Zastanawiasz się, kto musi płacić podatek CIT? W dzisiejszym artykule uzyskasz wszystkie kluczowe informacje na temat tego podatku.
W polskim ustawodawstwie obowiązują dwie ustawy o podatkach dochodowych, jedna z nich odnosi się do osób fizycznych, a druga dotyczy osób prawnych. W dzisiejszej publikacji opiszemy podatek CIT, wyjaśnimy czym, jest jak go obliczyć i kto musi go płacić. Będą to kluczowe informacje na temat podatku dochodowego od osób prawnych 2025.
Skrót CIT, którego używa się do podatku dochodowego od osób prawnych, pochodzi od nazewnictwa angielskiego “Corporate Income Tax”. Wszystkie najważniejsze informacje na temat podatku CIT zostały zapisane w ustawie.
Podatnikami CIT są następujące podmioty:
Przedmiotem opodatkowania są przychody związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W ustawie CIT rozróżnia się dwa źródła przychodów, które muszą być rozliczane oddzielnie:
Zostały w niej wymienione enumeratywnie przychody zaliczane do zysków kapitałowych (art. 7b ustawy CIT). Są to przychody z udziału w zyskach osób prawnych, w tym w szczególności:
Przychodem z zysków kapitałowych może być przykładowo:
Przychodem z innych źródeł może być przykładowo:
Część przychodów CIT może korzystać ze zwolnienia od podatku, jeśli jest przekazana na działalność statutową. Najczęściej takie zwolnienie dotyczy fundacji, stowarzyszeń i zrzeszeń |
Niektóre przychody są opodatkowane w sposób zryczałtowany i nie podlegają sumowaniu z innymi przychodami |
W podstawie do opodatkowania CIT znajdzie się suma dochodów z zysków kapitałowych i z innych źródeł przychodów, przy czym firmy mają obowiązek odrębnie określać ich wysokość |
W ustawie o podatku CIT dość skrupulatnie zostały wymienione kategorie przychodów, które podlegają opodatkowaniu. Nie będziemy wymieniać ich wszystkich, ale będą to w szczególności:
Ważne!
Za przychody związane z prowadzoną działalnością gospodarczą uważa się kwoty należne, choćby nie zostały otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów i udzielonych bonifikat i skont |
Oznacza to, że przychód rozpoznaje się w momencie powstania obowiązku podatkowego, nawet jeśli faktura nie został jeszcze opłacona |
Każdy osiągany przychód w działalności gospodarczej musi zostać wykazany w prawidłowym okresie rozliczeniowym, dlatego tak ważna jest znajomość momentu powstania obowiązku podatkowego w CIT.
Obowiązek podatkowy w CIT powstaje w dniu:
nie później niż w dniu wystawienia faktury lub uregulowania należności. Przychód powstaje w momencie zdarzenia, które wystąpiło jako pierwsze. |
Usługi rozliczane w okresach rozliczeniowych
W przypadku usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych przychód powstanie w dniu określonym w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz do roku. Ta zasada obowiązuje również do dostaw energii elektrycznej, cieplnej i gazu przewodowego |
Kasowe rozpoznanie przychodu
Do niektórych przychodów stosuje się metodę kasową, w takim przypadku za datę powstania przychodu uważa się dzień otrzymania zapłaty. W tej kategorii znajdą się przykładowo: otrzymane kary umowne, odszkodowania, odsetki od kontrahentów za nieterminowe płatności czy udzielone pożyczki. |
Dnia 4 października spółka wydała towary kontrahentowi, zapłata za towar wpłynęła 10 października, faktura została wystawiona 30 października. W tym przypadku, jako pierwsze było wydanie towaru, a więc obowiązek podatkowy powstał 4 października.
Spółka prowadzi sprzedaż online. Dnia 30 września na rachunek bankowy wpłynęła wpłata na poczet dostawy towarów, która została zrealizowana 1 października. Faktura została wystawiona 15 października. W takim przypadku przychód zostanie wykazany 30 września.
Spółka świadczy usługi sprzątania rozliczane w okresach miesięcznych, obowiązek podatkowy powstanie na koniec każdego miesiąca. Faktura za wrzesień została wystawiona 5 października z terminem płatności 24 października. W takim przypadku obowiązek podatkowy powstaje 30 września.
25 września spółka wystawiła notę obciążeniową na karę umowną, która została zapłacona 20 października. W tym przypadku mamy do czynienia z kasowym rozpoznaniem przychodu, a więc powstanie on w dacie wpływu środków na rachunek bankowy spółki, tj. 20 października.
Koszty uzyskania przychodów stanowią ważny element, ponieważ pozwalają na zmniejszenie podstawy opodatkowania. Jednak ustawodawca wprowadził pewne warunki, których należy przestrzegać przy klasyfikowaniu kosztów.
Kosztami uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej będą takie wydatki, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania, lub zabezpieczenia źródła przychodów |
Koszty uzyskania przychodów można podzielić na:
|
Kosztami bezpośrednimi będą przykładowo:
|
Kosztami pośrednimi będą przykładów:
|
Koszty uzyskania przychodów muszą być właściwie udokumentowane, najlepiej fakturą lub rachunkiem |
W ustawie o podatku CIT wymieniony został katalog kosztów, które nigdy nie będą stanowiły podatkowych kosztów uzyskania przychodów – NKUP (art. 16 ustawy CIT).
