Przekroczenie limitu VAT – wezwanie do wyjaśnień

W ustawie o podatku VAT podany został limit zwolnienia podmiotowego, który obecnie wynosi 200.000 zł. Po przekroczeniu tej kwoty przedsiębiorca ma obowiązek rejestracji, a tak naprawdę rejestracja powinna być przeprowadzona stosownie wcześniej przed dokonaniem czynności opodatkowanej. W dzisiejszej publikacji opiszemy temat zgłoszenia po terminie do VAT w przypadku przekroczenia limitu zwolnienia.

Limit zwolnienia podmiotowego w VAT

Mikro firmy, które rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej, bardzo chętnie korzystają ze zwolnienia podmiotowego w VAT, o ile jest to tylko możliwe. W przypadku dostawy niektórych towarów i usług nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia i od pierwszej sprzedaży należy rozliczać podatek VAT.

W tym miejscu warto przypomnieć, co powinien zrobić przedsiębiorca, który zbliża się do kwoty 200.000 zł przychodów ze sprzedaży.

Przekroczenie limitu zwolnienia podmiotowego

Ze zgłoszeniem rejestracyjnym do podatku VAT nie powinno się czekać do ostatniej chwili. Przedsiębiorca ma świadomość czy i kiedy przekroczy limit zwolnienia podmiotowego, tym bardziej że powinien prowadzić uproszczoną ewidencję VAT. Zgłoszenia do VAT powinno się dokonać przed dokonaniem dostawy towarów czy świadczenia usług, które będą już opodatkowane w VAT.

Przykład 1

Przychody pana Jakuba z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej zbliżają się do limitu zwolnienia podmiotowego. Z uproszczonej ewidencji VAT wynika, że obrót według stanu na 10 lipca wynosi 198.000 zł. Kolejne zamówienie jest na kwotę 2.100 zł, a to oznacza, że 200.000 zł zostanie przekroczone. Sprzedaż na kwotę 2.100 zł będzie już objęta fakturą z naliczonym podatkiem VAT. Jeśli dostawa zostanie zrealizowana 12 lipca, to rejestracja do VAT powinna być zgłoszona najpóźniej 11 lipca.

Przedsiębiorca powinien mieć świadomość, że brak rejestracji do VAT nie zwalnia go z obowiązku rozliczenia podatku.

Co jednak jeśli z jakiś powodów przedsiębiorca nie dotrzyma terminu rejestracji do VAT? Jak wówczas powinien postąpić, napiszemy w dalszej części naszej publikacji.

Przekroczony limit zwolnienia do VAT – zgłoszenie po terminie

Może się tak zdarzyć i nie są to odosobnione przypadki, że przedsiębiorca zorientuje się, że powinien się zarejestrować już po przekroczeniu limitu zwolnienia podmiotowego. Mówimy wówczas o wstecznej rejestracji do podatku VAT, z którą nie ma co zwlekać. Przedsiębiorca ma obowiązek złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R do właściwego urzędu skarbowego. Jako datę utraty prawa do zwolnienia z VAT przedsiębiorca powinien wskazać prawidłowy okres.

Przykład 2

Pan Piotr przeoczył moment rejestracji do podatku VAT, powinien to zrobić od 10 maja, a zorientował się dopiero 15 lipca. W momencie, w którym to zauważył od razu przygotował VAT-R, na którym podał datę 10 maja, a więc dzień, w którym utracił prawo do zwolnienia podmiotowego.

Takie przypadki dla organów podatkowych nie są odosobnione. Niekiedy przedsiębiorcy występują również z wnioskami o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. W jednej z nich nr 0114-KDIP1-3.4012.170.2023.1.MPA z dnia 29 maja 2023 r. zadano m.in. pytanie o prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego za okres przed rejestracją. W tej interpretacji powołano się na liczne interpretacje i wyroki sądowe, które potwierdzają, że po zarejestrowaniu do podatku istnieje możliwość wstecznego rozliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów sprzed rejestracji. W tej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy i przyznał, że prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. W ocenie Dyrektora KIS należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Ustawa o podatku VAT nie pozbawia przedsiębiorcy prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych. Przy czym, aby to uprawnienie zrealizować, przedsiębiorca musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia. Dopiero usunięcie negatywnej przesłanki, poprzez złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R spowoduje możliwość realizacji prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego.

Jak wynika, chociażby z tej interpretacji organy podatkowe dopuszczają możliwość rejestracji do podatku VAT po terminie. W takim przypadku przedsiębiorca musi pamiętać, że cała sprzedaż dokonana w okresie, w którym z mocy ustawy przedsiębiorca był czynnym podatnikiem VAT, musi się znaleźć na fakturach z naliczonym podatkiem. Muszą zostać złożone, o ile nie były, JPK_V7, w których wykazana będzie sprzedaż i podatek VAT należny i odliczenie podatku VAT naliczonego od zakupów, jeśli wystąpi.

Przekroczony limit zwolnienia VAT – podsumowanie

W dzisiejszej publikacji poruszyliśmy temat wstecznego zgłoszenia do VAT po przekroczeniu limitu zwolnienia podmiotowego. Sam fakt przekazania VAT-R do organu podatkowego jest czynnością formalną, której musi spełnić przedsiębiorca. Nie zmienia to zasad wynikających z ustawy o podatku VAT. Nawet jeśli zgłoszenie do VAT nastąpi z opóźnieniem, to i tak przedsiębiorca za cały okres musi zachowywać się jak czynny podatnik VAT, czyli wystawiać faktury VAT i wysyłać JPK_V7 do urzędu skarbowego. Jeśli tego nie zrobił w terminie, to musi to wszystko sprostować. Najlepiej w takich przypadkach wyjaśnić we właściwym urzędzie skarbowym, jakie podjąć po kolei kroki. Każdy przypadek będzie inny i może być analizowany w indywidualny sposób. Bez względu na okoliczności, jeśli przedsiębiorca zauważy swoje niedopatrzenie, powinien niezwłocznie dopełnić wszystkich formalności związanych z rejestracją i złożeniem spóźnionych JPK_V7.

Stan prawny na dzień: 18.07.2024 r.