Jak otworzyć aptekę krok po kroku?

O ile przed 2017 rokiem aptekę mógł założyć właściwie każdy, tak teraz – biznes ten mogą prowadzić jedynie wykwalifikowani farmaceuci. Jakie warunki jeszcze trzeba spełnić, aby sprzedawać leki zgodnie z prawem? Jak założyć aptekę internetową? Ile pieniędzy potrzeba na start? Sprawdźcie.

Leki w Polsce

Niezależnie od sytuacji ekonomicznej i gospodarczej chorzy zawsze będą. Inną kwestią jest fakt, że Polacy nagminnie nadużywają lekarstw. Jesteśmy w europejskiej czołówce, bijąc rekordy wydatków na tabletki, pigułki i syropy (rekordy biją też koncerny farmaceutyczne, wydając na reklamę więcej niż banki czy telekomy). W 2017 roku Polacy wydali na leki bez recepty 12 mld złotych, średnio zostawiając w aptekach ponad 600 złotych na osobę. Wystarczy podać, że co roku sprzedaje się w Polsce ponad 14 mln opakowań rutinoscorbinu, czyli ok. 1,2 miliardów tabletek!

Nic dziwnego, że własna apteka wydaje się dla wielu atrakcyjnym biznesem, ale w tej branży – jak wszędzie tam, gdzie są pieniądze – trzeba liczyć się z konkurencją. Wiele jednak ograniczeń wynika z obowiązującej od czerwca 2017 r. nowelizacji ustawy o prawie farmaceutycznym.

Punkt apteczny a apteka

Według prawa farmaceutycznego apteka to placówka ochrony zdrowia publicznego, w której osoby uprawnione świadczą usługi farmaceutyczne, m.in. wydawania produktów leczniczych i wyrobów medycznych czy sporządzania leków recepturowych.

Punkt apteczny to placówka podobna do apteki, ale działająca na terenie wiejskim i mająca ograniczony asortyment. Według prawa nie można kupić tam m.in. leków zawierających środki odurzające lub substancje psychotropowe (Rpw) i leków robionych w aptece na receptę (recepturowych).

O zezwolenie na prowadzenie punktu aptecznego może ubiegać się każdy przedsiębiorca. Jednak jego kierownikiem może być już tylko farmaceuta z rocznym stażem lub technik farmaceutyczny posiadający trzyletni staż w aptece ogólnodostępnej. Co ważne, punt apteczny nie może być założony na wsi, w której istnieje już apteka.

Kto może otworzyć aptekę?

W wyniku nowelizacji ustawy o prawie farmaceutycznym z czerwca 2017 r. o pozwolenie na prowadzenie apteki mogą się ubiegać jedynie magistrowie farmacji posiadający prawo do wykonywania zawodu, a także spółki, których jedyną formą działalności jest prowadzenie aptek, a wspólnicy są z zawodu farmaceutami. Co więcej, nowe prawo ogranicza ilość posiadanych aptek – nie można ich mieć więcej niż cztery.

Apteką może kierować natomiast farmaceuta z co najmniej 5-letnim stażem pracy w aptece. W sytuacji gdy posiada on specjalizację z zakresu farmacji aptecznej, staż ten może wynosić 3 lata.

Ważne!

Chcesz założyć własną firmę jednak formalności wydają Ci się skomplikowane? Klienci biura rachunkowego mogą liczyć na wsparcie dedykowanej księgowej. Zarejestruj się i sprawdź sam.  

Jak otworzyć aptekę krok po kroku?

1. CEIDG – w dowolnym urzędzie miasta/gminy/dzielnicy należy złożyć wniosek do rejestracji działalności gospodarczej osób fizycznych, czyli wniosek CEIDG-1. Można to zrobić drogą elektroniczną na stronie ceidg.gov.pl lub ifirma.pl/ceidg, listem poleconym lub osobiście. Wniosek CEIDG-1 jest równocześnie wnioskiem o nadanie numeru REGON, kodu PKD, numeru NIP i zgłoszeniem do urzędu skarbowego oraz do ZUSu/KRUSu. Rejestracja firmy jest bezpłatna.

2. VAT – w przypadku rejestracji do VAT należy złożyć formularz VAT-R w Urzędzie Skarbowym (drogą elektroniczną, listem poleconym lub osobiście). Należy to zrobić najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT. Złożenie formularza jest bezpłatne. Dokument można wypełnić na stronie ifirma.pl/ceidg

3. ZUS – następnie w terminie do 7 dni od daty rozpoczęcia działalności gospodarczej w ZUSie należy złożyć formularz ZUS ZZA lub ZUS ZUA. Pierwszy jest zgłoszeniem jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego (gdy wykonywana działalność jest jedynym źródłem dochodów), a drugi do ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego (gdy jest się dodatkowo zatrudnionym na umowę o pracę, w której zarabia się powyżej minimalnej krajowej).

Po zarejestrowaniu działalności należy złożyć w wojewódzkim inspektoracie farmaceutycznym wniosek o zezwolenie na prowadzenie apteki. Do wniosku należy załączyć stosowne dokumenty m.in. informacje o kierowniku apteki, plan i opis techniczny pomieszczeń przeznaczonych na aptekę sporządzony przez osobę uprawnioną czy opinię Inspekcji Sanitarnej o lokalu.

