Przedsiębiorca, dla którego jedynym tytułem do ubezpieczeń jest własna działalność gospodarcza obowiązkowo opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne oraz następujące składki ubezpieczenia społeczne:
- emerytalne,
- rentowe,
- wypadkowe.
Składka na ubezpieczenie chorobowe jest również składową ubezpieczeń społecznych, jednakże jako jedyna posiada charakter dobrowolny.
Osoba prowadząca własną firmę ma zatem możliwość dobrowolnego zgłoszenia się do ubezpieczenia chorobowego. Terminowe opłacanie tej składki uprawnia do wypłaty przez ZUS zasiłku z ubezpieczenie chorobowego.Jednak przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego nie oznacza, że przedsiębiorca od razu ma prawo do zasiłku za czas choroby. Prawo do otrzymania zasiłku nabywa się dopiero po 90 dniach nieprzerwanego podlegania ubezpieczeniu.
Opóźnienia w zapłacie składek ZUS albo opłacenie ich w zaniżonej wysokości powoduje ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, co w przyszłości może skutkować brakiem prawa do świadczeń chorobowych.
Aby uniknąć wyżej wymienionych konsekwencji należy złożyć wniosek o przywrócenie terminu płatności składek.
- 1. W jakich sytuacjach przedsiębiorca może składać wniosek o przywrócenie terminu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego
- 2. Podstawa prawna
- 3. Sposoby dostarczenia wniosku
3.1. Droga elektroniczna
a) Wymagane dokumenty
b) Procedura składania wniosku
3.2. Osobista wizyta w oddziale ZUS
a) Wymagane dokumenty
b) Procedura składania wniosku
3.3. Droga pocztowa
a) Wymagane dokumenty
b) Procedura składania wniosku - 4. Termin rozpatrzenie wniosku
Wniosek o przywrócenie terminu płatności dobrowolnych składek ZUS – omówione zagadnienia:
1. W jakich sytuacjach przedsiębiorca może składać wniosek o przywrócenie terminu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego
Przedsiębiorca, który dokonał zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, ale wystąpiła u niego jedna z dwóch sytuacji opisanych poniżej:
- opłacenie składek w pełnej wysokości, ale po ustawowym terminie,
- opłacenie składek w zaniżonej wysokości, ale w ustawowym terminie,
2. Podstawa prawna
Zasady przywrócenia terminu płatności składek regulują dwa akty prawne:
- Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300),
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, z późn. zm.).
3. Sposoby dostarczenia wniosku
Wniosek US-9 tj. Wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na ubezpieczenia emerytalne i rentowe/chorobowe można dostarczyć do ZUS-u na trzy sposoby.
Poniżej zostały szczegółowo opisane kanały komunikacji z ZUS-em.
3.1. Droga elektroniczna
Złożenie wniosku drogą elektroniczną jest możliwe, gdy przedsiębiorca ma założone konto na Platformie Usług Elektronicznych (PUE). Użytkownik, który nie posiada jeszcze konta na platformie PUE ZUS posiadając profil zaufany ma możliwość w dowolnym czasie założyć konto.
- Wymagane dokumenty
Przedsiębiorca, który wybrał dostarczenie dokumentacji drogą elektroniczną potrzebuje:
- profilu zaufanego,
- konto na PUE wraz z dostępem do loginu i hasła.
- Procedura składania wniosku
W pierwszym kroku Użytkownik loguje się do swojego konta PUE, następnie wypełnia wniosek US-9 i za pomocą certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP wysyła go do ZUS-u.
Wniosek o przywrócenie terminu płatności składek powinien zostać odpowiednio umotywowany, ważne aby osoba składająca dokument wytłumaczyła powód ubiegania się o zgodę na opłacenia składkek po terminie oraz wskazała okoliczności, które spowodowały nieterminową zapłatę.
3.2. Osobista wizyta w oddziale ZUS
Przedsiębiorca, który nie posiada profilu na Platformie Usług Elektronicznych bądź chciałby w tradycyjny sposób dostarczyć dokumenty może udać się do placówki ZUS i osobiście złożyć wniosek.
- Wymagane dokumenty
Przedsiębiorca, który wybrał dostarczenie dokumentacji osobiście w placówce ZUS-u potrzebuje dokumentu potwierdzającego swoją tożsamość (dowód osobisty, paszport lub inny dokument potwierdzający tożsamość obywatela Unii Europejskiej). Przedsiębiorca, który chciałby aby w jego imieniu zostały złożone bądź odebrane dokumenty przez osobę trzecią powinien przygotować odpowiednie upoważnienie.
- Procedura składania wniosku
Wypełniony formularz albo samodzielnie napisane pismo o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub chorobowe należy złożyć w placówce.
Wniosek o przywrócenie terminu płatności składek powinien zostać odpowiednio umotywowany, ważne aby osoba składająca dokument wytłumaczyła powód ubiegania się o zgodę na opłacenia składek po terminie oraz wskazała okoliczności, które spowodowały nieterminową zapłatę.
3.3. Droga pocztowa
Przedsiębiorca, który nie posiada profilu na Platformie Usług Elektronicznych bądź chciałby dostarczyć dokumenty inną drogą ma możliwość wysłania wniosku za pośrednictwem poczty.
- Wymagane dokumenty
Wymagane dokumenty w tej drodze dostarczenia to wyłącznie wypełniony i podpisany formularz albo samodzielnie napisane pismo o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub chorobowe wraz z podpisem składającego.
- Procedura składania wniosku
Wypełniony i podpisany wniosek należy poprawnie zaadresować do odpowiedniej placówki ZUS-u.
Wniosek o przywrócenie terminu płatności składek powinien zostać odpowiednio umotywowany, ważne aby osoba składająca dokument wytłumaczyła powód ubiegania się o zgodę na opłacenia składkek po terminie oraz wskazała okoliczności, które spowodowały nieterminową zapłatę.
4. Termin rozpatrzenia wniosku
Termin rozpatrzenia wniosku zależy od indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy. Instytucja ZUS-u rozpatruje wniosek w trybie:
- jak najszybszym – gdy sprawa nie wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego,
- do miesiąca – gdy sprawa wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego,
- do dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania – gdy sprawa jest szczególnie niestandardowa i skomplikowana.
Należy podkreślić, że samo złożenie wniosku US-9 nie gwarantuje otrzymania pozytywnej decyzji. W przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku przez ZUS, przedsiębiorca ma możliwość odwołania się w terminie jednego miesiąca liczonego od dnia otrzymania negatywnej decyzji. Nie jest wymagane osobiste złożenie odwołania w placówce, ZUS dopuszcza możliwość wysłania wniosku pocztą. W przypadku stwierdzenia braku zasadności odwołania, sprawa zostanie przekazana do sądu w terminie 30 dni od wniesienia przez ZUS odwołania.
Organ wydający decyzję może nie znaleźć podstaw do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na ubezpieczenia emerytalne i rentowe /chorobowe. Uzasadnienie wydania negatywnej decyzji może zostać uargumentowane m.in.
- faktem, iż wnioskodawca był świadom konsekwencji związanych z nieopłaceniem składki w terminie, w postaci ustania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,
- powołaniem się na sam fakt opłacenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne, w tym dobrowolnego ubezpieczenie chorobowego, po upływie terminu płatności.
ZUS może wziąć pod uwagę, czy przedsiębiorca składał już wcześniej wniosek o przywrócenie terminu płatności składek. Każda kolejna próba może wpłynąć negatywnie na ostateczną decyzję.