Terminy zwrotu VAT w 2017 roku

Ustawa z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadziła spore modyfikacje w zakresie możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na rachunek bankowy. W największym zakresie zmienione zostały warunki ubiegania się o przyspieszony zwrot VAT. Poniżej przedstawione zostaną zasady ubiegania się o zwrot VAT obowiązujące od 2017 r.

Zwrot VAT – terminy

Zgodnie z art. 87 ustawy o VAT podatnik, u którego w danym okresie rozliczeniowym wystąpi nadwyżka podatku naliczonego (od zakupu) nad należnym (od sprzedaży) może przenieść ją na kolejny okres rozliczeniowy lub wystąpić o jej zwrot.

Zwrot może zostać dokonany na rachunek podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazanym w zgłoszeniu identyfikacyjnym. Kwota zwrotu może być również przekazana bezpośrednio na rachunek tych podmiotów jako zabezpieczenie udzielanego przedsiębiorcy kredytu. Wymaga to jednak złożenia upoważnienia do naczelnika US.

Urząd skarbowy dokonuje zwrotu w terminie wskazanym w deklaracji. Termin ten liczony jest od dnia złożenia rozliczenia (deklaracji wraz z ewentualnymi załącznikami np. wnioskiem o zwrot VAT). W sytuacji złożenia korekty takiej deklaracji termin zwrotu liczony jest od momentu złożenia korekty. W przypadku wysyłki deklaracji za pośrednictwem poczty za termin złożenia deklaracji uznawany jest termin jej wpływu do urzędu skarbowego. Obliczając termin zwrotu, nie uwzględniamy dnia złożenia deklaracji w urzędzie. Termin liczymy od dnia następnego. Zasada ta wynika z art. 12 Ordynacji podatkowej. W przypadku elektronicznej wysyłki deklaracji datą złożenia jest data jej wysyłki, a więc data widoczna na Urzędowym Poświadczeniu Odbioru.

Przykład

Podatnik złożył deklaracje VAT-7 za styczeń 2017 r. drogą elektroniczną w dniu 24 lutego 2017 r. W deklaracji wskazał 60 dniowy termin zwrotu VAT. Na początku kwietnia zauważył błąd w złożonej deklaracji. Korektę również złożyć elektronicznie w dniu 4 kwietnia. W takim wypadku 60-dniowy termin zwrotu ustalany jest od dnia 4 kwietnia. Podatnicy mogą ubiegać się o zwrot VAT w terminach: 25 dni, 60 dni oraz 180 dni.

Poniższa tabela przedstawia terminy zwrotu wraz ze wskazaniem warunków jakie muszą być spełnione dla ich zastosowania.

Czynnościami opodatkowanymi na terytorium kraju są odpłatna dostawa i świadczenie usług na terytorium, czyli sprzedaż z naliczeniem krajowych stawek VAT (inna niż zwolniona) a także eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Do tej kategorii sprzedaży zaliczamy również sprzedaż krajową rozliczaną na zasadzie odwrotnego obciążenia.

Zgodnie z powyższą tabelą w przypadku kiedy podatnik w deklaracji za okres, za który występuje o zwrot VAT, miał co najmniej sprzedaż opodatkowaną w kraju może wystąpić o zwrot VAT w terminie 60 dni. Dla uzyskania zwrotu nie musi spełniać dodatkowych warunków ani składać wniosku. Umotywowany wniosek o zwrot VAT będzie potrzebny, jeśli w danym okresie nie została wykazana sprzedaż krajowa a jedynie opodatkowana poza terytorium kraju (sprzedaż, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt. 1)

Podatnik mający prawo do zwrotu VAT w terminie 60 dni może zdecydować o wystąpienie z wnioskiem o przyspieszony zwrot VAT. Taki wniosek dołączany jest do deklaracji. Dodatkowo należy spełnić szereg warunków aby z tej możliwości skorzystać. Część z nich obowiązywała do końca 2016 r., większość została wprowadzona z początkiem 2017 r.

