|
|
9 minut czytania

Skutki późniejszego ujęcia składnika majątku w ewidencji środków trwałych

Podatnicy prowadzący ewidencje w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz rozliczający się zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne mają obowiązek prowadzenia ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

ewidencja środków trwałych
Podatnicy prowadzący ewidencje w oparciu o KPiR oraz rozliczający się ryczałtem mają obowiązek prowadzenia ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Ewidencja środków trwałych

Obowiązek prowadzenia wynika z § 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz § 15 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W powyższych ewidencjach ujmuje się składniki majątku o których mówi art. 22a – 22c ustawy o podatku dochodowym, czyli środki trwałe i wartości niematerialne i prawne. Zgodnie z art. 22d ust 2 obowiązkowemu ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegają składniki majątku o których mowa w art. 22a – 22c, jeśli ich wartość jest wyższa niż 3,5 tys. zł. Składnikami tymi są:
Rodzaj składnika Warunki Podstawa prawna
• budowle, budynku oraz lokale będące odrębną własnością,• maszyny, urządzenia i środki transportu, • inne przedmioty. • stanowią własność lub współwłasność podatnika, zostały nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,• kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania, • przewidywany okres używania dłuższy niż rok, • wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23 a ust. 1. • art. 22 a ust. 1 ustawy o PIT.
• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,• spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, • prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, • autorskie lub pokrewne prawo majątkowe, • licencje, • prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r., • prawo o własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. nr 119, poz. 1117, z późn. zm.), • wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know – how). • zostały nabyte przez podmiot oraz nadają się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do użytkowania,• przewidywany okres ich użytkowania dłuższy niż rok, • są wykorzystywane przed podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością lub oddane do używania na podstawie umowy licencji (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23 a ust. 1. • art. 22 b ust. 1 ustawy o PIT.
• przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej “inwestycjami w obcych środkach trwałych”,• budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,• składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 23 a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników – jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4 a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający, • tabor transportu morskiego w budowie (PKWiU 30.11). • niezależne od przewidywanego okresu użytkowania. • art. 22 a ust. 2 ust. o PIT.
• wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze: – kupna, – przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami rozdziału 4 a, dokonuje korzystający,• składniki majątku, wymienione w ust.1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 23 a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami albo uprawnionymi do korzystania z tych wartości – jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4 a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający,• koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:- produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz – techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz – z dokumentacji dotyczącej prac, rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii. • niezależne od przewidywanego okresu użytkowania. • art. 22 b ust. 2 ustawy o PIT.
• grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,• budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu, • dzieła sztuki i eksponaty muzealne,• wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 22 b ust. 2 pkt 1, • składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tę działalność. • podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych, ale nie są amortyzowane. • art 22 c.
Powyższe składniki majątku podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Zgodnie z artykułem 22 e ustawy o podatku dochodowym późniejsze ujęcie składników o których mowa w art. 22 a ust. 1 i 22 b ust. 1 uznawane jest za ujawnienie środka trwałego. Wiąże się to z negatywnymi konsekwencjami dla podatnika. W praktyce mogą się zdarzyć sytuacje kiedy składnik majątku nie zostanie ujęty w ewidencji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, gdyż w momencie rozpoczęcia jego użytkowania takiego obowiązku nie ma (np. nie jest spełniony warunek przewidywanego używania przez co najmniej rok) a obowiązek ten powstanie w późniejszym czasie. Poniżej zostaną opisane zasady postępowania w trzech najczęściej spotykanych sytuacjach:

