Proporcja i samochód osobowy – jak rozliczyć VAT?

Odliczenie VAT na pierwszy rzut oka wydaje się być proste, jednak dla podatników prowadzących sprzedaż mieszaną odliczenie może być nieco bardziej skomplikowane – szczególnie, jeśli prawo do odliczenia VAT ograniczają także inne przepisy. Samochód osobowy i proporcja? Zobacz krok po kroku, jak rozliczyć VAT!

Wydatki z ograniczonym prawem do odliczenia a proporcja VAT

Najpopularniejszym wydatkiem, w którym ograniczono prawo do odliczenia VAT, są koszty związane z samochodem osobowym.

W sytuacji, gdy z samochodu osobowego korzysta przedsiębiorca prowadzący sprzedaż mieszaną i rozliczający VAT przy wykorzystaniu wskaźnika (proporcji), istotna jest właściwa kolejność rozliczenia VAT. Najpierw stosujemy tu przepisy ogólne, czyli – odliczenie 50% VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym. Następnie na podstawie pozostałej wartości VAT do odliczenia ustalamy proporcją, jaka kwota ostatecznie będzie podlegała odliczeniu.

Przykład 1.

Przedsiębiorca prowadzi sprzedaż mieszaną – wskaźnik sprzedaży opodatkowanej w ogólnej wartości sprzedaży ustalono na 70%. W firmie wykorzystywany jest samochód osobowy z prawem do odliczenia 50% VAT.

Zakupiono paliwo do samochodu osobowego o wartości 200 zł netto (46 zł VAT, 246 zł brutto). VAT do odliczenia ustalany jest następująco:

• I Ograniczenie 50% VAT dla samochodów osobowych: 46 zł * 50% = 23 zł
• II Ograniczenie 70% wskaźnik sprzedaży mieszanej: 23 zł * 70% = 16,10 zł

Odliczeniu będzie podlegało 16,10 zł podatku naliczonego. Pozostałe 29,90 zł może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Sprzedaż mieszana – nieodliczony VAT w kosztach

Zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych VAT może stanowić koszt, o ile podatnikowi nie przysługuje prawo do jego odliczenia.

Generalnie VAT niepodlegający odliczeniu z uwagi na ograniczenia takie jak 50% odliczenia przy samochodach osobowych, ujmowany jest w KPiR razem z wartością netto kosztu. W przypadku VAT nieodliczonego z powodu sprzedaży mieszanej mamy dwa wyjścia:

• I Ujęcie nieodliczonego VAT razem z wartością netto wydatku
• II Ujęcie nieodliczonego VAT na podstawie dowodu wewnętrznego, w jednej zbiorczej kwocie na podstawie kalkulacji do deklaracji VAT.

Przykład 2.

Według podejścia I w koszty zaliczymy:

• 229,10 zł (200 zł netto + 23 zł VAT nieodliczanego przy samochodach osobowych + 6,90 zł VAT nieodliczonego z uwagi na wskaźnik)

Przykład 3.

Według podejścia II w koszty zaliczymy:

• Na podstawie faktury – 223 zł (200 zł netto + 23 zł VAT nieodliczanego przy samochodach osobowych)
• Na podstawie DW po wygenerowaniu deklaracji – 6,90 zł (VAT nieodliczony z uwagi na wskaźnik)

Jak widać, bez względu na podejście do kosztów uzyskania przychodów trafi dokładnie taka sama kwota nieodliczonego VAT, w związku z czym zasadniczo oba podejścia są dopuszczalne. Istotne jednak, aby na początku roku podatkowego podatnik zdecydował się na jedno z nich i kontynuował rozliczanie konsekwentnie.