Renta socjalna w 2025 – ile wynosi i kto może się o nią ubiegać

Niektóre osoby ze względu na stan zdrowia mogą ubiegać się o przyznanie renty socjalnej. Decyzja o przyznaniu takiej renty nie zapada z automatu, istnieją przepisy, które regulują zasady przyznawania renty. W dzisiejszej publikacji napiszemy, ile wynosi i kto może się ubiegać o rentę socjalną w 2025 roku.

Co to jest renta socjalna i komu przysługuje?

Renta socjalna jest to świadczenie, które przysługuje osobom posiadającym orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy. Za taką osobę uważa się osobę, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Oznacza to, że osoba, która nie może pracować ze względu na stan zdrowia, może ubiegać się w ZUS o rentę socjalną.

Zasady i tryb przyznawania i wypłacania renty socjalnej zostały określone w ustawie o rencie socjalnej. Zobaczmy w takim razie, komu przysługuje renta socjalna w 2025 roku?

Prawo do renty socjalnej przysługuje osobie, która: ukończyła 18 lat, jest kobietą, która wyszła za mąż po ukończeniu 16 lat

Prawo do renty socjalnej przysługuje także osobie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: przed ukończeniem 18 roku życia, w trakcie nauki: w szkole lub szkole wyższej przed ukończeniem 25 lat, w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Całkowita niezdolność do pracy jest orzekana przez lekarza lub komisję lekarską ZUS

Renta socjalna nie przysługuje osobie uprawnionej do: emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej, do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, do pobierania świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych

Renta socjalna nie przysługuje: osobie będącej właścicielem lub posiadaczem samoistnym, lub zależnym nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych, za okres tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, nie stosuje się do osób odbywających karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego

Ja starać się o rentę socjalną?

Postępowanie w sprawie przyznania renty socjalnej wszczyna się na podstawie wniosku:

1. Osoby ubiegającej się o rentę socjalną lub jej przedstawiciela ustawowego.
2. Innej osoby.
3. Kierownika ośrodka pomocy społecznej.

W Rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki społecznej w sprawie przyznania renty socjalnej określono:

1. Wzór wniosku o przyznanie renty socjalnej.
2. Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku.
3. Szczegółowy tryb postępowania w sprawach o przyznanie renty socjalnej.
4. Tryb powiadamiania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz organów emerytalno-rentowych o tymczasowym aresztowaniu i odbywaniu kary pozbawienia wolności.
5. Wykaz dokumentów potwierdzających prawo do 50 % kwoty renty socjalnej.

Załącznikiem do Rozporządzenia jest instrukcja wypełniania wniosku. Do wniosku o przyznanie renty socjalnej załącza się szereg dokumentów, o których jest mowa w Rozporządzeniu, będą to m.in.:

• zaświadczenie potwierdzające okres nauki w szkole lub uczelni,
• zaświadczenie o stanie zdrowia OL-1 wypełnione przez lekarza, które jest ważne 1 miesiąc,
• inna dokumentacja potwierdzająca stan zdrowia, można to złożyć na załączniku OL-9A,
• osoba pozostająca w zatrudnieniu przedkłada:
  • zaświadczenie o zawartej umowie i kwotę osiągniętego przychodu,
  • wywiad zawodowy na druku OL-10.
• oświadczenie, czy osoba ubiegająca się o rentę jest właścicielem/współwłaścicielem nieruchomości rolnej o powierzchni powyżej 5 hektarów.

Wniosek o przyznanie renty socjalnej wraz z pozostałymi dokumentami składa się do właściwej jednostki organizacyjnej ZUS ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się o rentę socjalną

Wniosek składa: Osoba pełnoletnia – jak najszybciej. Osoba niepełnoletnia – w miesiącu osiągnięcia pełnoletności

ZUS wyda decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania renty socjalnej

Prawo do renty socjalnej ZUS przyznawane na: Stałe – w sytuacji, gdy niezdolność do pracy jest trwała. Czas określony – gdy niezdolność do pracy jest okresowa

Wniosek o rentę socjalną można złożyć: Pisemnie lub ustnie do protokołu w dowolnej jednostce ZUS, najlepiej w oddziale zgodnym z miejscem zamieszkania. Za pośrednictwem operatora pocztowego

Renta socjalna ile wynosi?

