Ustawa o podatku od towarów i usług dla przedsiębiorców sprzedających towary używane oraz usługi turystyczne przewiduje szczególną procedurę opodatkowania podatkiem VAT. Taka sprzedaż określana jest mianem sprzedaży w systemie VAT-marża. Procedura polega na innym niż standardowe określenie podstawy opodatkowania, i każe naliczać podatek nie od całej kwoty należnej z tytułu sprzedaży lecz tylko od marży sprzedającego.
Marża w ustawie o VAT
Marża to kwota, która stanowi różnicę między ceną dla nabywcy a ceną nabycia przez przedsiębiorcę towarów i usług (art. 119 ust. 1 i art. 120 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług).
Procedura VAT-marża
I. Usługi turystyczne
System sprzedaży VAT można stosować bez względu na to, kto jest nabywcą towaru lub usługi.
Aby możliwe było opodatkowanie samej marży, podatnik sprzedający usługi turystyczne musi spełnić poniższe warunki:
- ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju;
- działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek;
- przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty;
- prowadzi ewidencję, z której wynikają kwoty wydatkowane na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiada dokumenty, z których wynikają te kwoty.
W przypadku kiedy podatnik stosujący VAT marżę wykonuje usługi dla bezpośredniej korzyści turysty poza terytorium Wspólnoty, wówczas podlegają one opodatkowaniu stawką w wysokości 0%. Stawkę tą można zastosować również proporcjonalnie, jeżeli usługi dla korzyści turysty są świadczone poza terytorium Wspólnoty, jak i na jej terytorium. Oczywiście jednym z warunków zastosowania stawki 0% jest posiadanie dokumentów potwierdzających świadczenie tych usług poza terytorium Wspólnoty.
Jedną z wad tego systemu jest fakt, iż podatnik rozliczający marżę nie ma prawa odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.
II. Towary używane
System sprzedaży VAT marża ma własną, odrębną definicję towaru używanego, obowiązującą tylko w tym systemie.
Są to zatem:
- dzieła sztuki
- 1) przez dzieła sztuki rozumie się:
a) obrazy, kolaże i podobne tablice, malowidła oraz rysunki wykonane w całości przez artystę, inne niż plany oraz rysunki dla celów architektonicznych, inżynieryjnych, przemysłowych, handlowych, topograficznych i im podobnych, ręcznie zdobione artykuły wyprodukowane, scenografię teatralną, tkaniny do wystroju pracowni artystycznych lub im podobne wykonane z malowanego płótna (CN 9701), (PKWiU 92.31.10-00.1),
b) oryginalne sztychy, druki i litografie sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, czarno-białe lub kolorowe, złożone z jednego lub kilku arkuszy, w całości wykonane przez artystę, niezależnie od zastosowanego przez niego procesu lub materiału, z wyłączeniem wszelkich procesów mechanicznych lub fotomechanicznych (CN 9702 00 00), (PKWiU ex 92.31.10-00.90),
c) oryginalne rzeźby oraz posągi z dowolnego materiału, pod warunkiem że zostały one wykonane w całości przez artystę; odlewy rzeźby, których liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy, a wykonanie było nadzorowane przez artystę lub jego spadkobierców (CN 9703 00 00), (PKWiU 92.31.10-00.2),
d) gobeliny (CN 5805 00 00), (PKWiU 17.40.16-30.00) oraz tkaniny ścienne (CN 6304), (PKWiU ex 17.40.16-59.00 i 17.40.16-53.00) wykonane ręcznie na podstawie oryginalnych wzorów dostarczonych przez artystę, pod warunkiem że ich liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy,
e) fotografie wykonane przez artystę, opublikowane przez niego lub pod jego nadzorem, podpisane i ponumerowane, ograniczone do 30 egzemplarzy we wszystkich rozmiarach oraz oprawach;
- przedmioty kolekcjonerskie
- przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się:
a) znaczki pocztowe lub skarbowe, stemple pocztowe, koperty pierwszego obiegu, ostemplowane materiały piśmienne i im podobne, ofrankowane, a jeżeli nieofrankowane, to uznane za nieważne i nieprzeznaczone do użytku jako ważne środki płatnicze (CN 9704 00 00),
b) kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości zoologicznej, botanicznej, mineralogicznej, anatomicznej, historycznej, archeologicznej, paleontologicznej, etnograficznej lub numizmatycznej (CN 9705 00 00), a także przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7;
- antyki
- przez antyki rozumie się przedmioty, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, których wiek przekracza 100 lat (CN 9706 00 00);
- inne ruchome dobra materialne
przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 27.41.10-30, ex 27.41.10-50, ex 27.41.20-30, ex 27.41.20-50, ex 27.41.20-70.00, 27.41.30-30, 27.41.30-50, 27.41.61-00, 27.41.62-00, 36.22.11-30.00, 36.22.11-50.00 i 36.22.12-30.00).
