Zespół IFIRMA 
Co wykazujemy w remanencie
- towary handlowe to wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nie przerobionym; towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej,
- materiały podstawowe to materiały, które w procesie produkcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu; do materiałów podstawowych zalicza się również materiały stanowiące część składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone (np. opakowania – puszki, butelki) oraz opakowania wysyłkowe wielokrotnego użytku (np. transportery, palety), jeżeli opakowania te nie są środkami trwałymi,
- materiały pomocnicze to materiały nie będące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości,
- wyroby gotowe to wyroby własnej produkcji, których proces przerobu został całkowicie zakończony, wykonane usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, geodezyjno-kartograficzne, zakończone roboty, w tym także budowlane, produkcja nie zakończona to produkcja w toku oraz półwyroby (półfabrykaty), to jest niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji, a także wykonywane roboty, usługi przed ich ukończeniem,
- braki to nie odpowiadające wymaganiom technicznym wyroby własnej produkcji, całkowicie wykończone bądź też doprowadzone do określonej fazy produkcji; brakami są również towary handlowe, które na skutek uszkodzenia lub zniszczenia w czasie transportu bądź magazynowania utraciły częściowo swą pierwotną wartość,
- odpady to materiały, które na skutek procesów technologicznych lub na skutek zniszczenia albo uszkodzenia utraciły całkowicie swą pierwotną wartość użytkową.
Remanent powinien zawierać również wartość odpowiadającą wartości nieopłaconych towarów, materiałów zmniejszające koszty uzyskania przychodu lub zwiększające przychód przypadających na towary handlowe, materiały ujęte w remanencie na koniec roku. Zmniejszenie remanentu o nieopłacone towary, materiały ujęte w remanencie na koniec roku konieczne jest ze względu na zmianę przepisów dotyczących nieuregulowanych płatności. Od 1.01. 2013 r. należy obowiązkowo w remanencie na koniec roku wykazać pozycje KPIR pod którymi zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodu lub zwiększono przychód w wyniku wyksięgowania nieopłaconych wydatków z KPIR.
Jakie dane powinny znaleźć się w remanencie
Spis z natury powinien zawierać co najmniej następujące dane:- imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),
- datę sporządzenia spisu,
- numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury,
- szczegółowe określenie towaru i innych składników,
- jednostkę miary,
- ilość stwierdzoną w czasie spisu,
- cenę w złotych i groszach za jednostkę miary,
- wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,
- łączną wartość spisu z natury,
- wartość pomniejszenia, o którym mowa w § 29, ze wskazaniem pozycji spisu z natury i pozycji w księdze, z którymi związane jest pomniejszenie
- klauzulę „Spis zakończono na pozycji…”,
- podpisy osób sporządzających spis,
- podpis właściciela zakładu (wspólników)
Remanenty szczególne
Niektóre rodzaje działalności są traktowane szczególnie, w przypadku:- księgarń i antykwariatów księgarskich – spisem z natury można obejmować jedną pozycją wydawnictwa o tej samej cenie, bez względu na nazwę i nazwisko autora, z podziałem na książki, broszury, albumy i inne,
- działalności kantorowej – spisem z natury należy objąć nie sprzedane wartości dewizowe,
- działalności polegającej na udzielaniu pożyczek pod zastaw – spisem z natury należy objąć rzeczy zastawione pod udzielone pożyczki,
- działów specjalnych produkcji rolnej – spisem z natury należy objąć nie zużyte w toku produkcji materiały i surowce oraz ilość zwierząt według gatunków z podziałem na grupy.
Jak wycenić remanent?
Po sporządzeniu remanentu należy go wycenić. Towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze wycenia się według cen zakupu albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu (np. ze względu na uszkodzenie towaru). Półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe i braki własnej produkcji wycenia się na podstawie kosztów ich wytworzenia odpady użytkowe, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania. Niesprzedane wartości dewizowe wycenia się na podstawie cen zakupu z dnia sporządzenia spisu (cena ta nie może być wyższa niż średni kurs ogłaszany przez NBP w dniu 30 grudnia). Wartość rzeczy zastawionych wycenia się według ich wartości rynkowej. Produkcję niezakończoną (w działalności usługowej i budowlanej) wycenia się według kosztów wytworzenia, jednak wartość ta nie może być niższa od kosztów materiałów bezpośrednio zużytych do produkcji. Produkcję zwierzęcą wycenia się według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, uwzględniając gatunek, grupę i wagę zwierząt. Cena zakupu to cena, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku – wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika. Koszt wytworzenia to wszelkie koszty związane bezpośrednio i pośrednio z przerobem materiałów, wyłączeniem kosztów sprzedaży wyrobów gotowych i usług.Korekta kosztów uzyskania przychodu, zwiększenie przychodów w przypadku nieopłaconych wydatków ujętych w remanencie.
Od roku 2013 należy pomniejszyć wartości spisu z natury o kwotę o którą zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodu lub zwiększono przychody z tytułu nieopłaconych dokumentów zakupu dotyczących towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, które zostały zaliczone przez podatnika do kosztów uzyskania przychodu objętych tym spisem. Zmniejszenia dokonujemy tylko o tą część kwoty, która miała wypływ na zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenia przychodów, przypadającą na towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady, objęte tym spisem.
Jeśli do wyceny towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, objętych spisem z natury, zastosowano zamiast ceny zakupu lub nabycia albo kosztu wytworzenia inne zasady wyceny, przewidziane w ust. 1-4 i 7 Rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, kwota pomniejszenia nie może być wyższa niż wartość tej wyceny.
Wyceny związanej z pomniejszeniem spisu z natury nie dokonujemy jeżeli przed rozpoczęciem spisu z natury przedsiębiorca dokonał zwiększenia w kosztach uzyskania przychodu zgodnie z art 24d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jeżeli przed dokonaniem spisu z natury podatnik dokonał zapłaty za towary handlowe, które uległy korekcie w KPIR a w księdze został ujęty zapis na plus z tytułu opłacenia towarów handlowych to w remanencie nie dokonujemy pomniejszenia spisu z natury z tyt. nieopłaconych towarów handlowych.
Czynny płatnik VAT wycenia zakupione na fakturę VAT materiały i towary, od których przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT, według cen netto. W pozostałych przypadkach podatnik wycenia pozycje spisu z natury według wartości brutto.
Spis z natury na koniec roku a przeterminowane płatności w PIT z tytułu niezapłaconych faktur.
W remanencie na koniec roku ujmujemy oraz wyceniamy wszystkie towary, jakie widnieją na stanie firmy na dzień sporządzenia spisu z natury tj. 31 grudzień 2013 r. również towary handlowe oraz materiały, które nie zostały opłacone na dzień sporządzenia spisu z natury oraz które na dzień sporządzenia spisu z natury przestały być kosztem uzyskania przychodu.
Informacje związane ze sporządzeniem spisu z natury zawiera:
§ 29 pkt. 4a – rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Małgorzata Jagusiak
Adam Sawicki
