Bony różnego przeznaczenia – sposób rozliczenia w PIT i VAT

Bon jest pewnego rodzaju środkiem płatniczym za nabywane towary lub usługi. Co do zasady bony mają do spełnienia określony cel handlowy. Dzięki wprowadzeniu bonów do oferty swojej firmy przedsiębiorcy wpływają na rynek określonych dóbr, budują lojalność klientów, ułatwiają im dokonywanie płatności. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się sposobem rozliczania bonów na gruncie PIT i VAT.

Jak definiują bon przepisy?

W ustawie o VAT pod pojęciem bonu należy rozumieć instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług. Aby bon zachował swój charakter musi obejmować ograniczoną ilość towarów i/lub usług, które można nabyć z wykorzystaniem bonu. Jeżeli bonem będzie można zapłacić za wszystkie towary i usługi od różnych dostawców to nie jest już spełniona definicja bonu, możliwość zakupu u wszystkich dostawców znajdujących się np. w galerii handlowej.

Bon różnego przeznaczenia został określony w ustawie o VAT w sposób bardzo ogólny jako bon inny niż bon jednego przeznaczenia. Z punktu widzenia podatkowego chodzi o sytuacje, gdy towary i usługi, które można nabyć z wykorzystaniem bonu są opodatkowane różnymi stawkami podatku VAT.

Bony różnego przeznaczenia – rozliczenie w VAT

Zgodnie z ustawą o podatku VAT podstawa opodatkowania z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług dokonanych w zamian za bon różnego przeznaczenia jest równa wynagrodzeniu zapłaconemu za ten bon, pomniejszonemu o kwotę podatku VAT.

Jeżeli informacje dotyczące wynagrodzenia są niedostępne w podstawie opodatkowania znajdzie się wartość pieniężna wskazana na bonie MPV lub w powiązanej dokumentacji, pomniejszona o kwotę podatku VAT.

W przypadku bonów MPV dopiero w momencie zapłaty za dostawę towarów i usług przedsiębiorca będzie miał obowiązek wskazać w podstawie opodatkowania podatkiem VAT należnym obliczony “metodą w stu” według wzoru:

Przykład

Pani Ania nabyła książki za kwotę 50 zł (WB), które są opodatkowane stawką 5% (SP). Na wspomniany zakup Pani Ania przeznaczyła bon MPV o wartości nominalnej (kwota znajdująca się na bonie). W takim przypadku dostawca książki, czynny podatnik VAT, będzie zobowiązany wyliczyć podatek:
KP = 50 x 5 / 100 + 5
KP = 2,38 zł – kwota podatku VAT

Wyliczony w ten sposób podatek VAT należny będzie wykazy w nowym JPK_V7 z odpowiednim oznaczeniem. Rozliczanie transakcji handlowych, za które płatność jest realizowana bonami MPV wymaga prawidłowego zakwalifikowania bonu aby taką transakcję płatniczą rozpoznać we właściwym okresie rozliczeniowym.

Jak należy rozliczać bony różnego przeznaczenia (MPV) w PIT?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy najpierw ustalić, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym. Zgodnie z ustawą o PIT rozpoznanie momentu uzyskania przychodu zostało określone na dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. Wystawienia faktury albo
2. Uregulowania należności.

Pomimo że w momencie zakupu bonu różnego przeznaczenia następuje uregulowanie należności za ten bon, ale najczęściej nie dochodzi jeszcze do wydania towarów lub wykonania usługi w zamian za bon. Dodatkowo z ustawy o PIT wynika również, że do przychodów, o których nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.

Przykład

Pan Jan kupił koszulę za 100 zł, której sprzedaż opodatkowana jest 23% stawka podatku VAT. Na zakup został przeznaczony bon MPV o wartości nominalnej 100 zł. Dostawca, czynny podatnik VAT, będzie zobowiązany do obliczenia przychodu w PIT w następujący sposób:

KP = 100 x 23 / 100 + 23
KP = 18,70 zł – kwota podatku VAT
Kwota przychodu w PIT = 100,00 zł – 18,70 zł = 81,30 zł
Kwota netto 81,30 zł powinna się znaleźć po stronie przychodów w PIT.

Pamiętajmy, że w przypadku bonów różnego przeznaczenia, zarówno w podatku VAT jak i w podatku dochodowym rozliczenia dokonuje się dopiero w rozliczeniu za okres, w których bony będą realizowane, a mianowicie w momencie dostawy towarów lub usług.