Aby podatnik mógł naliczyć VAT należy tylko od marży,/w towary używane muszą zostać nabyte od:
- osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem VAT wymienionym w art. 15 lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej (czyli podatnikiem unijnym);
- podatników VAT, jeżeli dostawa tych towarów (używanych) była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy (towary zakupione od nievatowca);
- podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana metodą marży (art. 120 ust. 4 i 5);
- podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających polskim regulacjom (zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113);
- podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach (art. 120 ust. 10 ustawy).
Podobnie jak w przypadku systemu sprzedaży VAT marża dla usług turystycznych. VAT należny od marży nie ulega obniżeniu o kwotę VATu naliczonego od zakupów związanych z nabyciem towarów i usług związanych ze sprzedażą towaru używanego. Również jeżeli podatnik eksportuje towar – poza granice Wspólnoty, do opodatkowania marży stosuje się stawkę 0%.
Procedura VAT-marża – ewidencje
Podatnik może zrezygnować ze stosowania systemu sprzedaży VAT marża i stosować ogólne zasady opodatkowania do dostaw bądź stosować obie jednocześnie. W takim wypadku jest on obowiązany prowadzić ewidencję VAT z uwzględnieniem podziału w zależności od sposobu opodatkowania; w odniesieniu do dostawy opodatkowanej marżą ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty niezbędne do określenia wysokości marży. Podatnik stosujący sprzedaż w systemie VAT marża ewidencjonuje ją za pomocą faktur VAT marża lub za pomocą kasy fiskalnej.
a. Kasa fiskalna.
Przepisy nie przewidują możliwości szczegółowego ewidencjonowania za pomocą kasy opodatkowania VATem samej marży. W praktyce przyjął się sposób ewidencjonowania takiej sprzedaży w kasach fiskalnych w oparciu o przyporządkowanie tej sprzedaży jednej z wolnych liter kasy fiskalnej (D – G) i stosowanie do niej stawki 0% lub zwolniony.
b. Faktura VAT marża.
Faktura VAT dokumentująca sprzedaż w tym systemie różni się od zwykłych faktur VAT kilkoma istotnymi szczegółami.
Przede wszystkim zamiast “faktura VAT” jest oznaczona “faktura VAT marża” (lub zawiera wyraźny odnośnik do przepisów art. 119 ustawy lub art. 306 dyrektywy, bądź też przepisów art. 120 ustawy lub art. 313 dyrektywy). Nie zawiera ceny jednostkowej i wartości sprzedaży netto, stawek podatku od wartości czy chociażby podziału sprzedaży na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku czy niepodlegających podatkowi VAT. Pod tym względem jest podobna do rachunku.
Faktura VAT marża musi zawierać:
- imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy
- numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy (z kilkoma wyjątkami)
- numer kolejny faktury oznaczonej jako “FAKTURA VAT” (z odnośnikiem do przepisów) lub “FAKTURA VAT MARŻA”
- dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi
- miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług
- kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem
Joanna Pindelska
może kupusz moją domenę?