Zgodnie z art. 87 ust. 6, aby możliwy był zwrot w terminie 25 dni muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

1. kwoty podatku naliczonego wykazane na deklaracji z dokumentów rozliczanych w bieżącym okresie rozliczeniowym, wynikają z:
   • faktur zapłaconych w całości za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazanego w zgłoszeniu identyfikacyjnym (złożonym druku CEiDG),
   • pozostałych faktur (innych niż wymienione powyżej), jeśli łączna kwota należności z nich wynikająca nie przekracza kwoty 15 000 zł. Dla tych faktur nie ma wymogu aby były opłacone czy też opłacone w określonej formie.
   • dokumentów celnych, deklaracji importowych oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 23 o ile zostały zapłacone przez podatnika,
   • importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a oraz rozliczanych na zasadzie odwrotnego obciążenia takich transakcji jak wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, świadczenie usług, dla którego podatnikiem jest usługobiorca, dostawa towarów, dla której podatnikiem jest odbiorca, pod warunkiem, że w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji,
2. kwota podatku nierozliczona w poprzednich okresach (kwota z przeniesienia na danej deklaracji) nie przekracza kwoty 3 000 zł. Przepisy nie wskazują na to czy faktury, z których wynika ta kwota VAT mają być opłacone czy też opłacone w określonej formie.
3. podatnik złożył w US dokumenty potwierdzające zapłatę podatku z rachunku podatnika wskazanego w zgłoszeniu identyfikacyjnym – wymóg ten dotyczy przedstawienia dokumentów potwierdzających zapłatę faktur, o których mowa wcześniej (pierwszy warunek w pierwszym punkcie)
4. podatnik przez kolejne 12 miesięcy poprzedzające okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o przyspieszony zwrot był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny oraz składał za każdy z tych okresów deklaracje VAT.

Dodatkowo aby móc skorzystać z przyspieszonego zwrotu podatku VAT podatnik musi opłacić przelewem w zasadzie wszystkie faktury z danego okresu a nie tylko te dla których ten obowiązek nakładają przepisy o swobodzie działalności gospodarczej. Wartość faktur, dla których przepisy nie określają tego czy mają być zapłacone oraz w jakiej formie nie mogą przekroczyć łącznie wartości 15 tys. zł brutto. Do tej grupy faktur zaliczane są faktury uregulowane w formie kompensaty. W przypadku gdyby podatnik wykazał w danej deklaracji podatek VAT z faktur uregulowanych w tej formie a łączna wartość należności z nich wynikająca przekraczałby wartość 15 tys. zł (łącznie z pozostałymi fakturami opłaconymi inaczej niż zgodnie z przepisami o swobodzie działalności czy też nieopłaconymi) nie może on skorzystać ze zwrotu VAT w terminie 25 dni.

Przykład

Podatnik prowadzi działalność od czerwca 2015 r. Od początku prowadzenia działalności jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT. Podatnik za każdy ze wskazanych okresów składał deklaracje VAT.

W deklaracji VAT-7 za styczeń 2017 r. wykazał następujące pozycje:

• sprzedaż opodatkowana w kraju stawką 23%: 15 000 zł, VAT 3 450 zł
• świadczenie usług opodatkowanych poza terytorium kraju: 6 000 zł
• zakupy związane ze sprzedażą opodatkowaną: 30 000 zł, VAT 11 035 zł
• kwota nadwyżki z poprzedniej deklaracji 2 500 zł
• kwota do zwrotu z bieżącej deklaracji wynosi 10 519 zł

Podatnik zdecydował się na zwrot w terminie 25 dni. Wartość należności wynikająca z faktur wykazanych w danym okresie to łącznie 35 400 zł. Z kwoty tej jedna faktura na kwotę 5 000 zł została uregulowana kompensatą, jedna na kwotę 3 000 zł nie została jeszcze opłacona. Pozostałe zostały opłacone z rachunku firmowego, zgłoszonego przez podatnika w CEiDG.