W ustawie jest zapisane, że renta socjalna wynosi 100% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ustalonej i podwyższonej zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Renta socjalna jest co roku waloryzowana z dniem 1 marca

Wysokość renty socjalnej do 28 lutego 2025 roku wynosi 1 780,96 zł i zgodnie z zapowiedziami ma wzrosnąć do kwoty 1 901,71 zł od 1 marca 2025 roku

Jeśli osoba uprawniona do renty socjalnej osiąga przychody, to musi pamiętać, że jeśli: przychód jest niższy niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy – to renta socjalna jest wypłacana w pełnej wysokości, przychód mieści się w przedziale 70%-130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, to renta socjalna będzie zmniejszona o kwotę przekroczenia, ale nie wyższą niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązującą dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, przychód będzie wyższy niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, to renta socjalna zostanie zawieszona

Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (GUS)

Ważne! Osoba pobierająca rentę socjalną ma obowiązek powiadomić ZUS o podjęciu pracy zarobkowej i osiąganych z tego tytułu przychodach na formularzu EROP – „Oświadczenie o osiąganiu przychodu”

Najpóźniej do końca lutego po zakończeniu roku kalendarzowego należy dostarczyć do ZUS: zaświadczenie o wysokości osiągniętego przychodu za ubiegły rok od pracodawcy, zleceniodawcy lub innego płatnika składek, oświadczenie o podstawie wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej

Przychody brane pod uwagę przy zmniejszaniu wysokości renty socjalnej: z pracy na podstawie: stosunku pracy, umowy zlecenia lub współpracy przy tej umowie, na podstawie umowy agencyjnej lub współpracy przy tej umowie, przychód z tytułu służby, np. w policji czy wojsku, z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz współpracy przy jej prowadzeniu, wypłacone zasiłki: chorobowe, macierzyńskie, opiekuńcze, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, świadczenie rehabilitacyjne i wyrównawcze, zasiłek wyrównawczy i dodatek wyrównawczy, przychody z pracy zarobkowej osiągnięte za granicą

Uwaga! Przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, nie mają wpływu na zmniejszenie lub zawieszenie renty socjalnej

W przypadku zbiegu tytułów do renty rodzinnej i renty socjalnej łączna suma obu świadczeń nie może przekraczać 300% najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, której wysokość do końca lutego 2025 r. wynosi 1 780,96 zł a 300% to kwota 5 342,88 zł (1 780,96 zł x 300%)

Dodatek dopełniający do renty socjalnej 2025 – dla kogo?

Począwszy od 1 stycznia 2025 roku osobie uprawnionej do renty socjalnej, będącej całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, przysługuje dodatek dopełniający w wysokości 2 520,00 zł. Kwota dodatku dopełniającego podlega corocznie waloryzacji od dnia 1 marca.

Dodatek dopełniający jest wypłacany razem z rentą socjalną

Dodatek dopełniający jest waloryzowany o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych. Podwyższenie kwoty dodatku dopełniającego w związku z waloryzacją następuje z urzędu i nie wymaga wydania decyzji

Żeby uzyskać dodatek dopełniający, należy złożyć wniosek EDD-SOC, który musi zawierać: Dane osoby ubiegającej się o dodatek dopełniający: a) imię i nazwisko, b) datę urodzenia, c) numer PESEL, jeżeli nie nadano tego numeru, serię i numer dowodu osobistego lub numer paszportu, d) adres miejsca zamieszkania, e) adres miejsca pobytu lub ostatniego miejsca zamieszkania – w przypadku osoby nieposiadającej adresu miejsca zamieszkania, f) adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres miejsca zamieszkania. Do wniosku należy dołączyć: zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza leczącego nie wcześniej niż miesiąc przed dniem złożenia wniosku, posiadaną dokumentację medyczną z przebiegu leczenia

Ważne! Osoby, które na dzień 1 stycznia 2025 roku miały przyznane prawo do renty socjalnej i spełniają warunek, że są całkowicie niezdolne do pracy i do samodzielnej egzystencji, dodatek dopełniający otrzymają z automatu. Osoby z prawem do renty socjalnej nieposiadające orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji muszą złożyć wniosek

Dodatek dopełniający jest przyznawany na podstawie decyzji wydanej przez ZUS

Dodatek dopełniający będzie obniżany na takiej samem zasadzie, jak renta socjalna

W 2025 roku dodatek dopełniający będzie wypłacony w maju z wyrównaniem od miesiąca stycznia 2025 r.

Wniosek o dodatek dopełniający można złożyć: Pisemnie lub ustnie do protokołu w dowolnej jednostce ZUS, najlepiej w oddziale zgodnym z miejscem zamieszkania. Za pośrednictwem operatora pocztowego. Przez PUE eZUS w postaci dokumentu elektronicznego, z wykorzystaniem formularza POG (pismo ogólne do ZUS).