1. Ujęcie składnika majątku w wyposażeniu a następnie uznanie go za środek trwały

W przypadku zakupu składnika o wartości ponad 3,5 tys zł i założeniu, że będzie on używany przez okres krótszy niż rok, mamy prawo nie ujmować go w ewidencji środków trwałych. Zostaje on ujęty w ewidencji wyposażenia. Jeśli po upływie roku składnik majątku nadal jest w firmie lub też zanim upłynie rok zdecydujemy, że będzie on używany przez dłuższy czas niż początkowo zakładano mamy do czynienia z ujawnieniem środka trwałego. Postępowanie w takich sytuacjach reguluje art. 22 e ustawy o PIT. Zgodnie z nim w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu w którym upłynął rok lub zdecydowano, że składnik majątku będzie używany dłużej, podatnik:
  • zalicza daną rzecz do środków trwałych. Podczas wprowadzania środka trwałego mamy obowiązek zastosować metodę liniową ze stawkami określonymi w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych zawartych w zał. nr 1 do ustawy o PIT. Wartość początkowa środka trwałego ustalana jest w sposób standardowy. Od tej wartości pomniejszonej o kwotę zaliczoną w koszt, ale nie wyksięgowaną, naliczane są odpisy amortyzacyjne. (Uwaga odnośnie serwisu – wprowadzając taki środek trwały jako datę zakupu podajemy faktyczną datę nabycia, wprowadzamy też wartość dotychczasowych odpisów – kwota z punktu b drugi myślnik). Pierwszy odpis wprowadzonego środka trwałego naliczany jest w miesiącu wprowadzenia do ewidencji środków trwałych.
  • Zmniejsza koszty uzyskania przychodów o wartość będącą różnicą między:• wartością początkową środka trwałego a• kwotą odpisów amortyzacyjnych przypadających na okres ich dotychczasowego użytkowania wyliczonych metodą liniową przy zastosowaniu stawek określonych w wykazie.
  • Wpłaca do 20 dnia tego miesiąca do US odpowiednią kwotę odsetek. Odsetki wyliczane są za okres od daty zaksięgowania wydatku w koszt do daty wprowadzenia środka trwałego do ewidencji. Wyliczenie następuje od kwoty wyksięgowanej w poprzednim punkcie. Odsetki naliczane są wg., stawki odsetek od zaległości podatkowych na obowiązujących na dzień zaliczenia składnika majątku do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
  • Wykazuje kwotę odsetek w deklaracji podatkowej za dany rok (rok, w którym zapłacił odsetki). Wykazuje je w części M deklaracji PIT-36 i w części L deklaracji PIT-36L. Nie są one uwzględniane w rozliczeniu podatku za dany rok. Deklaracja zawiera tylko informację o tym, że odsetki były należne.
Podsumowując należy wskazać, iż konsekwencjami ujawnienia środka trwałego jest konieczność zapłaty odsetek oraz brak możliwości zastosowania innej metody amortyzacji niż linowa ze stawką wynikająca z załącznika do ustawy. Warto zauważyć że w obecnym stanie prawnym odsetki są o wiele niższe niż miło to miejsce przed 2007 rokiem.
Przykład:
Podatnik zakupił 7 maja 2012 roku składnik majątku o wartości 8 tys. zł. Został ona wprowadzony do rejestru wyposażenia, gdyż planowano jego używanie a następnie sprzedaż w ciągu najbliższych kilku miesięcy. Po upływie roku składnik majątku nadal był w firmie. W takim wydatku:
  • w miesiącu czerwcu 2013 r (01.06.2013 r) roku wprowadza środek trwały do ewidencji środków trwałych, wykreślając go jednocześnie z ewid. wyposażenia,
  • wyksięgowuje z kosztów kwotę przypadającą na okres dotychczasowego użytkowania ŚT (przy stawce amortyzacji rocznej 30% będzie to kwota 2 400 zł – za miesiące od czerwca 2012 do maja 2013 r.),
  • wartością początkową jest kwota 8 tys. zł, kwota 2400 zł wykazywana jest jako już zaliczona w koszty (suma dotychczasowych odpisów), pierwszy odpis pojawia się za miesiąc czerwiec 2013 r.,
  • do 20 czerwca 2013 roku wpłaca odsetki naliczone od kwoty 2 400 zł za okres od 7 maja 2012 do 8 maja 2013. Odsetki liczone wg. stawki na dzień 1 czerwca 2013 r. Wyliczona kwota 277  zł,
  • na deklaracji rocznej za rok 2013 wykazuje odsetki w części M (deklaracja PIT-36) lub w części L (deklaracja PIT-36L).
Powyższe zasady dotyczą składników majątku wymienionych w art. 22 a ust. 1 i 22 b ust. 1. W przypadku pozostałych składników ujmowanych w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wymienionych art. 22 a ust 2, art. 22 b ust. i 22 c nie dochodzi od ujawnienia środka trwałego. W przypadku zaliczenia w koszt składnika majątku, dla którego początkowy okres użytkowania został ustalony na krótszy niż rok i użytkowania ich przez okres dłuższy niż rok nie postępujemy zgodnie z powyższym sposobem. Korygujemy wstecz błędne rozliczenia a co za tym idzie najczęściej składamy korektę zeznania rocznego i dopłacamy zaliczki z odsetkami. Dla tych składników majątku nie mamy do czynienia z ujawnieniem środka trwałego ponieważ gdy ich wartość jest wyższa niż 3,5 tys., to bez względu na przewidywany okres użytkowania, muszą być ujęte w ewidencji środków trwałych.

