Zwolnienie z VAT – powrót do zwolnienia w 2017 roku

Zgodnie z art.113 ust. 11 ustawy o VAT podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub z niego zrezygnował może ponownie skorzystać z tego zwolnienia nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił to prawo lub z niego zrezygnował.

Moment powrotu do zwolnienia z VAT

Aby podatnik mógł powrócić do zwolnienia, o którym mowa musi dodatkowo spełniać następujące warunki:

• nie może wykonywać czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT
• wartość sprzedaży nie może przekroczyć łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT).
• od końca roku, w którym nastąpiła utrata zwolnienia lub rezygnacja z niego, musi minąć co najmniej rok

Ważne!

W 2017 roku nastąpiła zmiana limitu VAT, obecnie limit wynosi 200 000 zł, do końca roku 2016 limit wynosił 150 000 zł.

Przy czym, do wartości sprzedaży o której mowa nie wlicza się kwoty podatku. Ponadto, nie uwzględnia się czynności takich jak:

• 1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju,
  2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
     • 1. transakcji związanych z nieruchomościami,
       2. usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
       3. usług ubezpieczeniowych,
     • • jeżeli czynności wymienione w podpunktach a,b,c nie mają charakteru transakcji pomocniczych,
  3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Pojawiały się wątpliwości co do ustalenia momentu powrotu do zwolnienia. Organy podatkowe stały na stanowisku, że powrót do zwolnienia z VAT jest możliwy wyłącznie od początku roku podatkowego, tj. od 1 stycznia, wskazując, że nie jest możliwy wybór zwolnienia od dowolnego miesiąca w trakcie roku podatkowego.

Z kolei, zgodnie z opinią sądów administracyjnych, przepis art. 113 ust. 11 ustawy o VAT mówi tylko o najwcześniejszym momencie, z chwilą którego podatnik może powtórnie skorzystać ze zwolnienia i nie określa żadnego maksymalnego terminu.

W związku z tym, w celu zapewnienia jednolitego stanowiska przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dnia 29 kwietnia 2015 roku została wydana interpretacja ogólna Ministra Finansów w sprawie określenia terminu ponownego skorzystania ze zwolnienia. W wydanej interpretacji MF stwierdza, iż należy uwzględnić orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 września 2014 roku, w którym NSA wyjaśnia, że

„Ustawodawca nie wprowadził (…) dodatkowego warunku w postaci ponownego skorzystania ze zwolnienia w pierwszym okresie rozliczeniowym następującym po roku podatkowym, w którym podatnik nie przekroczył limitu sprzedaży. Wyznaczył jedynie początkowy moment, od którego podatnik może ponownie skorzystać ze zwolnienia. (…) Objęcie zwolnieniem może mieć zatem miejsce od początku dowolnego miesiąca, następującego po wyznaczonym w art. 113 ust. 11 Uptu okresie karencji.”

Zwolnienie z VAT – przykłady powrotu do zwolnienia z VAT w 2017 roku

Na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, podatnicy u których łączna wartość sprzedaży w 2016r. była wyższa niż 150. 000 zł i nie przekroczyła 200. 000 zł, mogą skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust.1 ustawy o VAT. Również podatnicy, którzy rozpoczęli w 2016 r. wykonywanie czynności określonych w art. 5 ustawy o VAT, u których łączna wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności przekroczyła 150. 000 zł i nie przekroczyła 200. 000 zł mogą skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust.1 ustawy o VAT.

Krajowa Informacja Skarbowa stoi na stanowisku, że podatnicy, którzy utracili w 2016 roku prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT ponieważ przekroczyli limit obrotów 150. 000 zł a jednocześnie nie przekroczyli 200. 000 zł, mogą ponownie skorzystać z tego zwolnienia już w 2017 roku. W ich przypadku nie ma znaczenia, że nie upłynął pełny rok od utraty prawa do zwolnienia. Powrót do zwolnienia z VAT zdaniem KIS jest możliwy z początkiem dowolnego miesiąca w 2017 roku, po spełnieniu dodatkowych warunków, o których mowa na wstępie tego artykułu. Przy czym wybór zwolnienia musi być zgłoszony na VAT-R najpóźniej do 7 dnia miesiąca, od którego podatnik wybiera zwolnienie.

