Przekroczenie pierwszego progu podatkowego a zakończenie roku

Jeśli wybrałeś w działalności gospodarczej podatek według skali podatkowej, to musisz się liczyć z tym, że możesz zapłacić podatek w wysokości 32%, ale to nie musi być wcale zła wiadomość. Po pierwsze firma dobrze prosperuje, a po drugie nie zawsze trzeba będzie taki podatek zapłacić. W dzisiejszej publikacji napiszemy na temat przekroczeniu pierwszego progu podatkowego i zasadach rozliczania w składanym zeznaniu rocznym.

Skala podatkowa w działalności gospodarczej

Jeżeli już zdecydujemy, że będziemy się rozliczać na zasadach ogólnych według skali podatkowej, to musimy mieć świadomość, że po przekroczeniu dochodu do opodatkowania w kwocie 120.000 zł zapłacimy podatek 32%. Więc co do zasady nie powinno nas to zaskoczyć. Dodatkowo wybór tej formy opodatkowania ma przecież sporo zalet:

• można się rozliczyć wspólnie z małżonkiem,
• jeżeli jesteśmy osobą samotnie wychowującą dziecko, to również takie wspólne rozliczenie jest możliwe,
• dostępny jest bogaty katalog ulg i odliczeń, z których możemy skorzystać, znajdzie się w nim m.in. ulga:
  • na dziecko,
  • termomodernizacyjna,
  • internetowa,
  • rehabilitacyjna,
  • na prototyp,
  • na robotyzację,
  • IP BOX,
  • zatrudnienie innowacyjnych pracowników.

W związku z powyższym, jeżeli chcemy zapłacić podatek tylko w wysokości 12%, to należy rozważyć, czy będziemy korzystali ze wspólnego rozliczenia. Inną atrakcyjną opcją na pozostanie w pierwszym progu podatkowym jest inwestycja w rozwój firmy, co pozwoli na obniżenie podstawy opodatkowania w zeznaniu rocznym.

Przekroczenie pierwszego progu podatkowego w rozliczeniu rocznym z małżonkiem

Jeżeli dopiero po zakończonym roku podatkowym sprawdzimy, że nasze dochody będą opodatkowane stawką 32%, to wówczas jest już za późno na pomniejszenie dochodu o wydatki na różnego rodzaju inwestycje. Pozostaje nam wówczas wspólne rozliczenie z małżonkiem lub dzieckiem, o ile spełniamy warunki ustawowe. Zobaczmy na przykładach, jak to będzie wyglądało.

Przykład 1

Pani Aldona prowadzi działalność gospodarczą i jest opodatkowana według skali podatkowej. Załóżmy, że po zakończeniu 2022 roku jej przychody i koszty wyniosą odpowiednio:

• 300.000 zł – przychody podatkowe,
• 100.000 zł – koszty uzyskania przychodów,
• 200.000 zł – dochód w działalności gospodarczej.

W podanych kwotach zostały uwzględnione również składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w 2022 roku, a także różnice remanentowe.

Mąż pani Aldony pracował tylko przez część roku i jego dochód roczny wyniósł 20.000 zł. Zobaczmy, jak będzie wyglądało wyliczenie podatku za cały 2022 rok:

• 220.000 zł – łączny dochód małżonków (200.000 zł + 20.000 zł),
• 110.000 zł – podstawa do obliczenia podatku dochodowego (220.000 zł/2),
• 26.400 zł – należny podatek małżonków za cały 2022 rok (110.000 zł x 12%) = 13.200 zł x 2 = 26.400 zł,
• 19.200 zł – podatek należny do zapłaty za 2022 rok po odjęciu 2 kwot wolnych od podatku (26.400 zł – 7.200 zł).

Porównajmy w ten sposób obliczony podatek z wysokością podatku do zapłaty, gdyby pani Aldona rozliczyła się sama tylko z działalności gospodarczej:

• 200.000 zł – dochód do opodatkowania,
• 10.800 zł – podatek do zapłaty według stawki 12% (120.000 zł x 12%) = 14.400 zł – 3.600 zł (kwota wolna od podatku) = 10.800 zł,
• 80.000 zł – dochód opodatkowany stawką 32% (200.000 zł – 120.000 zł),
• 25.600 zł – podatek według stawki 32% (80.000 zł x 32%),
• 36.400 zł – łączny podatek do zapłaty (10.800 zł + 25.600 zł).