Ścieżka złożenia wniosku przez PUE eZUS:

Po zalogowaniu na konto PUE eZUS przechodzimy do zakładki “Płatnik” i wybieramy z bocznego menu “Dokumenty robocze”:

^{Zrzut z portalu eZUS}

Wybieramy utwórz nowy:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Z listy dostępnych dokumentów wybieramy “Pismo ogólne POG”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Następnie tworzymy dokument:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Po uruchomieniu pojawia się komunikat, klikamy ok:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Dane osobowe zostaną uzupełnione automatycznie z systemu. Po rozwinięciu zakładki “Rodzaj pisma” wybieramy “Wniosek”:

^{Zrzut z portalu eZUS}

W “Tytule pisma” można wpisać “Wniosek o dodatek dopełniający”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

W części “Opis sprawy” osoba składająca wniosek powinna podać dokładny opis swojej sprawy:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Po wypełnieniu należy sprawdzić poprawność dokumentu:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Jeśli dokument został wypełniony poprawnie na ekranie pojawi się komunikat:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

W ten sposób przygotowany dokument należy zapisać i zamknąć:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

   

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Należy jeszcze dodać załącznik w postaci wniosku EDD-SOC o dodatek dopełniający:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Pozostaje jeszcze autoryzacja pisma POG, do wyboru są cztery opcje:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Świadczenie wspierające do renty socjalnej 2025

Kolejna kategoria wsparcia skierowana dla osób niepełnosprawnych została uregulowana w ustawie o świadczeniu wspierającym. Celem świadczenia wspierającego jest udzielenie wsparcia osobom niepełnosprawnym, które pozwoli na częściowe pokrycie wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób.

O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby niepełnosprawne, które ukończyły 18 lat i posiadają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, o której mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia

Świadczenie wspierające jest wdrażane etapami. W poszczególnych latach o wsparcie mogą ubiegać się osoby, które posiadają określoną liczbę punktów: od 2024 roku – osoby, które mają od od 87 do 100 pkt, od 2025 roku – osoby, które mają od 78 do 86 pkt, od 2026 roku – osoby, które mają od 70 do 77 pkt

Osoba ubiegająca się o decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) musi posiadać status osoby niepełnosprawnej potwierdzony w formie jednego z czterech orzeczeń: O niepełnosprawności i jej stopniu – wydanego przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności lub O niezdolności do pracy lub o niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydanego przez lekarzy orzekających w ZUS lub O inwalidztwie – wydanego przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia lub Wydanego przez inny organ (np. KRUS)

Uwaga! Osoby niepełnosprawne, których opiekunowie pobierali z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna mogą otrzymywać świadczenie wspierające już od 2024 roku, jeśli uzyskały co najmniej 70% pkt

W celu uzyskania świadczenia wspierającego należy: Złożyć wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON). Posiadać status osoby niepełnosprawnej potwierdzony w formie orzeczenia. Po otrzymaniu decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia należy złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy do ZUS o przyznanie świadczenia wspierającego

Wysokość świadczenia wspierającego zależy od ilości punktów w skali potrzeby wsparcia: 95–100 pkt – 220 proc. renty socjalnej – 3 918,00 90–94 pkt – 180 proc. renty socjalnej – 3 206,00 zł, 85–89 pkt – 120 proc. renty socjalnej – 2 137,00 zł, 80–84 pkt – 80 proc. renty socjalnej – 1 425,00 zł, 75–79 pkt – 60 proc. renty socjalnej – 1 069,00 zł, 70-74 pkt – 40 proc. renty socjalnej – 712,00 zł. Kwoty wyliczono w oparciu o wysokość renty socjalnej obowiązującą do 28 lutego 2025 roku – 1 780,96 zł

Wniosek SWN o świadczenie wspierające składa się wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem jednego z trzech kanałów: Platformę PUE ZUS. Portal informacyjno-usługowy Emp@tia. Bankowość elektroniczną.

Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające online zostało opisane na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Ścieszka rejestracji wniosku na PUE ZUS:

Jak przygotować i wysłać wniosek o wypłatę świadczenia wspierającego przez PUE ZUS mowa jest w instrukcji przygotowanej przez ZUS. Taki wniosek można utworzyć na trzy sposoby za pomocą kreatora wniosków:

Sposób I:

W oknie głównym po rozwinięciu menu „Świadczenia wspierające” wybieramy pozycję „Wniosek o świadczenie wspierające”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Sposób II:

W oknie „Dokumenty robocze” należy nacisnąć przycisk „Utwórz nowy”. Pojawi się lista dostępnych typów dokumentów, z której wybieramy wniosek SWN, który jest w grupie “Świadczenia wspierające” lub wyszukujemy wniosek za pomocą filtra.

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Wybieramy wniosek i wciskamy “Utwórz dokument”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Sposób III:

Z “Katalogu usług” wpisując w filtr typ wniosku SWN i naciskamy przycisk “Przejdź do usługi”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Po wybraniu jednego z trzech sposobów uruchomi się kreator wniosku o świadczenie wspierające dla osoby z niepełnosprawnością. Kreator umożliwia złożenie wniosku SWN z zakładek: „Ogólny”, „Ubezpieczony” lub „Świadczeniobiorca”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Przed rozpoczęciem wypełniania wniosku powinno się przygotować skany lub zdjęcia wszystkich dokumentów, które chcemy dołączyć. Dodaje się je w ostatnim kroku kreatora. Z instrukcji składania wniosku dowiadujemy się, że dopuszczalne formaty plików to: PDF, JPG i PNG. Rozmiar każdego z nich nie może przekroczyć 5 MB, a wszystkie załączone pliki również nie powinny mieć łącznej objętości większej niż 10 MB.

