Pirackie programy w firmie

Wykorzystanie dzieła bez zgody autora stanowi naruszenie jego praw. Dotyczy to zarówno rozpowszechniania bez uprawnienia jak i wbrew warunkom umowy. Często spotykanym przykładem tego typu działań wśród przedsiębiorców jest wykorzystywanie programów niekomercyjnych w ramach prowadzonej działalności. Instalowanie programu przeznaczonego wyłącznie do użytku domowego w komputerze firmowym lub instalowanie oprogramowania na większej liczbie stanowisk pracy niż przewiduje to umowa.

Odpowiedzialność karna

Jeżeli użytkownik korzysta z programów komputerowych niezgodnie z ich umową licencyjną, narusza tym samym prawa autorskie do oprogramowania i popełnia przestępstwo określone mianem piractwa komputerowego. Charakter odpowiedzialności oraz rodzaj kary za popełnione czyny zależą od konkretnej sytuacji. Zastosowanie mają tutaj przepisy kodeksu karnego oraz ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych w art. 116 przewiduje za takie zachowanie grzywnę, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności do lat 2. Jeżeli sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej kara jest znacznie surowsza. Grozi w tym przypadku już pozbawienie wolności do 3 lat. Natomiast gdy czyny te dokonywane są nieumyślnie, podlega on grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawieniu wolności do roku. Dodatkowo producent oprogramowania, którego prawa naruszono może wystąpić z szeregiem roszczeń (art. 79 wcześniej wspomnianej ustawy). Ma on prawo żądać zaniechania korzystania z programu bądź naprawienia szkody poprzez zapłatę odszkodowania w wysokości dwukrotności wynagrodzenia, które przysługiwałoby za udzielenie licencji za taki program. W przypadku zawinionego naruszenia praw, może on ubiegać się o jeszcze wyższą kwotę. W kodeksie karnym (art. 293) za czyny zabronione, związane z szeroko rozumianym nielegalnym oprogramowaniem, grozi grzywna, kara ograniczenia wolności do 12 miesięcy oraz kara pozbawienia wolności na okres od 3 miesięcy nawet do 5 lat (w zależności od wagi sprawy). Inną bardzo dotkliwą konsekwencją może być zajęcie nośników z nielegalnym oprogramowaniem.

Odpowiedzialność za działania pracowników

Ponadto należy pamiętać, że to pracodawca ponosi zawsze odpowiedzialność za zainstalowane w firmowych komputerach oprogramowanie. Na mocy kodeksu pracy (art. 120 § 1), to właśnie on jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika (bez względu na to, czy pracownik dokonał tego bez jego wiedzy i zgody). A więc jeśli przedsiębiorca posiada pracowników, to powinien on zastosować szczególne środki ostrożności. Warto jest przekazywaną pracownikowi informację o zakazie instalacji jakiegokolwiek oprogramowania na firmowym komputerze (w formie pouczenia) zawrzeć na piśmie. Dodatkowo należy przeprowadzać okresowe kontrole. Inną bardzo skuteczną metodą jest blokada uniemożliwiająca instalację (stworzenie indywidualnych kont dostosowanych do zakresu zadań z uprawnieniami administratora). Za naruszenie zasad pracodawca możne pociągnąć pracownika do odpowiedzialności materialnej, a nawet go dyscyplinarnie zwolnić.

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.