Przykłady powrotu do zwolnienia z VAT

Podatnik w listopadzie 2016 roku utracił prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT i stał się czynnym podatnikiem VAT. Wartość sprzedaży w 2016 roku przekroczyła 150. 000 zł i nie przekroczyła 200 000 zł. Podatnik zasadniczo może powrócić do zwolnienia podmiotowego z VAT w 2017 roku, od początku dowolnego miesiąca w trakcie 2017 roku. Przy założeniu, że podatnik ten nie wykonuje czynności, które zobowiązują go do pozostania podatnikiem VAT czynnym i wartość sprzedaży w 2017 roku nie przekroczy 200. 000 zł.

Podatnik w 2016 roku zrezygnował ze zwolnienia podmiotowego z VAT. W 2016 roku wartość sprzedaży wyniosła 50 000 zł. W tym samym roku podatnik rozszerzył działalność o świadczenie usług doradczych. Podatnik chciałby powrócić do zwolnienia z VAT od 2017 roku, jednak pomimo takiego obrotu nie będzie to możliwe, z uwagi na świadczenie usług, które zobowiązują go do bycia podatnikiem VAT czynnym.

Podatnik w 2016 roku otworzył działalność gospodarczą i zrezygnował ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Podatnik ten chciałby wybrać zwolnienie podmiotowe od 2017 roku, przy czym w 2016 roku wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności wyniosła u niego 140 000 zł. W tym przypadku może on powrócić do zwolnienia z VAT nie wcześniej niż z początkiem 2018 roku, z uwagi na to, że musi upłynąć pełny rok, licząc od końca roku, w którym zrezygnował ze zwolnienia. Powrót do zwolnienia z VAT będzie możliwy pod warunkiem, że w 2017 roku nie przekroczy limitu 200. 000 zł i nie będzie wykonywał czynności, które zobowiązują go do pozostania podatnikiem VAT czynnym.

Uwaga!

Podatnicy, którzy w 2016 roku przekroczyli limit obrotów 150.000 zł i jednocześnie nie przekroczyli 200.000 zł oraz nie zarejestrowali się jako podatnicy VAT w terminie, mogą również skorzystać z powrotu do zwolnienia z VAT w 2017 roku. Zgłoszenie rejestracyjne VAT-R złożone przez takich podatników po terminie, nie pozbawia ich powrotu do zwolnienia z początkiem nowego miesiąca w trakcie 2017 roku. Wybierając powrót do zwolnienia z VAT, zgłoszenie VAT-R należy złożyć w terminie 7 dni licząc od pierwszego dnia miesiąca, od którego podatnik wybiera zwolnienie podmiotowe.

Zwolnienie VAT – aktualizacja formularza VAT-R

Decydując się na powrót do zwolnienia z VAT podatnik ma obowiązek w terminie 7 dni licząc od dnia, w którym nastąpi zmiana złożyć do właściwego urzędu skarbowego aktualizację VAT-R, wskazując od którego miesiąca będzie korzystał ze zwolnienia. W części C.1. formularza VAT-R(13) należy zaznaczyć punkt 30 „podatnik będzie korzystał (korzysta) ze zwolnienia, o którym mowa w art.113 ust.1 lub 9 ustawy”, natomiast w pozycji 38 „Data” – wskazać datę, od której podatnik będzie korzystał z ww. zwolnienia.

Powrót do zwolnienia z VAT a korekta podatku naliczonego

Przy powrocie do zwolnienia z VAT dochodzi do zmiany przeznaczenia wyposażenia, środków trwałych, jak również towarów handlowych, które wcześniej były związane z działalnością opodatkowaną, a po przekształceniu będą dotyczyły działalności zwolnionej z VAT.

Zgodnie z art. 91 ustawy o VAT, w przypadku środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł podatnik zobowiązany jest dokonać korekty w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. Korekty należy dokonać w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku, następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.

Przy środkach trwałych i wartościach niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Korekta nie wystąpi, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym przedmioty te zostały oddane do użytkowania upłynęło 12 miesięcy.

Towary handlowe, przy zakupie których przysługiwało prawo do odliczenia VAT również podlegają korekcie, jeżeli nie zostały sprzedane i będą służyć działalności zwolnionej z VAT. W przypadku towarów handlowych korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana, czyli za miesiąc lub kwartał, w którym podatnik powrócił do zwolnienia z VAT.

Więcej informacji na temat korekty podatku naliczonego przy powrocie do zwolnienia z VAT w artykule na stronie: Powrót do zwolnienia z VAT – skutki podatkowe