Wniosek o świadczenie wspierające może złożyć:

1. Pełnomocnik osoby z niepełnosprawnością.
2. Przedstawiciel ustawowy osoby dorosłej, np. opiekun prawny.
3. Osoba z niepełnosprawnością we własnym imieniu.

Składając wniosek we własnym imieniu należy wykonać następujące czynności:

Krok 1

Uzupełniamy dane osobowe i adres zamieszkania osoby z niepełnosprawnością i zaznaczamy przycisk dalej:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Krok 2

Zaznaczamy informacje niezbędne do zweryfikowania prawa do świadczenia wspierającego i klikamy dalej:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Krok 3

Podajemy numer rachunku bankowego, na który ma być przekazana kwota świadczenia wspierającego:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Krok 4

Akceptacja części “Pouczenia i oświadczenia” jest niezbędna do otrzymania świadczenia:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Krok 5

Ekran z podsumowaniem przygotowanego wniosku. Jeśli wszystko jest gotowe naciskamy przycisk “Podpisz i wyślij”:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Autoryzacja wniosku jest możliwa na cztery sposoby:

 

^{Zrzut z portalu eZUS}

 

Po wysłaniu oczekujemy na informacje z ZUS o sposobie załatwienia wniosku.

Renta socjalna a renta z tytułu niezdolności do pracy

Znamy już warunki przyznawania renty socjalnej, sprawdzimy jeszcze kto i na jakich zasadach może ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom niezdolnym do pracy
Za osobę niezdolną do pracy uważa się osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu
Za osobę całkowicie niezdolną do pracy uważa się osobę, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy
Rentę z tytułu niezdolności do pracy uzyska osoba, która przy odpowiednim wieku posiada następujący staż ubezpieczeniowy (składkowy i nieskładkowy):
Wiek	Staż ubezpieczenia
20 lat	1 rok
20-22 lata	2 lata
22-25 lat	3 lata
25-30 lat	4 lata
Po ukończeniu 30 lat	5 lat
Niezdolność do pracy powstała w okresie składkowym lub nieskładkowym, lub w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, chyba że: osoba jest całkowicie niezdolna do pracy oraz posiada odpowiedni staż ubezpieczeniowy: 20 lat – kobiety, 25 lat – mężczyźni
Warunki opisane powyżej nie są wymagane jeśli niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy
Renta z tytułu niezdolności do pracy może być: Stała – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała. Okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa i wskazana w decyzji o przyznaniu renty

Podstawowe różnice pomiędzy rentą z tytułu niezdolności do pracy a rentą socjalną:

Renta z tytułu niezdolności do pracy	Renta socjalna
Osoba niezdolna do pracy	Osoba całkowicie niezdolna do pracy
Przysługuje osobom posiadającym staż pracy	Może być przyznana osobom uczącym się, bez odpowiedniego stażu pracy
Wymagany jest staż ubezpieczeniowy	Nie ma wymogu posiadania stażu ubezpieczeniowego

Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji omówiony został temat renty socjalne, zasad ubiegania się o nią i jej wysokość.

Renta socjalna jest przyznawana osobom całkowicie niezdolnym do pracy, nawet jeśli niesprawność organizmu powstała przed uzyskaniem pełnoletności. Niezdolność do pracy musi zostać orzeczona przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską ZUS.

Wniosek o przyznanie renty socjalnej jest składany do ZUS, który wydaje decyzję o załatwieniu sprawy, może być ona pozytywna lub negatywna. Osobie ubiegającej się o rentę przysługuje prawo wniesienia odwołania od decyzji.

W Rozporządzeniu w sprawie ubiegania się o rentę socjalną opisany został szczegółowo tryb postępowania w sprawie przyznania tej renty. Oprócz wniosku o przyznanie wymagane są dokumenty potwierdzające stan zdrowia osoby ubiegającej się o rentę.

W roku 2024 został wprowadzony dodatek wspierający dla osób pobierających rentę socjalną, a od 2025 roku można ubiegać się także o dodatek dopełniający do renty socjalnej.

Jeśli osoba uprawniona do renty socjalnej uzyskuje przychody, to musi pamiętać, że istnieją progi definiujące kwoty przychodów, które mogą spowodować ograniczenie lub zaprzestanie wypłacania renty socjalnej.

Renta socjalna i dodatek dopełniający podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca.

Stan prawny na dzień: 15.01.2025 r.