W kategorii takich kosztów znajdują się m.in.:
|
W przypadku nabycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych koszty uzyskania przychodów będą rozłożone w czasie. Ich wysokość będzie uzależniona od stawki amortyzacji i przyjętej metody dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Odpisy mogą być księgowane miesięcznie, półrocznie lub rocznie aż do całkowitego zamortyzowania.
Innym rodzajem kosztów uzyskania przychodów są wydatki związane z umową leasingu operacyjnego. Z kolei w tym przypadku kosztem uzyskania przychodów będą raty leasingowe, płacone zgodnie z harmonogramem spłaty.
Zasady obliczania dochodu w CIT jest zbliżona do tej obowiązującej w podatku PIT. Przy czym w przypadku osób prawnych ustawodawca wprowadził podział na dwa źródła przychodów i dlatego wszystkie przychody i koszty powinny zostać w sposób prawidłowy przyporządkowane do danego źródła, co pozwoli wyliczyć zaliczkę na podatek dochodowy. W bardzo dużym uproszczeniu dochodem w działalności gospodarczej jest nadwyżka przychodów nad kosztami uzyskania.
Dochód ustalany jest na podstawie rzetelnych ksiąg rachunkowych |
Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób umożliwiający ustalenie:
|
Dochodem jest nadwyżka przychodów nad kosztami uzyskania |
Wyliczenie dochodu, który będzie podlegał opodatkowaniu, wymaga posiadania kompletnych informacji na temat wysokości:
Przychodami podlegającymi opodatkowaniu w CIT będą w szczególności:
|
Kosztami uzyskania przychodów będą w szczególności:
|
Przykładowe odliczenia od podstawy opodatkowania:
|
W podatku dochodowym obowiązują dwie stawki podatkowe:
Z obniżonej stawki CIT w wysokości 9% mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy są małymi podatnikami, u których:
Te dwa warunki muszą być spełnione łącznie |
Z obniżonej stawki CIT 9% skorzystają również przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem że nie doszło do:
|
Począwszy od 2024 roku, zaczęły obowiązywać przepisy o podatku minimalnym w CIT. Rozliczenie tego podatku nastąpi w 2025 roku za 2024 rok. Jakie podmioty zostały objęte obowiązkiem rozliczenia podatku minimalnego, wynika wprost z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych CIT (art. 24ca).
Przepisy o podatku minimalnym dotyczą podatników:
|
10% minimalny podatek dochodowy CIT od spółek będzie należny jeśli:
|
Podstawę opodatkowania 10% podatkiem minimalnym stanowi suma:
w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3.000.000 zł kwotę obliczoną według wzoru z ustawy |
Podatnik może wybrać uproszczony sposób ustalania podstawy opodatkowania stanowiącej kwotę odpowiadającą 3% wartości osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych. O wyborze takiego sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatnik informuje w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, za który dokonał takiego wyboru |
Podatek minimalny jest wyliczany po zakończonym roku podatkowym i podlega wykazaniu w składanym zeznaniu rocznym w informacji CIT/M i należy go wpłacić do końca marca |
Podstawa opodatkowania ustalana jest na podstawie wzoru zamieszczonego w ustawie o podatku CIT |
Przepisów o podatku minimalnym nie stosuje się między innymi do:
|
W informacji nr 599881 z dnia 16.08.2024 r. na pytanie dziennikarzy, czy toczą się prace nad zmianą ustawy o podatku minimalnym Ministerstwo Finansów odpowiedziało, że nie są obecnie prowadzone prace legislacyjne w tym zakresie. Dalej czytamy, że celem wprowadzenia minimalnego CIT jest przeciwdziałanie unikaniu płacenia podatków przez polskich podatników, którzy pomimo prowadzenia wieloletniej działalności i wykazywania znaczących przychodów, jednocześnie wykazują straty podatkowe albo niewspółmiernie niskie dochody do opodatkowania. Dlatego też podatnikami minimalnego CIT są podmioty, które ponoszą stratę lub wykazują bardzo niski wskaźnik rentowności.
Podobnie jak w podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy podatku CIT również mają obowiązek obliczać i wpłacać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy w terminie do 20 dnia następnego miesiąca. W przypadku zaliczek kwartalnych termin mija 20 dnia miesiąca po zakończeniu kwartału. Jeśli podatnicy CIT wybiorą uproszczoną formę wpłaty zaliczek ich wysokość będzie wynosiła 1/12 kwoty podatku należnego z zeznania złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. O wybraniu kwartalnej i uproszczonej formy wpłaty zaliczek należy poinformować w składanym zeznaniu rocznym CIT-8.
