Spadek z zagranicy a podatek w Polsce

Co podlega podatkowi od spadków i darowizn?

Osoba fizyczna, która nabyła własność rzeczy lub prawa majątkowe, które znajdują się albo są wykonywane na terytorium Polski, będzie podlegać podatkowi od spadków i darowizn, jeśli nabycie nastąpiło w drodze:

• dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
• darowizny, polecenia darczyńcy;
• zasiedzenia;
• nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
• zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
• nieodpłatnej renty, użytkowania oraz służebności;
• praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci;
• nabycia jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Tym samym jeśli nabywany jest spadek w postaci własności lub praw majątkowych, które znajdują się lub wykonywane są w Polsce, to osoba fizyczna (nabywca spadku) zobowiązana jest do uiszczenia stosownego podatku. Jednakże od tej zasady, wyrażonej w przepisie art. 1 z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, istnieje wyjątek, który dotyczy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn spadku otrzymanego z zagranicy.

Spadek z zagranicy – jaki podatek?

Z powyższego wynika, że podatek od spadku z zagranicy będzie spoczywać na osobie, która w chwili otwarcia spadku:

• była obywatelem Polski – obywatelem jest osoba, która nabyła obywatelstwo z mocy prawa przez nadanie obywatelstwa, uznanie obywatelstwa albo przez przywrócenie obywatelstwa, bądź osoby małoletnie, które nabyły obywatelstwo przez urodzenie, gdy:
  • co najmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim (nie ma znaczenia miejsce urodzenia, a zatem dotyczy to również małoletnich urodzonych poza granicami Polski),
  • urodziły się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jej rodzice są nieznani, nie mają żadnego obywatelstwa lub ich obywatelstwo jest nieokreślone.
• miała miejsce stałego pobytu na terytorium Polski – osobą posiadająca miejsce stałego pobytu na terytorium Polski jest osoba fizyczna zamieszkująca w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania (w tym przypadku nie ma znaczenia, czy taka osoba fizyczna ma obywatelstwo polskie, czy nie).

Zatem obywatel polski lub osoba fizyczna, która była polskim obywatelem albo miała miejsce stałego pobytu na terenie Polski w chwili otwarcia spadku albo zawarcia umowy darowizny i w związku z tym spadkiem lub darowizną nabyła prawo własności znajdujące się za granicą albo prawo majątkowe wykonywane poza granicami Polski, jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn, o ile nie podlega zwolnieniom podatkowym.

Przykład 1

Anna Kowalska w chwili zawarcia umowy darowizny nie była polską obywatelką i nie posiadała stałego pobytu na terytorium Polski. Nabycie prawa własności do nieruchomości znajdującej się we Francji od jej przyjaciółki na podstawie umowy darowizny nie podlegało zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Przykład 2

Anna Kowalska, polska obywatelka, otrzymała w spadku po zmarłej siostrze nieruchomość we Francji. Jako że spadek ten pochodzi od jej siostry, nabycie prawa własności nieruchomości będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn, o ile zgłosi to właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Przykład 3

Anna Kowalska, polska obywatelka mieszkająca na stałe w Niemczech, otrzymała w spadku po zmarłym ojcu mieszkanie. Jako, że jest polską obywatelką, to musi zapłacić podatek od spadków i darowizn obowiązujący w Polsce.

Spadek z zagranicy – ile wynosi?

Grupy podatkowe

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Wyróżniamy następujące grupy podatkowe:

• I grupa podatkowa – małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie;
• II grupa podatkowa – zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych;
• III grupa podatkowa – inni nabywcy.

Stawki podatku

Stawki podatku od spadków i darowizn przedstawiają się następująco:

• I grupa podatkowa – od 3% do 7%.
• II grupa podatkowa – od 7% do 12%.
• III grupa podatkowa – od 12% do 20%.

Podwójne opodatkowanie

W przypadku nabycia spadku z zagranicy może dojść do podwójnego opodatkowania, jednakże jeśli prawo własności lub prawo majątkowe będzie znajdować się w Austrii, na Węgrzech lub w Czechach (z tymi krajami Polska ma podpisane umowy międzynarodowe), to podatku od spadku nie zapłacimy w Polsce.

Podsumowanie

Nabycie spadku w postaci prawa własności i praw majątkowych, niezależnie od tego, czy nastąpi w Polsce, czy za granicą, niesie za sobą obowiązek podatkowy. Jednakże dodatkowy problem pojawia się na gruncie podwójnego opodatkowania, albowiem niekiedy (z kilkoma wyjątkami) będzie trzeba zapłacić podatek podwójnie, na terytorium kraju, na którym znajduje się np. nieruchomość, oraz w Polsce. Pamiętaj jednak, że jeśli spadek dostaniesz od najbliższej rodziny, to możesz skorzystać ze zwolnienia podatkowego.