Dla porównania zobaczmy ile wyniósłby podatek liniowy przy dochodzie 200.000 zł:

• mamy możliwość odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej w kwocie 8.700 zł i zakładamy, że takie składki zostały opłacone. Składka należna składek zdrowotnych od kwoty 200.000 zł wyniesie 9.800 zł (200.000 zł x 4,9%), można odliczyć maksymalnie 8.700 zł,
• 191.300 zł – podstawa opodatkowania (200.000 – 8.700 zł),
• 191.300 zł x 19% = 36.347 zł

Na tym przykładzie widać, że przy dochodzie 200.000 zł w działalności gospodarczej podatek należny według skali podatkowej jest wyższy o 53 zł od podatku liniowego (36.400 zł – 36.347 zł).

Przekroczenie pierwszego progu podatkowego w rozliczeniu rocznym skorzystanie z ulg podatkowych

Nie zawsze możemy lub chcemy rozliczać się wspólnie z małżonkiem, w takim przypadku warto odliczyć jakąś ulgę podatkową. Zobaczmy na przykładzie, jak to by wyglądało.

Przykład 2

Pan Michał w prowadzonej działalności gospodarczej wybrał na 2022 rok skalę podatkową. Wyliczymy podatek pana Michała za 2022 rok w przypadku, kiedy będzie on chciał skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej. Po zakończonym roku podatkowym przychody i koszty w działalności gospodarczej będą kształtowały się następująco:

• 250.000 zł – przychody podatkowe,
• 60.000 zł – koszty uzyskania przychodów,
• 190.000 zł – dochód w działalności gospodarczej.

W ramach ulgi termomodernizacyjnej można odliczyć wydatki do maksymalnej wysokości 53.000 zł. Dla ułatwienia wyliczeń przyjmijmy, że pan Michał wydatkował w 2022 roku kwotę 50.000 zł, w takim przypadku jego rozliczenie będzie wyglądało następująco:

• 140.000 zł – dochód do opodatkowania w działalności gospodarczej (190.000 zł – 50.000 zł),
• 10.800 zł – podatek według stawki 12% (120.000 zł x 12%) – 3.600 zł = 10.800 zł,
• 6.400 zł – podatek według stawki 32% (140.000 zł – 120.000 zł) = 20.000 zł x 32%,
• 17.200 zł – łączny podatek do zapłaty za 2022 rok (10.800 zł + 6.400 zł).

Gdyby pan Michał nie skorzystał z ulgi jego podatek byłby o wiele wyższy i wyniósłby odpowiednio:

• 190.000 zł – dochód do opodatkowania w działalności gospodarczej,
• 10.800 zł – podatek według stawki 12% (120.000 zł x 12%) – 3.600 zł = 10.800 zł,
• 22.400 zł – podatek według stawki 32% (190.000 zł – 120.000 zł) = 70.000 zł x 32%,
• 33.200 zł – łączny podatek do zapłaty za 2022 rok (10.800 zł + 22.400 zł).

Dla porównania policzmy wysokość podatku liniowego przy dochodzie z działalności gospodarczej 190.000 zł:

• składka zdrowotna od kwoty 190.000 zł wyniesie 9.310 zł (190.000 zł x 4,9%), zgodnie ze zmianą ustawy o Polskim Ładzie możemy pomniejszyć podstawę opodatkowania o kwotę 8.700 zł zapłaconej składki zdrowotnej,
• 181.300 zł – podstawa opodatkowania (190.000 – 8.700 zł),
• 181.300 zł x 19% = 34.447 zł

Różnica w podatku należnym wynosi 1.247 zł, o tyle więcej mamy podatku należnego w zeznaniu rocznym przy wyborze podatku liniowego.

Przykład 3

Przedsiębiorca, który wybrał podatek według skali postanowił skorzystać z nowej ulgi na sport i poniósł w 2022 roku wydatki na sfinansowanie klubu sportowego w kwocie 20.000 zł. W takim przypadku cała kwota wydatku 100% znajdzie się w kosztach uzyskania przychodów w trakcie roku podatkowego, dodatkowo w składanym zeznaniu rocznym będzie można jeszcze 50% tej kwoty odjąć od podstawy opodatkowania, czyli łącznie można odliczyć od dochodu 150% wydatku.

Jeżeli przedsiębiorca nie odliczałby ulgi na sport, to wówczas jego podatek za 2022 rok wyniósłby odpowiednio:

• 150.000 zł – dochód za 2022 rok bez ulgi sportowej,
• 10.800 zł – według stawki 12% (120.000 zł x 12%) = 14.400 zł –
• 3.600 zł = 10.800 zł,
• 9.600 zł – podatek według stawki 32% (30.000 zł x 32%),
• 20.400 zł – łączny podatek za 2022 rok (10.800 zł + 9.600 zł).