Do wyliczenia dochodu sumuje się:
|
Dochód podatkowy stanowi sumę dochodu uzyskanego z zysków kapitałowych oraz dochodu z innych źródeł przychodów |
Większość odliczeń od podstawy opodatkowania można dokonać dopiero w składanym zeznaniu rocznym CIT-8 |
Zeznanie CIT-8 składa się do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku, czyli do 31 marca i w tym samym czasie należy dokonać zapłaty podatku |
Schemat wyliczenia zaliczki w trakcie roku podatkowego:
Spółka z o.o. jest czynnym podatnikiem VAT, podatek CIT opłaca według stawki podstawowej 19%. W okresie od stycznia do lipca 20xx r. spółka uzyskała następujące przychody i poniosła koszty – przychody i koszty podatkowe:
1. Przychody w działalności – 6.000.000 zł.
2. Koszty w działalności – 3.000.000 zł.
3. Należne zaliczki na podatek CIT za poprzednie miesiące od stycznia do czerwca 20xx r. – 300.000 zł.
4. Za poprzedni rok podatkowy spółka poniosła stratę w wysokości 100.000 zł, którą rozliczyła w bieżącym roku podatkowym przy obliczaniu zaliczek miesięcznych.
Wyliczenie zaliczki w trakcie roku podatkowego na podatek CIT będzie wyglądało następująco:
Suma przychodów do opodatkowania | 6.000.000 zł |
Suma kosztów uzyskania przychodów do opodatkowania | 3.000.000 zł |
Dochód = Przychody minus koszty | 3.000.000 zł
6.000.000 zł – 3.000.000 zł = 3.000.000 zł |
Odliczenia od podatku, np. strata podatkowa za lata ubiegłe | 100.000 zł |
Podstawa opodatkowania | 2.900.000 zł
3.000.000 zł – 100.000 zł = 2.900.000 zł |
Stawka podatku | 19% |
Podatek należny | 551.000 zł
2.900.000 zł x 19% = 551.000 zł |
Zaliczki należne za poprzednie okresy rozliczeniowe | 300.000 zł |
Należna zaliczka za bieżący okres rozliczeniowy | 251.000 zł
551.000 zł – 300.000 zł = 251.000 zł |
Schemat wyliczenia dochodu rocznego:
Z estońskiego CIT mogą skorzystać zarówno małe, średni jak i duże przedsiębiorstw. Estoński CIT może być opłacany przez:
Udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami tych spółek są wyłącznie osoby fizyczne.
Spółka, która chce skorzystać z estońskiego CIT, musi spełniać następujące warunki:
|
Uwaga!
Wszystkie powyższe warunki muszą być spełnione łącznie |
Podstawę opodatkowania estońskim CIT stanowi:
|
Ryczałt w estońskim CIT wynosi:
|
Dochody do opodatkowania w estońskim CIT rozpoznaje się w szczególności w momencie:
|
Rozliczenie CIT estoński jest dokonywane na deklaracji CIT-8E w terminie do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego |
Termin płatności podatku zależy od przedmiotu opodatkowania ryczałtem (art. 28t CIT) |
Wybór estońskiego CIT obowiązuje przez okres co najmniej 4 lata podatkowe |
W dzisiejszej publikacji omówiony został temat podatku dochodowego od osób prawnych, czym jest, kto musi go płacić i jak go obliczać.
W ustawie o podatku CIT wymienione zostały podmioty, które są zobowiązane do rozliczania tego podatku. W tej kategorii mieszczą się spółki prawa handlowego, ale również stowarzyszenia, fundacje, spółdzielnie czy spółka jawna.
W podatku CIT ustawodawca wprowadził dwie kategorie przychodów – z zysków kapitałowych i z innych źródeł przychodów. To oznacza, że podatnicy mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w taki sposób, żeby można było wyodrębnić zarówno jedne, jak i drugie przychody, ale również koszty uzyskania przychodów. Jest to niezbędne z uwagi na odrębne rozliczanie dochodów, ale również strat w podatku CIT.
Koszty uzyskania przychodów dzielą się na koszty bezpośrednio i pośrednio związane z przychodami. Część kosztów nie jest rozliczana podatkowo, dotyczy to kosztów NKUP, kategoria takich kosztów została wymieniona w ustawie CIT. Z uwagi na to księgi rachunkowe muszą być tak prowadzone, żeby możliwe było prawidłowe rozliczenie dochodu do opodatkowania.
W podatku CIT obowiązuje stawka podstawowa 19% i stawka obniżona 9%, z której można skorzystać, o ile zostaną spełnione warunki ustawowe.
Począwszy od 2024 roku wprowadzony został tzw. podatek minimalny CIT w wysokości 10%, który mają płacić podatnicy, którzy wykazują stratę lub niskie dochody. Przepisy wymieniają podmioty, które nie są zobowiązane do rozliczania podatku minimalnego.
W trakcie roku podatkowego podatnicy CIT mają obowiązek wyliczać i odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy w cyklach miesięcznych lub kwartalnych. Mogą również wpłacać zaliczkę uproszczoną co miesiąc stanowiącą 1/12 dochodów uzyskanych w roku poprzednim a jeśli wtedy wystąpiła strata, to sprzed dwóch lat.
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik CIT składa rozliczenie roczne na druku CIT-8 w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego, jest to też termin zapłaty podatku z zeznania rocznego.
Stan prawny na dzień: 27.12.2024 r.
Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.
Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.