2. Zakwalifikowanie składnika majątku jako towar a następnie zmiana jego przeznaczenia

Sytuacja ta nie powoduje negatywnych skutków dla podatnika. W momencie zakupu składnik majątku nie spełniał warunku środka trwałego. Podatnik nie planował go używać, a tylko składniki majątku przeznaczone do użytkowania w działalności gospodarczej należy ujmować w ewidencji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Zgodnie z art. 22 d ust. 2 ustawy o PIT składniki majątku należy wprowadzić do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nie później niż w miesiącu przekazania ich do używania. Zmiana przeznaczenia składnika majątku oznacza jednocześnie przyjęcie składnika majątku do używania i stanowi podstawę wprowadzenia do ewidencji środków trwałych. Podmiot rozliczający się na KPiR wyksięgowuje wartość towaru z kol nr 10 KPiR wprowadzając go jednocześnie do ewidencji środków trwałych.

3. Użytkowanie składnika majątku nie wprowadzonego do żadnej z ewidencji i nie ujętego w kosztach

Art. 22e wskazuje na sytuację, kiedy składnik majątku nie został uznany za środek trwały podlegający amortyzacji i został zaliczony w koszt. W przypadku użytkowania składnika majątku nabytego przez firmę ale nie zaliczonego w koszt (np. z powodu zagubienia faktury) nie mamy do czynienia z ujawnieniem środka trwałego. W takim wypadku należy wprowadzić koszt wstecz zgodnie z odnalezionym dokumentem kosztowym. Nawet w przypadku otrzymania duplikatu z datą bieżącą, wprowadzenie składnika majątku do firmy następuje w oparciu o datę wystawienia faktury/ datę przyjęcie środka trwałego do użytkowania. Wiąże się to z koniecznością korygowania wcześniejszych zapisów w ewidencjach.

Autor ifirma.pl

Zespół IFIRMA

Kreatywny zespół specjalistów tworzony przez osoby wyróżniające się doświadczeniem oraz wiedzą z różnych obszarów.

Świadomi potrzeb naszych czytelników, skupiamy się na tworzeniu zrozumiałych treści, które będą w stanie przybliżyć im często zawiłe zagadnienia z zakresu rachunkowości, marketingu, ekonomii, księgowości czy zarządzania. Ostateczny dobór bieżącej tematyki uzależniany jest od preferencji docelowych odbiorców, zmian zachodzących w biznesowym środowisku, a także samych doświadczeń i umiejętności specjalistów odpowiadających za proces tworzenia tekstów.

W efekcie zespół ekspertów Ifirma bierze czynny udział w rozwoju różnego rodzaju biznesów, pomagając zarówno ich założycielom, jak i pracownikom efektywniej organizować pracę przy wykorzystaniu jak najbardziej dopasowanych do potrzeb rozwiązań.

Rozumiejąc istotę profesjonalnego podejścia do poruszanych zagadnień, każdy tekst tworzony jest w oparciu o wiarygodne dane. Dodatkowo podejmowana tematyka ujmowana jest w logiczny i przejrzysty sposób, zwiększając tak istotną jasność przekazu, co pozytywnie wpływa na podkreślenie najbardziej użytecznych treści. W efekcie podejmowane przez nasz zespół praktyki w szerszej perspektywie można rozpatrywać jako dążenie do zwiększenia świadomości i wyczucia biznesowego osób aktywnie działających na rynku.

Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Potrzebujesz
wystawić fakturę?

Zrób to za darmo z programem IFIRMA!

  • Wszystkie rodzaje faktur
  • Baza kontrahentów
  • Program magazynowy
  • Wsparcie techniczne BOK
Załóż darmowe konto

Może te tematy też Cię zaciekawią

Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

Mobilnie