W okresie od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2012 roku zmianie uległy zasady odliczania podatku VAT przy nabyciu niektórych pojazdów samochodowych (w tym samochodów osobowych) oraz paliwa wykorzystywanego do ich napędu.
Ograniczenia odnośnie prawa do odliczenia podatku VAT
Wprowadzono limit ten wynosi 60%:
- kwoty podatku określonej w fakturze lub
- podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
- kwoty podatku należnego od dostawy towarów dla której podatnikiem jest ich nabywca.
Powyższa kwota odliczonego podatku nie może jednak przekroczyć 6 000 złotych.
Które pojazdy objęto ograniczeniami?
Wprowadzone ograniczenia dotyczą:
- samochodów osobowych
- oraz niektórych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (w tym tzw. samochodów z „kratką”);
- samochodów i innych pojazdów samochodowych, które są użytkowane na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu czy też innej umowy o podobnym charakterze (dopuszcza się wyjątek dla umów zawartych przed 1 stycznia 2011 roku, na warunkach określonych w art. 6 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.);
- samochodów i pojazdów pochodzących z importu, z wyjątkiem przypadków, gdy owe samochody i pojazdy są przedmiotem działalności podatnika jest wyżej wspomniana ich odsprzedaż bądź oddanie w odpłatne używanie;
- nabytych bądź importowanych części składowych, które zostały zużyte do wytworzenia przez podatnika i pojazdy zostały zaliczone przez podatnika do środków trwałych – zgodnie z przepisami o podatku dochodowym.
Których pojazdów nie dotyczą ograniczenia?
Wprowadzone ograniczenia nie odnoszą się do:
- pojazdów samochodowych, które mają jeden rząd siedzeń oddzielonych od części przeznaczonej do przewozu ładunków za pomocą ściany lub trwałej przegrody oraz sklasyfikowanych jako wielozadaniowe lub jako van;
- pojazdów samochodowych, które mają więcej niż jeden rząd siedzeń oddzielonych ścianą lub trwałą przegrodą od części przeznaczonej do przewozu ładunków, u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków przekracza 50% długości pojazdu;
- pojazdów samochodowych mających otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;
- do pojazdów samochodowych posiadających kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
- pojazdów samochodowych sklasyfikowanych, w rozumieniu prawa i odpowiednich przepisów, jako pojazdy specjalne;
- pojazdów samochodowych, które konstrukcyjnie przeznaczone są do przewozu co najmniej 10 osób (łącznie z kierowcą);
- przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest odsprzedaż nabytych pojazdów bądź ich oddanie w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnych charakterze, z zastrzeżeniem, iż samochody te wykorzystywane są do tych celów przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy.
Uwaga!
Do usługobiorców, którzy użytkują omówione wyżej pojazdy samochodowe na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu zawartej jeszcze przed 1 stycznia 2011 roku, a którym dnia 31 grudnia 2010 roku przysługiwało prawo do odliczenia – nie ma zastosowania ograniczenie w odliczeniu podatku w wysokości 60%.
Takiemu podatnikowi przysługuje odliczenie podatku w pełnej wysokości od czynszu (rat) lub innych płatności wynikających z wyżej wspomnianej umowy, pod warunkiem, że:
- w umowie zawartej przed 1 stycznia 2011 roku nie dokonano żadnych zmian w terminie po 31 grudnia 2010 roku oraz
- umowa została zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym przed dniem 31 stycznia 2011 roku. (art. 6 ww. ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku).
Kogo obejmuje zwolnienie od VAT przy dostawie pojazdu?
Zmiany w ustawie o VAT, prócz nowych stawek VAT, wprowadzają odliczenia od podatku w sytuacji nabycia samochodów osobowych i niektórych pojazdów samochodowych. Tym samym zwolnienie z VAT obejmuje dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w wysokości stanowiącej 60% kwoty podatku (nie więcej jednak niż 6000 złotych), który:
- został określony w fakturze lub
- wynika z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji,o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub
- wynika z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
- wynika od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca,
– jeśli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy.
Odliczenia VAT przy nabyciu paliwa
Również w przypadku odliczania VAT naliczonego przy nabyciu paliw wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i niektórych innych pojazdów samochodowych wprowadzono pewne ograniczenia, które będą obowiązywały od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2012 roku.
Owe ograniczenia stosuje się w przypadku nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, których docelowym wykorzystaniem jest napęd do:
- samochodów osobowych oraz,
- niektórych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej, która nie przekracza 3,5 tony (odnosi się to również do tzw. samochodów z „kratką”).
Nie stosuje się tutaj obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego. Wyjątek stanowią pojazdy samochodowe, przy nabyciu których podatnikowi przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT (w tym pojazdów użytkowanych na podstawie umów najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze).
Kiedy należy dokonać korekty odliczonego podatku VAT?
Konieczność skorygowania odliczenia kwoty naliczonego VAT-u, dotyczy podatników, którzy wprowadzili w pojeździe zmiany sprawiające, że nabyty pojazd samochodowy przestał spełniać wymagania wcześniej potwierdzone przez okręgową stację kontroli pojazdów stosownym zaświadczeniem.
Wspomniane powyżej wymagania to posiadanie przez pojazd samochodowy:
- jednego rzędu siedzeń trwale oddzielonych od części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków lub
- więcej niż jednego rzędu siedzeń trwale oddzielonych od części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków,
- otwartej przestrzeni przeznaczonej do przewozu ładunków,
- kabiny kierowcy i nadwozia przeznaczonego do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielnego elementu pojazdu.
Wykorzystywanie samochodów osobowych w celach niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa
We okresie od 1.01.2011 do dnia 31.12.2012 roku, wykorzystywanie samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 ton i są objęte ograniczonym prawem do odliczenia podatku VAT przy ich nabyciu, do celów osobistych przez:
- podatnika,
- pracowników (także byłych) podatnika,
- wspólników,
- udziałowców,
- akcjonariuszy,
- członków spółdzielni i ich domowników,
- członków organów stanowiących osób prawnych,
- członków stowarzyszenia,
nie stosuje się art. 8 ust. 2 ustawy, który dotąd traktował je jako odpłatne świadczenie usług.
Zlikwidowane obowiązki podatnika VAT
Zmiany w ustawie VAT wprowadzone 16 grudnia 2010 roku, a obowiązujące od 1 stycznia 2011 roku, znoszą:
- konieczność dostarczania naczelnikowi urzędu skarbowego kopii zaświadczenia, wydanego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzającego spełnienie następujących wymagań dla pojazdów samochodowych:
- posiadanie przez pojazd jednego rzędu siedzeń, który jest trwale oddzielony od części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków (pojazd wielozadaniowy, van);
- posiadanie przez pojazd więcej niż jednego rzędu siedzeń trwale oddzielonych od części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;
- posiadanie przez pojazd otwartej części przeznaczonej do przewozu ładunków;
- posiadanie przez pojazd kabiny kierowcy i nadwozia przeznaczonego do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.
Podatnik ma jednak powinność posiadanie takiego zaświadczenia w swojej dokumentacji dla celów podatkowych.
- konieczność dostarczenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wprowadzeniu zmian w pojeździe, dla którego okręgowa stacja kontroli pojazdów wydała zaświadczenie potwierdzającego spełnienie wymagań, o których mowa powyżej.W przypadku wprowadzenia takich zmian, podatnik winien dokonać korekty odliczonego podatku.
(art. 1 pkt 11 lit. b Ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. uchylający w art. 86 ust. 5a – 5c)