Z powyższego wynika, iż podatnik może skorzystać z przyspieszonego zwrotu podatku VAT w terminie 25 dni. Spełnione zostały warunki dotyczące podatku naliczonego wykazanego w deklaracji a także warunek wartości kwoty z przeniesienia. Nie wszystkie faktury, z których podatnik odliczył VAT zostały opłacone czy opłacone we wskazany w przepisach sposób ale wartość należności z nich wynikającej nie przekracza kwoty 15 000 zł. Dodatkowo aby spełnić warunki do uzyskania przyspieszonego zwrotu podatku VAT podatnik złoży w US dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę faktur z firmowego rachunku bankowego.

Najdłużej na zwrot VAT czeka podatnik, który w okresie rozliczeniowym nie wykonywał ani czynności opodatkowanych na terytorium kraju, ani dostaw towarów lub świadczenia usług podlegających opodatkowaniu poza terytorium kraju. Zgodnie z art. 87 ust. 5a ustawy o VAT warunkiem zwrotu w terminie 180 dni jest złożenie wraz z deklaracją umotywowanego wniosku o zwrot VAT. Termin 180 dni może zostać skrócony do 60 dni pod warunkiem, iż podatnik oprócz pisemnego wniosku o zwrot VAT złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe w wysokości odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu. Zabezpieczenie majątkowe zgodnie z art. 87 ust. 4a może być złożone w formie np. gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, poręczenia banku, weksla z poręczeniem wekslowym banku, czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku.

Oprócz informacji, że wniosek ma być umotywowany czy np. pisemny przepisy nie określają elementów jakie powinny być w nim zawarte. W takim wypadku można posłużyć się art. 186 Ordynacji podatkowej, wskazującym m.in. na: dane dotyczące podatnika i naczelnika urzędu skarbowego, określenie treści żądania oraz podpis podatnika. Często można się spotkać z gotowymi wzorami wniosków przygotowanymi przez urzędy skarbowe np. VAT-ZT – wniosek o przyspieszenie terminu zwrotu VAT lub VAT-ZZ – wniosek o zwrot VAT. W sytuacji kiedy przepisy wymagają umotywowania wniosku podatnik ma obowiązek wskazać w nim na spełnienie warunków, od których uzależniony jest zwrot VAT.

Zwrot podatku VAT – weryfikacja

W związku z koniecznością weryfikacji zasadności zwrotu, wszystkie wyżej wymienione terminy zwrotu VAT mogą być przedłużone. Takie uprawnienie organu podatkowego wynika z art. 87 ust. 2 ustawy o VAT. Weryfikacja może mieć formę czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej lub postępowania podatkowego na podstawie przepisów o kontroli skarbowej.

Nowym elementem dodanym w art. 87 są ustępy 2b i 2c. Zgodnie z nimi „weryfikacja zasadności różnicy podatku może obejmować sprawdzenie rozliczeń podatnika a także innych podatników biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będącymi przedmiotem rozliczenia podatnika oraz sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji”. Dodatkowo termin zwrotu różnicy może zostać wydłużony na czas nie dłuższy niż 3 miesiące na żądanie zgłoszone przez Komendanta Głównego Policji, Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Prokuratora Generalnego w związku z prowadzonym postępowaniem. Przedłużenie terminu zwrotu powinno nastąpić w formie postanowienia. Powinno ono zostać wydane przed upływem terminu zwrotu. Po tym terminie postanowienie jest nieskuteczne. Niedokonany w terminie zwrot traktowany jest jak nadpłata, a podatnikowi należą się odsetki w wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych.

W przypadku stwierdzenia zasadności zwrotu urząd dokona wypłaty kwoty zwrotu wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty. Stawka opłaty prolongacyjnej równa jest obniżonej stawce odsetek za zwłokę – w tym momencie jest to 4% w skali roku.

W przypadku podatników występujących o zwrot za 2016 r. obowiązują przepisy w brzmieniu dotychczasowym.