Użytkowanie samochodu na podstawie umowy użyczenia a skutki w podatku dochodowym

Umowa użyczenia ze swojego założenia jest umową nieodpłatną. W związku z powyższym, po stronie biorącego w używanie powstaje przychód z tytułu tzw. nieodpłatnego świadczenia. Czy użytkując samochód na podstawie umowy użyczenia przedsiębiorca zawsze musi zapłacić podatek dochodowy? Sprawdź!

Umowa użyczenia stanowi przychód przedsiębiorcy

Przedsiębiorca, który użytkuje samochód (podobnie jak inną ruchomość lub nieruchomość) na podstawie umowy użyczenia, uzyskuje przychód z tzw. nieodpłatnych świadczeń (zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT). Ustalając jego wysokość należy wziąć pod uwagę rynkową cenę wypożyczenia samochodu tej samej marki, modelu, o podobnym standardzie wyposażenia, stopniu zużycia itp.

Co ważne, nie w każdej sytuacji przychód ten będzie podlegał opodatkowaniu. To, czy wystąpi taki obowiązek zależy od tego, kto jest użyczającym.

Umowa użyczenia z członkami rodziny

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT, wartość nieodpłatnych świadczeń (w tym umowy użyczenia) otrzymanych od osób zaliczanych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, jest wolna od podatku dochodowego.

Do I grupy podatkowej zaliczamy:

• • małżonka,
  • zstępnych, czyli dzieci, wnuki, prawnuki
  • wstępnych, czyli rodziców, dziadków,
  • rodzeństwo,
  • pasierbów, ojczyma, macochę,

• teściów, zięcia oraz synową.

Z kolei w II grupie podatkowej znajdują się:

• zstępni rodzeństwa, czyli siostrzeńcy i bratankowie,
• rodzeństwo rodziców,
• zstępni i małżonkowie pasierbów,
• małżonkowie rodzeństwa,
• rodzeństwo małżonków,
• małżonkowie rodzeństwa małżonków.

W związku z powyższym, jeżeli przedsiębiorca korzysta z samochodu użyczonego przez kogoś z najbliższej rodziny, nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Umowa użyczenia ze znajomym lub dziewczyną

Inaczej sytuacja wygląda, jeśli użyczającym jest ktoś spoza ww. osób, czyli przykładowo przyjaciel lub dziewczyna. W takim wypadku przedsiębiorca nie ma prawa do skorzystania ze zwolnienia i powinien opodatkować powstały w ten sposób przychód. Co ważne, wysokość takiego przychodu należy określać co miesiąc, przez cały okres trwania umowy użyczenia i wpisywać w kolumnie 8 KPiR (“Pozostałe przychody”), np. na ostatni dzień każdego miesiąca. Zapisu takiego dokonuje się na podstawie dowodu wewnętrznego zawierającego dane określone w par. 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia MF w sprawie prowadzenia KPiR.