule: Wybór formy opodatkowania

Działalność nierejestrowana

Jak dalej wypowiada się Minister Finansów “Drobna działalność zarobkowa osób fizycznych nie wymaga natomiast rejestracji firmy, o ile uzyskane przychody nie przekroczą w żadnym miesiącu 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat) dana osoba nie wykonywała działalności gospodarczej. Niemniej, dochody z takiej działalności nierejestrowanej także podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT na zasadach ogólnych, według skali podatkowej.”

Zgodnie z powyższym, jeśli miesięczne przychody “grajka ulicznego” nie przekroczą 75% minimalnego wynagrodzenia krajowego (czyli w okresie 1.01–30.06.2023 miesięczny przychód nie mógł przekroczyć kwoty 2617,50 złotych, a w okresie 1.07–31.12.2023 nie mógł być wyższy niż 2700 złotych miesięcznie) przychody z kapelusza można zakwalifikować jako działalność nierejestrowaną.

Dochody z działalności nierejestrowej należy wykazać w rocznym rozliczeniu PIT-36 i są opodatkowane na zasadach ogólnych, czyli dla dochodów do 120.000 zł podatek wynosi 12% pomniejszony o kwotę zmniejszająca podatek 3.600 zł.

Podatek od spadków i darowizn

Minister Finansów w piśmie stwierdza również, że “Rozpatrując kwoty zebrane „do kapelusza” na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn, to w sytuacji gdyby środki te przekazywane były jako darowizny na rzecz „artysty ulicznego”, a nie jako wynagrodzenie za świadczoną przez niego widzom/słuchaczom usługę, kwota wolna od podatku w przypadku darowizny od osoby niespokrewnionej (zaliczanej do III grupy podatkowej) wynosi obecnie 5 733 zł.”

A zatem, jeśli datki z kapelusza będą zakwalifikowane jako darowizna od przechodniów, nie będą one podlegały opodatkowaniu, jeśli datki od jednej osoby w ciągu 5 lat nie przekroczą 5.733 zł.

Co jeszcze czytamy w odpowiedzi Ministra Finansów

W artykule przytoczyliśmy odpowiedź Ministra Finansów (MF) na pytanie dziennikarzy, czy artyści uliczni tzw. grajkowie powinni opodatkować datki z kapelusza. Oprócz powyżej przedstawionych informacji MF wskazuje jeszcze, że:

• “podstawową zasadą podatku PIT jest samoopodatkowanie, tzn. na podatniku spoczywa obowiązek wykazania w zeznaniu podatkowym wszystkich uzyskanych w roku podatkowym dochodów”,
• “opodatkowaniu podlegają wszystkie dochody osoby fizycznej, z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie przepisów”,
• “urzędy skarbowe weryfikują rozliczenia podatników, opierając się na różnych źródłach informacji i kryteriach. Nie skupiają się w sposób szczególny na konkretnej osobie, tylko dlatego, że wykonuje określonego rodzaju zajęcie, czy też działa w określonej branży, np. tzw. “artysta uliczny”. Ponadto każdą sprawę urząd skarbowy rozpatruje indywidualnie, w oparciu o ustalony stan faktyczny dotyczący konkretnej sytuacji. Tu zastosowanie mają ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawa o podatku od spadków i darowizn.”

Podsumowanie

Zgodnie z informacją Ministerstwa Finansów, przychody z kapelusza zbierane przez artystów ulicznych, jak wokaliści, muzycy itp. można potraktować jako:

• działalność nierejestrowaną — jeśli będzie to działalność na małą skalę,
• działalność gospodarczą — jeśli będzie to działalność wykonywana regularnie oraz zarobkowo,

Oprócz dwóch powyższych kategorii, datki z kapelusza można również rozpatrywać jako darowizny.

Pamiętajmy, że ostatecznej kwalifikacji do odpowiedniego źródła przychodów zawsze dokonuje podatnik (zarabiający), który ponosi odpowiedzialność przed urzędem skarbowym w razie ewentualnej kontroli.