Następnie należy jeszcze udać się do Narodowego Funduszu Ochrony Zdrowia, aby złożyć w nim dodatkowe dokumenty, m.in. zezwolenie na prowadzenie apteki.

Lokal i lokalizacja

Lokal, w którym będzie się mieścić apteka, musi spełniać wszystkie wymagania techniczne, sanitarno-higieniczne oraz bezpieczeństwa i higieny pracy określone dla budynku użyteczności publicznej i pomieszczeń pracy. Powierzchnia podstawowa lokalu nie może być mniejsza niż 80 m2 (do tego trzeba jeszcze wydzielić dodatkową przestrzeń na powierzchnię pomocniczą). W wyposażeniu apteki ogólnodostępnej powinny znaleźć się m.in. stół i szafy ekspedycyjne, szafy magazynowe, łatwo zmywalne podesty, lodówka lub szafa chłodnicza z urządzeniem do pomiaru temperatury, przeznaczona wyłącznie do przechowywania leków, a także termometry i higrometry we wszystkich pomieszczeniach, w których przechowuje się lub sporządza produkty lecznicze lub wyroby medyczne. Podstawowe wyposażenie punktu aptecznego stanowią natomiast stół ekspedycyjny z szafkami lub szufladami do przechowywania produktów leczniczych oraz (w miarę potrzeby) szafy chłodnicze lub lodówki przeznaczone wyłącznie do przechowywania produktów leczniczych.

Jeżeli chodzi o lokalizację, to nowe apteki – w wyniku zmian prawnych z 2017 roku – mogą zostać otwarte, pod warunkiem że na jedną aptekę w gminie będzie przypadać co najmniej 3 000 mieszkańców. Kolejnym warunkiem jest odległość między “sąsiadującymi” ze sobą aptekami. Musi ona wynosić co najmniej 500 metrów w linii prostej.

Ze względu na to, że według prawa apteki nie mogą się reklamować, lokalizacja wydaje się kluczowa (biorąc jednocześnie pod uwagę powyższe ograniczenia). Dobrym pomysłem jest otworzenie apteki blisko szpitala, przychodni albo osiedla mieszkaniowego. Według badania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 2/3 klientów dokonuje zakupów w tej aptece, do której dociera pieszo w ciągu 5 minut.

Własna apteka – koszty i zyski

Średnia marża na leki wynosi ok. 30%. Różne raporty informują o różnych zyskach, najczęściej o zyskach w wysokości od 8 do nawet 30 tys. zł. miesięcznie. Samo utrzymanie apteki kosztuje od 15 do 20 tys. zł miesięcznie – są to koszty zatrudnienia pracowników, ZUS-u, księgowości, zamówienia towaru, wynajmu lokalu i mediów. Warto pamiętać jeszcze o kosztach początkowych, czyli opłacie za zezwolenie, koszcie remontu i zakupu wyposażenia. Aby uruchomić aptekę potrzeba od 120 do nawet 300 tys. zł w zależności od miasta, lokalizacji, rodzaju apteki i wyposażenia.

Jak założyć aptekę internetową?

Aby móc prowadzić aptekę internetową konieczne jest uruchomienie apteki tradycyjnej.

Nie obędzie się więc bez wniosku o udzielenie zezwolenia (od razu należy poinformować inspektorat o zamiarze prowadzenia sprzedaży wysyłkowej) i otworzenia stacjonarnej placówki, która musi spełniać opisane wyżej wymagania. Dopiero wówczas można myśleć o założeniu sklepu internetowego.

Prowadząc sprzedaż wysyłkową należy zadbać o odpowiednie warunki przechowywania i transportu leków, a także prowadzić dokumentację dotyczącą zamówień. Nie wszystko można wysłać pocztą: do wysyłki internetowej dopuszczone są jedynie preparaty ziołowe, suplementy diety i leki bez recepty.

Nie da się więc otworzyć apteki internetowej za 5 000 zł. Wcześniej trzeba ponieść koszty związane z uruchomieniem apteki stacjonarnej. A sama apteka internetowa też wiąże się z konkretnymi wydatkami – trzeba stworzyć specjalne oprogramowanie dla sklepu, wykupić domenę, serwer itp.

Własna apteka – czy warto?

Własna apteka to biznes, który może zagwarantować duże zarobki, ale jednocześnie cechuje się bardzo wysokim progiem wejścia. Poza tym trzeba spełnić określone warunki, mieć stosowne wykształcenie oraz dobre zaplecze finansowe.

W ramach alternatywy można pomyśleć o franczyzie (prowadzeniu działalności pod szyldem dużej marki) lub założeniu sklepu zielarskiego. Przepisy dotyczące prowadzenia sklepów zielarskich również wymagają dopełnienia różnych formalności, ale są mniej restrykcyjne niż te, które dotyczą aptek. Jednocześnie jest to biznes, który nie wymaga tak dużego kapitału na start.

Sprawdź: Sześć powodów, dla których warto prowadzić własny biznes