Dla porównania zobaczy jeszcze ile będzie wynosił podatek liniowy przy dochodzie 120.000 zł, ponieważ z ulgi na sport może również skorzystać przedsiębiorca przy tej metodzie:

• składka zdrowotna od kwoty dochodu 120.000 zł wyniesie 5.880 zł (120.000 zł x 4,9%), górny limit odliczenia składki zdrowotnej wynosi 8.700 zł, ale należna składka jest mniejsza więc przedsiębiorca będzie mógł pomniejszyć dochód tylko o 5.880 zł,
• 114.120 zł – podstawa opodatkowania (120.000 zł – 5.880 zł),
• 114.120 zł x 19% = 21.683 zł

Jak widać różnica wynosi aż 10.883 zł, pomiędzy rozliczeniem według skali podatkowej a podatkiem liniowym, przy tych samych założeniach, a więc z rozliczeniem ulgi na sport.

Przykład 4

Pani Alicja prowadzi działalność gospodarczą i wybrała opodatkowanie według skali podatkowej, za 2022 rok osiągnęła następujące przychody i koszty:

• 400.000 zł – przychody podatkowe,
• 160.000 zł – koszty uzyskania przychodów,
• 240.000 zł – dochód w działalności gospodarczej.

W podanych kwotach zostały uwzględnione również składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w 2022 roku, a także różnice remanentowe.

Pani Alicja spełnia warunki, żeby dokonać wspólnego rozliczenia z dzieckiem. Zobaczmy, jak będzie wyglądało wyliczenie podatku za cały 2022 rok:

• 240.000 zł – dochód za 2022 rok,
• 120.000 zł – podstawa do obliczenia podatku dochodowego (240.000 zł/2),
• 28.800 zł – należny podatek osoby samotnie wychowującej dziecko za cały 2022 rok (120.000 zł x 12%) = 14.400 zł x 2 = 28.800 zł,
• 21.600 zł – podatek należny do zapłaty za 2022 rok po odjęciu 2 kwot wolnych od podatku (28.800 zł – 7.200 zł).

Zobaczmy ile pani Alicja zapłaciłaby podatku, gdyby rozliczyła się sama tylko z działalności gospodarczej:

• 240.000 zł – dochód do opodatkowania,
• 10.800 zł – podatek do zapłaty według stawki 12% (120.000 zł x 12%) = 14.400 zł – 3.600 zł (kwota wolna od podatku) = 10.800 zł,
• 120.000 zł – dochód opodatkowany stawką 32% (240.000 zł – 120.000 zł),
• 38.400 zł – podatek według stawki 32% (120.000 zł x 32%),
• 49.200 zł – łączny podatek do zapłaty (10.800 zł + 38.400 zł).

Dla porównania zobaczmy ile wyniósłby podatek liniowy przy dochodzie 240.000 zł:

• składka zdrowotna od kwoty dochodu 240.000 zł wyniesie 11.760 zł (240.000 zł x 4,9%). Podstawa opodatkowania może zostać jednak pomniejszona maksymalnie o kwotę 8.700 zł,
• 231.300 zł – podstawa opodatkowania (240.000 zł – 8.700 zł),
• 231.300 zł x 19% = 43.947 zł

Na tym przykładzie widać, że przy dochodzie 240.000 zł w działalności gospodarczej podatek należny według skali podatkowej jest wyższy o 5.253 zł od podatku liniowego (49.200 – 43.947 zł). Natomiast biorąc pod uwagę wspólne rozliczenie z dzieckiem zapłacimy 22.347 zł więcej podatku liniowego (43.947 zł – 21.600 zł). Dla przypomnienia na podatku liniowym nie możemy się rozliczyć wspólnie z dzieckiem.

Podsumowanie

Przekroczenie pierwszego progu podatkowego bardzo często nie oznacza, że przedsiębiorca będzie miał obowiązek zapłaty podatku według stawki 32%. Przy skali podatkowej jest kilka wariantów złożenia zeznania rocznego PIT-36. Może to być wspólne rozliczenie ze współmałżonkiem czy dzieckiem, czy też skorzystanie z bogatej oferty ulg podatkowych. Przy czym w tym drugim przypadku trzeba pamiętać, że wydatek musi zostać poniesiony do końca roku podatkowego, żeby go uwzględnić w składanym zeznaniu rocznym. Wspólne rozliczenie natomiast jest możliwe o ile spełniamy założenia ustawowe.