Ulga na start i działalność nierejestrowana a składki ZUS

Ustawa z 02.07.2004r. o swobodzie działalności gospodarczej została zastąpiona ustawą Prawo Przedsiębiorców (p.p.), wchodzącą w pakiet pięciu ustaw zwanych Konstytucją Biznesu. Nowe przepisy wprowadziły ulgę dla nowych przedsiębiorców w zakresie obowiązku ubezpieczenia w ZUS. W zakresie ubezpieczenia społecznego – tzw. ulga na start. Oraz w zakresie tzw. działalności nierejestrowanej, w której nie ma obowiązku ubezpieczeń. Zmiany już obowiązują – nowe przepisy weszły w życie 30 kwietnia br.

Czym jest ulga na start?

Nowi przedsiębiorcy w pierwszym okresie prowadzenia działalności gospodarczej, tj. przez pierwsze 6 miesięcy, korzystają ze zwolnienia ze składek społecznych. Zwolnienie potocznie nazwane zostało „ulgą na start”.

Prawo do ulgi na start przysługuje przedsiębiorcom osobom fizycznym, którzy:

1. podejmują działalność po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od ostatniego dnia zawieszenia lub zakończenia;
2. nie wykonują tej działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy (spółdzielczego stosunku pracy) czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Ulga na start przysługuje w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej – w odróżnieniu od działalności nierejestrowanej. Ulgą na start nie są objęte osoby współpracujące przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Zakres wyłączeń jest więc zbliżony do zasad, które obowiązują przy preferencyjnych składkach ZUS. Przedsiębiorca może zrezygnować z ulgi na start. Może zgłosić się od razu lub w dowolnym czasie w okresie tych 6 miesięcy do ubezpieczeń społecznych. Natomiast po upływie 6 miesięcy ma obowiązek zgłoszenia (o ile nie posiada innego tytułu do ubezpieczenia społecznego i nie nastąpi ich zbieg).

Nowa ulga nie wyklucza prawa do skorzystania z preferencji w składkach społecznych przez okres pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności. Jedynie ją poprzedza.

W konsekwencji wprowadzonych zmian w przepisach, nowy przedsiębiorca:

• za pierwsze 6 miesięcy opłaci tylko składkę zdrowotną, zgłaszając się z kodem 05 40 XX; 6-miesięczny okres liczymy jako 6 pełnych miesięcy kalendarzowych;
• za kolejne 24 miesiące opłaci składki na zasadach preferencyjnych, zgłaszając się z kodem 05 70 XX.

Należy pamiętać, iż powyższa zmiana wymaga złożenia druków ZUS ZWUA i ZUS ZUA/ZZA.

Działalność nierejestrowana – na czym polega?

Jest to działalność zarobkowa, która nie podlega obowiązku rejestracji na podstawie p.p. Z tej formy skorzystać mogą osoby fizyczne, których:

1. należne przychody z tej działalności nie przekroczyły połowy minimalnego wynagrodzenia (w 2018r. to 1050zł);
2. nie prowadziły działalności gospodarczej w poprzednich 60 miesiącach lub
3. nie były wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w okresie 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie p.p. tj. 30.04.2018r.;
4. nie prowadzą działalności regulowanej tj. wymagającej koncesji/zezwoleń.

Osoba spełniająca przesłanki do prowadzenia tzw. działalności nierejestrowanej, nie podlega ubezpieczeniom od tej działalności na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców. Ustawa nie określa żadnych obowiązkowych ubezpieczeń od tej działalności zarobkowej. W przeciwieństwie do ulgi na start, wspólnicy spółek cywilnych nie skorzystają z regulacji, które obejmują działalność nierejestrowaną.